[CONSOLIDATION_METHOD_TITLE] [CONSOLIDATION_METHOD]
Türkçe
Turkish
İngilizce
English


oda_RiskMeasurementAndValuationPrinciplesAbstract|
Risk Ölçüm ve Değerleme Esasları
Risk Measurement and Valuation Principles
oda_UpdateAnnouncementFlag|
Yapılan Açıklama Güncelleme mi?
Update Notification Flag
Hayır (No)
Hayır (No)
oda_CorrectionAnnouncementFlag|
Yapılan Açıklama Düzeltme mi?
Correction Notification Flag
Hayır (No)
Hayır (No)
oda_DateOfThePreviousNotificationAboutTheSameSubject|
Konuya İlişkin Daha Önce Yapılan Açıklamanın Tarihi
Date Of The Previous Notification About The Same Subject
-
oda_AnnouncementContentSection|
Bildirim İçeriği
Announcement Content
oda_ExplanationSection|
Açıklamalar
Explanations
oda_ExplanationTextBlock|
Drop image or Text

Kaldıraç yaratan işlemlere yönelik genel ilkelerin belirlenmesi: 
Fon portföyüne kaldıraç yaratan işlemlerden; Türev Araç (Vadeli işlem ve
opsiyon sözleşmeleri), Saklı Türev Araç, Swap Sözleşmesi, Varant, Sertifika, İleri
Valörlü Tahvil Bono Alım İşlemleri, İleri Valörlü Kira Sertifikası İşlemleri, İleri
Valörlü Kıymetli Maden Alım İşlemleri dahil edilecektir.
Fonun başlangıç yatırımı ile başlangıç yatırımının üzerinde pozisyon alınması
sebebi ile fonun başlangıç yatırımından daha yüksek zarar kaydedebilir. Kaldıraç
yaratan işlemlere ilişkin olarak araç bazında ayrı ayrı hesaplanan pozisyonların
mutlak değerlerinin toplanması suretiyle ulaşılan toplam pozisyon sınırlandırılır.
Kaldıraç yaratan işlemlerin içerdiği riskler ile bu işlemlerin fonun risk profiline
olası etkileri Risk Yönetimi Birimi tarafından düzenli olarak izlenmektedir.
Kaldıraç yaratan işlemlerden kaynaklanan riskin ölçümünde Rehber'de
belirlenen esaslar çerçevesinde göreli riske maruz değer yöntemi kullanılacaktır.
Fon portföyünün riske maruz değeri, referans alınan portföyün riske maruz
değerinin iki katım aşamaz.
Yatırım fonlarına ilişkin rehberde belirlenen esaslar çerçevesinde gerçekleştirilen
risk hesaplamalarında kullanılan referans portföy Fon'un karşılaştırma
ölçütüdür.
Kaldıraç yaratan işlemlere ilişkin olarak araç bazında ayrı ayrı hesaplanan
pozisyonların mutlak değerlerinin toplanması (sum of notionals) suretiyle
ulaşılan toplam pozisyonun fon toplam değerine oranına kaldıraç denir. Fonun
kaldıraç limiti fon toplam değerinin %100'üdür.
Fon stratejisi ve piyasa koşulları doğrultusunda yatırım ve/veya korunma amaçlı
kaldıraç kullanabilir. Kaldıraç yaratan işlemler borsa veya borsa dışı sözleşmeler
ile gerçekleştirilebilir. Kaldıraç kullanımına konu olan işlemlerin fonun piyasa
riski değerleri üzerinde arttırıcı veya düşürücü yönde etkisi olabilir. Ayrıca borsa
dışı taraf olunan kaldıraç yaratan sözleşmeler işlemler karşı taraf riskini arttırır.
Değerleme esasları:
1) Borsa Dışı Türev Araç ve Swap sözleşmelerine ilişkin değerleme
Portföye alınması aşamasında türev araç ve swap sözleşmesinin değerlemesinde
güncel fiyat kullanılır.
Opsiyon sözleşmelerinde güncel fiyat karşı taraftan alınan fiyat kotasyonudur.
Tezgahüstü piyasada yapılan opsiyon işlemi için, öncelikli işlem yapılan karşı
kurumdan temin edilen alım işlemleri için alış (bid) fiyatı, satım işlemleri için ise
satış (ask) fiyatı kullanılacaktır. Bu fiyatın temin edilememesi durumunda, veri
sağlayıcı veya fiyat temin edilebilecek diğer kurumlar/kuruluşlar tarafından elde
edilip belgelendirilebilecek volatilite (bulunduğu durumda implied aksi halde
historical) değerleri kullanılarak ve Black&Scholes ya da uygun olan diğer
yöntemlerle hesaplama yapılacaktır. Hesaplama için döviz opsiyonlarında
Bloomberg OVML, hisse ve endeks opsiyonlarında Bloomberg OVME sayfaları ya
da uygun görülebilecek diğer hesaplama araçları kullanılacaktır. Bu yöntemlerle
elde edilen ve 100 baz puanlık yüzdesel pirim alış/satış kotasyonu varsayımı ile
hesaplanan alış (bid) veya satış (ask) fiyatı kullanılacaktır.
Forward sözleşmelerinde güncel fiyat dayanak varlığın spot fiyatı baz alınarak
hesaplanan teorik fiyattır.
Dayanak varlığın spot fiyatı olarak; forward sözleşmenin konusunun döviz olması
durumunda değerleme günündeki T.C. Merkez Bankası döviz kuru (işlemin
yönüne göre alış, ya da satış), BİST Pay Endeksi için ilgili endeksin değerleme
günü itibariyle en güncel kapanış seansı değeri, BİST Pay senetleri için, ilgili payın
değerleme günü itibariyle en güncel kapanış seansı değeri, borçlanma araçları
için ise, değerleme günü itibariyle en güncel günlük ağırlıklı ortalama fiyatı
kullanılacaktır. Bulunan spot değerler, değerleme günü ile forward işlemin vade
tarihi arasındaki gün sayısına tekabül eden uygun TL ve döviz piyasa faizleri ile (
dayanak varlığın döviz olması durumunda ise Bloomberg FRD sayfasından
alınacak swappoint kadar) ilerletilecek ve teorik fiyata ulaşılacaktır. Farklı
dayanak varlıkların kullanılması durumunda ise piyasa fiyatını en iyi yansıtacak
yöntemler kullanılır. Tezgahüstü forward işlemlerinin değerlemesine ilişkin Risk
Yönetim Birimi tarafından teorik fiyat kontrolüne gerek bulunmamaktadır.
Swap işlemlerinde güncel fiyatın hesaplanmasında tahvil fiyatlaması yöntemi
veya FRA (Forward Rate Agreement) yöntemi gibi bugünkü değer hesaplama
yöntemleri kullanılır. Tezgah üstü piyasada yapılan swap işlemi nitelik açısından
pek çok farklı form altında yapılabileceğinden, genel olarak bu işlemlerin yerel
faiz, yabancı para cinsinden faiz, döviz kurları ya da diğer değerleme faktörleri
hakkındaki bilgiler mümkün olduğu ölçüde belgelendirilecektir.
Bu doğrultuda,
• Konusu para (döviz) olan swap işlemlerinde; Swap sözleşmesine
dayanak Döviz Cinsi, Vade Sonu Tarihi ve Vade Sonu Değişim Kuru
bilgileri fon muhasebe sistemine girilerek Swap sözleşmesi tanımlanır.
Tanımlı swap sözleşmesine yapılan işlemin girişinde ise üzerine işlem yapılan
dövizin Satın Alma Kuru ve Döviz Miktarı bilgileri girilerek fon için swap
pozisyonu alınır.
Değerlemede;
Swap sözleşmesinde tanımlı Vade Sonu Değişim Kuru ile üzerine işlem yapılan
dövizin Satın Alma Kuru arasındaki fark swap point değerini oluşturur.
Söz konusu swap point değeri fon değerlemesine esas baz değere tekabül
etmektedir. Vade sonunda elde edilecek geliri belirleyen swap point değeri;
İşlemin vade gün sayısına bölünerek günlük swap point değeri bulunur.
Değerleme gününe bağlı olarak, geçen gün sayısına göre lineer ilerletilmiş
günlük swap point değerinin dövizin Satın Alma Kuru na eklenmesi ile
değerleme kuru belirlenir.
Swap işlemi ile portföye giren döviz, mevduat veya alımında kullanıldığı yatırım
aracı TCMB döviz alış kuruyla değerlenir.
• Konusu faiz olan swap işlemlerinde, ;Bloomberg, Reuters gibi bağımsız
ve güvenilir veri sağlayıcılardan elde edilen ilgili para birimlerinin LIBOR
ve zımni faiz oranları baz alınarak her ikisinin toplamından oluşan faiz
değerlemede kullanılır.
Fonun fiyat açıklama dönemlerinde;
- Değerlemede kullanılmak üzere güncel piyasa fiyatının
bulunmadığı durumlarda ve,
- Karşı taraftan fiyat kotasyonu alınamadığı durumlarda;
opsiyonlar için Black&Scholes modeli, Binomial modeli veya Monte-Carlo
simülasyonu, Forward sözleşmeler için Black&Scholes modeli, Binomial modeli
veya Monte-Carlo simülasyonu ve Swap sözleşmeleri için Black&Scholes modeli,
Binomial modeli veya Monte-Carlo simülasyonu yöntemlerinden değerlemeye
esas varlığa uygun olanı ile bulunan fiyat değerlemede kullanılır.
2) Borsada işlem görmeyen yapılandırılmış yatırım aracı değerleme esasları
Borsada işlem görmeyen yapılandırılmış yatırım araçları için değerlemede söz
konusu araç için veri dağıtım kuruluşları aracılığıyla ilan edilen fiyat kullanılır.
3) Türkiye Cumhuriyeti ve/veya özel sektör tarafından ihraç edilen Kamu ve
Özel Sektör Dış Borçlanma Araçları (Eurobondlar)
Türkiye Cumhuriyeti ve/veya özel sektör tarafından ihraç edilen Kamu ve Özel
Sektör Dış Borçlanma Araçları (Eurobondlar)'ın borsa dışından portföye dahil
edilmesi durumda söz konusu varlıkların değerlemesinde; Temiz fiyat olarak saat
17:30-18:00'daki bloomberg generic price alış fiyatı (Bid Price) ve satış fiyatı (Ask
Price) ortalaması alınır. Değerlemede kullanılacak kirli fiyat, temiz fiyatın üzerine
değerleme tarihine kadarki işlemiş faizin eklenmesi yoluyla bulunur.
Fiyatı olmayan Eurobondlar için ise ilgili piyasada en son yer alan temiz fiyat (alış
fiyatı ve satış fiyatı ortalaması) alınır. Değerlemede kullanılacak kirli fiyat, temiz
fiyatın üzerine değerleme tarihine kadarki işlemiş faizin eklenmesi yoluyla
bulunur.
Tam iş günü olmayan günlerde bir önceki değerleme fiyatı ertesi iş gününe iç
verimle ilerletilmesi ile bulunur.
Olağanüstü durumların meydana gelmesi halinde (Örneğin, Bloomberg'den
teknik nedenlerle fiyatların alınamaması) Yönetim Kurulu kararı ile
değerlendirmede kullanılacak fiyatlar Bloomberg veri dağıtım ekranlarından
17:30-18:00 saatleri dışında ya da farklı veri dağıtım kanallarından aynı esaslar
ile alınabilir.
4) Portföye yurt dışı borsalardan dahil edilecek Yabancı Para ve Sermaye
Piyasası Araçları'nın değerleme esasları;
a) Yabancı Kamu ve Özel Sektör Borçlanma Araçları;
Yabancı tahviller, bloomberg veri dağıtım ekranının Türkiye saati ile (TSI) 17:30-18:00 arasında alınan ağırlıklı ortalama fiyatına, fon fiyatı hesaplanacak gün
itibari ile birikmiş olan kupon faizi de üzerine eklenerek değerleme fiyatı olarak
belirlenir. Alış yada satış kotasyonu bulunmaması durumunda ise değerlemede
kullanılacak kirli fiyat, bir önceki günün kirli fiyatının ertesi iş gününe iç verimle
ilerletilmesi ile bulunur. Tam iş günü olmayan günlerde bir önceki değerleme
fiyatı ertesi iş gününe iç verimle ilerletilmesi ile bulunur.
b) Yabancı Ortaklık Payları ile Yabancı Fon Katılma Payları;
Yurtdışı borsalardan alınan yabancı ortaklık payları için değerlemede, TSI 18:00'a
kadar ilgili kıymetin o günkü kapanış fiyatının bulunması halinde söz konusu
fiyat; bulunmaması halinde ise Bloomberg ekranlarından TSI 17:30-18:00
saatleri arasında alınan ağırlıklı ortalama fiyatlar kullanılacaktır. Tam iş günü
olmayan günlerde, bir gün önceki kapanış fiyatı alınır.
c) Yabancı Kira Sertifikaları;
Yabancı Kira Sertifikalarının borsa dışından portföye dahil edilmesi durumda söz
konusu varlıkların değerlemesinde; Temiz fiyat olarak saat 17:30-18:00'daki
bloomberg generic price alış fiyatı (Bid Price) ve satış fiyatı (Ask Price) ortalaması
alınır. Değerlemede kullanılacak kirli fiyat, temiz fiyatın üzerine değerleme
tarihine kadarki işlemiş faizin eklenmesi yoluyla bulunur.
Fiyatı olmayan varlık için ise ilgili piyasada en son yer alan temiz fiyat (alış fiyatı
ve satış fiyatı ortalaması) alınır. Değerlemede kullanılacak kirli fiyat, temiz fiyatın
üzerine değerleme tarihine kadarki işlemiş faizin eklenmesi yoluyla bulunur.
Tam iş günü olmayan günlerde bir önceki değerleme fiyatı ertesi iş gününe iç
verimle ilerletilmesi ile bulunur..
5) Fon portföyüne alınan borsa dışı repo-ters repo sözleşmelerinin değerleme
esasları;
Söz konusu sözleşmeler piyasa fiyatını en doğru yansıtacak şekilde güvenilir ve
doğrulanabilir bir yöntemle değerlenir.
Sözleşmelerin faiz oranlarının borsadaki aynı vade yapısına sahip sözleşmelerin,
aynı vade yoksa en yakın vadedeki sözleşmelerin ağırlıklı ortalama faiz oranına
eşit olması esastır.
Bu kapsamda; sözleşmeler işlem günü, Yatırım Fonlarının Finansal Raporlama
Esaslarına İlişkin Tebliğ (II-14.2)' de yer alan değerleme esaslarına uygun olarak
portföye dahil edilir. Söz konusu varlıkların vadelerinin bir günden daha uzun
olması durumunda; fon portföyüne dahil edildikten sonra; fonun fiyat açıklama
dönemlerinde, repo-ters repo sözleşmesinin BİST' in ilgili piyasasında işlem gören
aynı vadedeki aynı vade yoksa benzer vade yapısına sahip sözleşmelerin
ortalama faiz oranları değerlemede esas alınır; güncel piyasa faiz oranın
bulunmadığı durumlarda ise son değerlemede kullanılan fiyat iç verim oranı ile
değerlenir.
6) Borsa dışında taraf olunacak sözleşmelere ilişkin olarak aşağıdaki esaslara
uyulur:
Kurucu nezdindeki Risk Yönetimi Birimi tarafından borsa dışı türev araç
sözleşmelerinin adil bir fiyat içerip içermediği; opsiyonlar için Black&Scholes
modeli, Binomial mode veya Monte-Carlo simülasyonu ; Forward sözleşmeler
için Black&Scholes modeli, Binomial mode veya Monte-Carlo simülasyonu, ve
Swap sözleşmeleri için ise Black&Scholes modeli, Binomial mode veya MonteCarlo simülasyonu yöntemlerinden değerlemeye esas varlığa uygun olanı
kullanılarak hesaplanan teorik fiyat ile değerlemede kullanılacak fiyat arasında
karşılaştırma yapılarak kontrol edilir.
Risk Yönetimi Birimi tarafından borsa dışı opsiyon sözleşmelerine ilişkin
olarak, hesaplanan teorik fiyat ile sözleşmenin karşı tarafının verdiği kotasyon
arasında % 15'den az fark olması halinde kotasyona ilişkin uygunluk bildiriminde
bulunularak işlem gerçekleştirilir ve değerlemede kotasyon fiyatı kullanılır.
Söz konusu varlıklara ilişkin alınan kotasyon ile hesaplanan teorik fiyat arasında
%15 veya daha fazla oranda fark olması halinde; kotasyon fiyatının marj içine
çekilmesi için karşı kuruma başvurulur. Karşı tarafın hesapladığı yeni fiyatın yine
marj içinde olmaması halinde, Risk yönetim birimi tarafından Genel Müdür'e
yazılı ve gerekçeli bilgilendirme yapılarak alınan son fiyat üzerinden işlem
gerçekleştirilir ve değerlemede bu fiyat kullanılır.
Alınan varlıklar portföye dahil edildikten sonra vade sonuna kadar karşı taraftan
fiyat kotasyonu alınarak yukarıdaki prosedür tekrarlanır.
Risk ölçüm esasları:
Piyasa Riski: Fon portföyünün maruz kaldığı piyasa riski, günlük olarak Riske
Maruz Değer (RMD) yöntemi ile ölçülür.
Riske maruz değer, fon portföy değerinin normal piyasa koşulları altında ve belli
bir dönem dahilinde maruz kalabileceği en yüksek zararı belli bir güven
aralığında ifade eden değerdir. RMD yönteminde parametrik yöntem tercih
edilerek, % 99 güven düzeyinde bir günlük elde tutma süresi varsayımı altında
hesaplama yapılır. Hesaplamada en az 250 iş günü kapsayacak şekilde gözlem
süresi belirlenir. Ancak olağan dışı piyasa koşullarının varlığı halinde gözlem
süresi kısaltılır. RMD hesaplamalarına fon portföyünde yer alan tüm varlık ve
işlemler dahil edilir. Türev araçlarından kaynaklanan riskler bu kapsamda
dikkate alınır.
Karşı Taraf Riski; Fonda firmaların ihraç etkileri borçlanma araçlarına yatırım
yapılabileceğinden kredi riski doğmaktadır. Kredi riskinin ölçümünde ihracı
gerçekleştirilen firmalar hakkında yeterli derecede mali analiz ve araştırma
yapıldıktan sonra firmalar, uygulama da nicel ve nitel kriterlerden oluşan etkin
bir derecelendirme sisteminden geçirilmektedir. Borçlanma araçlarını ihraç
edecek firmalar için nicel kriterler, firmanın karlılığı borçluluk oranı, öz sermaye
büyüklüğü, sektördeki pazar payı, gibi ölçülebilir değerlerden oluşurken, nitel
kriterler, firmanın kurumsal yönetişimi, ile bağımsızlık, şeffaflık, hesap
verilebilirlik ve profesyonel yönetim gibi ölçülebilir olmaya değerlerden
oluşmaktadır. Derecelendirmeden sonra asgari yatırım yapılabilir seviyede
olan firmalara Yatırım Komitesinin onayı ile yatırım yapılabilir.
Bunun dışında Fon tezgahüstü piyasalar aracılığı ile türev araç ve swap
sözleşmelerinde işlem yapabileceğinden karşı taraf riski mevcuttur. Borsa
dışında taraf olunan türev araç ve swap sözleşmelerinin karşı tarafının denetime
ve gözetime tabi finansal bir kurum (Banka, aracı kurum) olması zorunludur.
Ayrıca karşı taraf derecelendirme notunun, derecelendirme yapmaya yetkili
derecelendirme kuruluşlarının derecelendirme sistemine göre yatırım yapılabilir
seviyede olduğu kontrol edilir.
Likidite Riski: Fon portföyünde yer alan finansal varlıkların belli bir dönemdeki
ortalama hacimleri, piyasanın ortalama işlem hacmine oranlanarak her bir varlık
bazında likidite kat sayısı elde edilir. Fonun likidite kat sayısı, fon portföyünde yer
alan varlıkların likidite katsayıları ve ağırlıkları kullanılarak hesaplanır Likidite
riski piyasadaki işlem hacminin daraldığı dönemlerde fondaki pozisyonların
uygun fiyat, süre ve tutarlarda kapatılamaması sonucu ortaya çıkan zarar
ihtimalini ifade etmektedir. Bir fonun likidite tutarı, fonu oluşturan varlıkların
likiditelerinin toplamına eşittir. Fonun likidite oranı ise fonun likidite tutarının
Toplam Portföy Değeri' ne bölümü ile bulunmaktadır.
Bütün aktifler için varsayılan doğal likidite tutarı sıfırdır. Likidite tercihleri ile ilgili
yapılan ayarlar ile seçilen aktiflere ve/veya aktif sınıflarına yeni likidite değerleri
atanmaktadır. Birden fazla likidite değeri atanan aktifler için bu değerlerden
hangisinin (maksimum/minimum) aktifin likidite tutarı olarak kullanılacağı
belirtilmektedir. Fondaki tüm aktiflerin likidite tutarları hesaplandıktan sonra,
aktifler tek tek veya gruplar halinde likidite düzeltmelerinden geçerek fon
bazında likidite düzeltme oranı hesaplanmaktadır.
Likidasyon süresi, fonu oluşturan varlıkların kaç gün içerisinde likide
edilebileceğini gösterilmektedir. Fona atanmış likidite kuralları uygulandığında,
eğer bir pozisyonun büyüklüğü o pozisyonun maksimum likidite tutarından küçük
ise o pozisyon likide olmuş kabul edilir ve fon portföyünden çıkarılmaktadır. Eğer
pozisyon büyüklüğü maksimum likidite tutarından büyük ise aradaki fark
pozisyonun yeni büyüklüğü olarak atanır ve pozisyon fon portföyünde
tutulmalıdır. İlk tur sonrası fon portföyünde kalan pozisyonlar (güncellenmiş
büyüklük tutarları ile birlikte) tekrardan aynı işleme tabi tutulmaktadır. Bu işlem
fon portföyündeki tüm pozisyonlar tamamen likide olana kadar tekrarlanır.
Geçen gün sayısı likidasyon süresini vermektedir.
Operasyonel Risk: Şirket faaliyetleri içerisinde operasyonel risk unsurunu
yaratmış ve yaratması beklenen tüm konular başlıklar halinde listelenir. Bu liste
operasyonel risklerin olma ihtimali ve riskin gerçekleşmesi durumunda etkileri de
yer alır. Ayrıca riskin meydana gelmemesi için alınması gereken tedbirlerde
belirtilir. Söz konusu liste, Şirket çalışanlarına duyrulur ve yeni durumlara karşı
devamlı güncellenir. Ayrıca operasyonel risk kapsamında, Şirket giderlerine
yansıyan veri tabanında tutulmaktadır.
Fonun yasal ve mevzuat riskine konu olmaması bakımından yatırım kısıtlarının
ilgili mevzuat, tebliğler, Yönetim Kurulu, Yatırım Komitesi kararlarına, Yatırım
Karar Alma Süreci ve Yatırım İlkeleri Prosedürlerine, Risk Politikası ve ilgili dahili
mevzuata uygunluğunun kontrolü ve gözetimi İç Kontrol Birimi tarafından günlük
olarak yerine getirilir. Ayrıca, Fon'un kaldıraç limitine uygunluğunun kontrolü
Risk Yönetim Birimi tarafından günlük olarak yerine getirilerek kaldıraç
seviyesine ve limitlere uygunluk haftalık bazda raporlanır.


Kaldıraç yaratan işlemlere yönelik genel ilkelerin belirlenmesi: 
Fon  portföyüne  kaldıraç  yaratan  işlemlerden;  Türev  Araç  (Vadeli  işlem  ve 
opsiyon sözleşmeleri), Saklı Türev Araç, Swap Sözleşmesi, Varant, Sertifika, İleri 
Valörlü  Tahvil  Bono  Alım  İşlemleri,  İleri  Valörlü  Kira  Sertifikası  İşlemleri,  İleri 
Valörlü Kıymetli Maden Alım İşlemleri dahil edilecektir.
Fonun  başlangıç  yatırımı  ile  başlangıç  yatırımının  üzerinde  pozisyon  alınması 
sebebi ile fonun başlangıç yatırımından daha yüksek zarar kaydedebilir. Kaldıraç 
yaratan işlemlere ilişkin olarak araç bazında ayrı ayrı hesaplanan pozisyonların 
mutlak değerlerinin toplanması suretiyle ulaşılan toplam pozisyon sınırlandırılır. 
Kaldıraç yaratan işlemlerin içerdiği riskler ile bu işlemlerin fonun risk profiline 
olası etkileri Risk Yönetimi Birimi tarafından düzenli olarak izlenmektedir.
Kaldıraç  yaratan  işlemlerden  kaynaklanan  riskin  ölçümünde  Rehber'de 
belirlenen esaslar çerçevesinde göreli riske maruz değer yöntemi kullanılacaktır.
Fon  portföyünün  riske  maruz  değeri,  referans  alınan  portföyün  riske  maruz 
değerinin iki katım aşamaz.
Yatırım fonlarına ilişkin rehberde belirlenen esaslar çerçevesinde gerçekleştirilen 
risk  hesaplamalarında  kullanılan  referans  portföy  Fon'un  karşılaştırma 
ölçütüdür.
Kaldıraç  yaratan  işlemlere  ilişkin  olarak  araç  bazında  ayrı  ayrı  hesaplanan 
pozisyonların  mutlak  değerlerinin  toplanması  (sum  of  notionals)  suretiyle 
ulaşılan toplam pozisyonun fon toplam değerine oranına kaldıraç denir. Fonun 
kaldıraç limiti fon toplam değerinin %100'üdür.
Fon stratejisi ve piyasa koşulları doğrultusunda yatırım ve/veya korunma amaçlı 
kaldıraç kullanabilir. Kaldıraç yaratan işlemler borsa veya borsa dışı sözleşmeler 
ile  gerçekleştirilebilir.  Kaldıraç  kullanımına  konu  olan  işlemlerin  fonun  piyasa 
riski değerleri üzerinde arttırıcı veya düşürücü yönde etkisi olabilir. Ayrıca borsa 
dışı taraf olunan kaldıraç yaratan sözleşmeler işlemler karşı taraf riskini arttırır.
Değerleme esasları:
1)  Borsa Dışı Türev Araç ve Swap sözleşmelerine ilişkin değerleme
Portföye alınması aşamasında türev araç ve swap sözleşmesinin değerlemesinde 
güncel fiyat kullanılır. 
Opsiyon sözleşmelerinde güncel fiyat karşı taraftan alınan fiyat kotasyonudur.
Tezgahüstü  piyasada  yapılan  opsiyon  işlemi  için,  öncelikli  işlem  yapılan  karşı 
kurumdan temin edilen alım işlemleri için alış (bid) fiyatı, satım işlemleri için ise 
satış (ask) fiyatı kullanılacaktır. Bu fiyatın temin edilememesi durumunda, veri 
sağlayıcı veya fiyat temin edilebilecek diğer kurumlar/kuruluşlar tarafından elde 
edilip belgelendirilebilecek volatilite (bulunduğu durumda implied aksi halde 
historical)  değerleri  kullanılarak  ve  Black&Scholes  ya  da  uygun  olan  diğer 
yöntemlerle  hesaplama  yapılacaktır.  Hesaplama  için  döviz  opsiyonlarında 
Bloomberg OVML, hisse ve endeks opsiyonlarında Bloomberg OVME sayfaları ya 
da uygun görülebilecek diğer hesaplama araçları kullanılacaktır. Bu yöntemlerle 
elde edilen ve 100 baz puanlık yüzdesel pirim alış/satış  kotasyonu varsayımı ile 
hesaplanan alış (bid) veya satış (ask) fiyatı kullanılacaktır. 
Forward sözleşmelerinde  güncel fiyat dayanak varlığın spot fiyatı baz alınarak 
hesaplanan teorik fiyattır. 
Dayanak varlığın spot fiyatı olarak; forward sözleşmenin konusunun döviz olması 
durumunda  değerleme  günündeki  T.C.  Merkez  Bankası  döviz  kuru  (işlemin 
yönüne  göre  alış,  ya  da  satış),  BİST  Pay  Endeksi  için  ilgili  endeksin  değerleme 
günü itibariyle en güncel kapanış seansı değeri, BİST Pay senetleri için, ilgili payın 
değerleme günü itibariyle en güncel kapanış seansı değeri, borçlanma araçları 
için  ise,  değerleme  günü  itibariyle  en  güncel  günlük  ağırlıklı  ortalama  fiyatı 
kullanılacaktır. Bulunan spot değerler, değerleme günü ile forward işlemin vade 
tarihi arasındaki gün sayısına tekabül eden uygun TL ve döviz piyasa faizleri ile ( 
dayanak  varlığın  döviz  olması  durumunda  ise  Bloomberg  FRD  sayfasından 
alınacak  swappoint  kadar)  ilerletilecek  ve  teorik  fiyata  ulaşılacaktır.  Farklı 
dayanak varlıkların kullanılması durumunda ise piyasa fiyatını en iyi yansıtacak 
yöntemler kullanılır. Tezgahüstü forward işlemlerinin değerlemesine ilişkin Risk 
Yönetim Birimi tarafından teorik fiyat kontrolüne gerek bulunmamaktadır.
Swap  işlemlerinde  güncel  fiyatın  hesaplanmasında  tahvil  fiyatlaması  yöntemi 
veya  FRA  (Forward  Rate  Agreement)  yöntemi  gibi  bugünkü  değer  hesaplama 
yöntemleri kullanılır. Tezgah üstü piyasada yapılan swap işlemi nitelik açısından 
pek çok farklı form altında yapılabileceğinden, genel olarak bu işlemlerin yerel 
faiz, yabancı para cinsinden faiz, döviz kurları ya da diğer değerleme faktörleri 
hakkındaki bilgiler mümkün olduğu ölçüde belgelendirilecektir. 
Bu doğrultuda, 
•  Konusu  para  (döviz)  olan  swap  işlemlerinde;  Swap  sözleşmesine 
dayanak Döviz Cinsi, Vade Sonu Tarihi ve Vade Sonu Değişim Kuru 
bilgileri fon muhasebe sistemine girilerek Swap sözleşmesi tanımlanır. 
Tanımlı  swap  sözleşmesine  yapılan  işlemin  girişinde  ise  üzerine  işlem  yapılan 
dövizin  Satın  Alma  Kuru  ve  Döviz  Miktarı  bilgileri  girilerek  fon  için  swap 
pozisyonu alınır. 
Değerlemede; 
Swap sözleşmesinde tanımlı Vade Sonu Değişim Kuru ile üzerine işlem yapılan 
dövizin Satın Alma Kuru arasındaki fark swap point değerini oluşturur. 
Söz  konusu  swap  point  değeri  fon  değerlemesine  esas  baz  değere  tekabül 
etmektedir.  Vade  sonunda  elde  edilecek  geliri  belirleyen  swap  point  değeri; 
İşlemin vade gün sayısına bölünerek günlük swap point değeri bulunur.
Değerleme  gününe  bağlı  olarak,  geçen  gün  sayısına  göre  lineer  ilerletilmiş 
günlük  swap  point  değerinin  dövizin  Satın  Alma  Kuru  na  eklenmesi  ile 
değerleme kuru belirlenir.
Swap işlemi ile portföye giren döviz, mevduat veya alımında kullanıldığı yatırım 
aracı TCMB döviz alış kuruyla değerlenir.
•  Konusu faiz olan swap işlemlerinde,  ;Bloomberg, Reuters gibi bağımsız 
ve güvenilir veri sağlayıcılardan elde edilen ilgili para birimlerinin LIBOR 
ve zımni faiz oranları baz alınarak her ikisinin toplamından oluşan faiz 
değerlemede kullanılır.
Fonun fiyat açıklama dönemlerinde; 
-  Değerlemede  kullanılmak  üzere  güncel  piyasa  fiyatının 
bulunmadığı durumlarda ve,
-  Karşı taraftan fiyat kotasyonu alınamadığı durumlarda;
opsiyonlar  için  Black&Scholes  modeli,  Binomial  modeli  veya  Monte-Carlo 
simülasyonu, Forward sözleşmeler için Black&Scholes modeli, Binomial modeli 
veya Monte-Carlo simülasyonu ve Swap sözleşmeleri için Black&Scholes modeli, 
Binomial  modeli  veya  Monte-Carlo  simülasyonu  yöntemlerinden  değerlemeye 
esas varlığa uygun olanı ile bulunan fiyat değerlemede kullanılır. 
2) Borsada işlem görmeyen yapılandırılmış yatırım aracı değerleme esasları
Borsada  işlem  görmeyen  yapılandırılmış  yatırım  araçları  için  değerlemede  söz 
konusu araç için veri dağıtım kuruluşları aracılığıyla ilan edilen fiyat kullanılır.
3) Türkiye  Cumhuriyeti ve/veya özel sektör tarafından ihraç edilen Kamu ve 
Özel Sektör Dış Borçlanma Araçları (Eurobondlar)
Türkiye Cumhuriyeti ve/veya özel sektör tarafından ihraç edilen Kamu ve Özel 
Sektör  Dış  Borçlanma  Araçları  (Eurobondlar)'ın  borsa  dışından  portföye  dahil 
edilmesi durumda söz konusu varlıkların değerlemesinde; Temiz fiyat olarak saat 
17:30-18:00'daki bloomberg generic price  alış fiyatı (Bid Price) ve satış fiyatı (Ask 
Price) ortalaması alınır. Değerlemede kullanılacak kirli fiyat, temiz fiyatın üzerine 
değerleme tarihine kadarki işlemiş faizin eklenmesi yoluyla bulunur. 
Fiyatı olmayan Eurobondlar için ise ilgili piyasada en son yer alan temiz fiyat (alış 
fiyatı ve satış fiyatı ortalaması) alınır. Değerlemede kullanılacak kirli fiyat, temiz 
fiyatın  üzerine  değerleme  tarihine  kadarki  işlemiş  faizin  eklenmesi  yoluyla 
bulunur. 
Tam iş günü olmayan günlerde  bir önceki değerleme fiyatı ertesi iş gününe iç 
verimle ilerletilmesi ile bulunur.
Olağanüstü  durumların  meydana  gelmesi  halinde  (Örneğin,  Bloomberg'den 
teknik  nedenlerle  fiyatların  alınamaması)  Yönetim  Kurulu  kararı  ile 
değerlendirmede  kullanılacak  fiyatlar  Bloomberg  veri  dağıtım  ekranlarından 
17:30-18:00 saatleri dışında ya da farklı veri dağıtım kanallarından aynı esaslar 
ile alınabilir.
4)  Portföye  yurt  dışı  borsalardan  dahil  edilecek  Yabancı  Para  ve  Sermaye 
Piyasası Araçları'nın değerleme esasları; 
a)  Yabancı Kamu ve Özel Sektör Borçlanma Araçları;
Yabancı tahviller, bloomberg veri dağıtım ekranının Türkiye saati ile (TSI) 17:30-18:00  arasında  alınan  ağırlıklı  ortalama  fiyatına,  fon  fiyatı  hesaplanacak  gün 
itibari ile birikmiş olan kupon faizi de üzerine eklenerek değerleme fiyatı olarak 
belirlenir. Alış yada satış kotasyonu bulunmaması durumunda ise değerlemede 
kullanılacak kirli fiyat, bir önceki günün kirli fiyatının ertesi iş gününe iç verimle 
ilerletilmesi  ile  bulunur.  Tam  iş  günü  olmayan  günlerde  bir  önceki  değerleme 
fiyatı ertesi iş gününe iç verimle ilerletilmesi ile bulunur.
b)   Yabancı Ortaklık Payları ile Yabancı Fon Katılma Payları;
Yurtdışı borsalardan alınan yabancı ortaklık payları için değerlemede, TSI 18:00'a 
kadar  ilgili  kıymetin  o  günkü  kapanış  fiyatının  bulunması  halinde  söz  konusu 
fiyat;  bulunmaması  halinde  ise  Bloomberg  ekranlarından  TSI  17:30-18:00 
saatleri  arasında  alınan  ağırlıklı  ortalama  fiyatlar  kullanılacaktır.  Tam  iş  günü 
olmayan günlerde, bir gün önceki kapanış fiyatı alınır.
c)  Yabancı Kira Sertifikaları;
Yabancı Kira Sertifikalarının borsa dışından portföye dahil edilmesi durumda söz 
konusu  varlıkların  değerlemesinde;  Temiz  fiyat  olarak  saat  17:30-18:00'daki 
bloomberg generic price alış fiyatı (Bid Price) ve satış fiyatı (Ask Price) ortalaması 
alınır.  Değerlemede  kullanılacak  kirli  fiyat,  temiz  fiyatın  üzerine  değerleme 
tarihine kadarki işlemiş faizin eklenmesi yoluyla bulunur. 
Fiyatı olmayan varlık için ise ilgili piyasada en son yer alan temiz fiyat (alış fiyatı 
ve satış fiyatı ortalaması) alınır. Değerlemede kullanılacak kirli fiyat, temiz fiyatın 
üzerine değerleme tarihine kadarki işlemiş faizin eklenmesi yoluyla bulunur.
Tam iş günü olmayan günlerde bir önceki değerleme fiyatı ertesi iş gününe iç 
verimle ilerletilmesi ile bulunur..
5) Fon portföyüne alınan borsa dışı repo-ters repo sözleşmelerinin değerleme 
esasları; 
Söz konusu sözleşmeler piyasa fiyatını en doğru yansıtacak şekilde güvenilir ve 
doğrulanabilir bir yöntemle değerlenir.
Sözleşmelerin faiz oranlarının borsadaki aynı vade yapısına sahip sözleşmelerin, 
aynı vade yoksa en yakın vadedeki sözleşmelerin ağırlıklı ortalama faiz oranına 
eşit olması esastır. 
Bu  kapsamda;  sözleşmeler  işlem  günü,  Yatırım  Fonlarının  Finansal  Raporlama 
Esaslarına İlişkin Tebliğ (II-14.2)' de yer alan değerleme esaslarına uygun olarak 
portföye  dahil  edilir.  Söz  konusu  varlıkların  vadelerinin  bir  günden  daha  uzun 
olması durumunda; fon portföyüne dahil edildikten sonra; fonun fiyat açıklama 
dönemlerinde, repo-ters repo sözleşmesinin BİST' in ilgili piyasasında işlem gören 
aynı  vadedeki  aynı  vade  yoksa  benzer  vade  yapısına  sahip  sözleşmelerin 
ortalama  faiz  oranları  değerlemede  esas  alınır;  güncel  piyasa  faiz  oranın 
bulunmadığı durumlarda ise son değerlemede kullanılan fiyat iç verim oranı ile 
değerlenir.
6) Borsa dışında taraf olunacak sözleşmelere ilişkin olarak aşağıdaki esaslara 
uyulur:
Kurucu  nezdindeki  Risk  Yönetimi  Birimi  tarafından  borsa  dışı  türev  araç 
sözleşmelerinin adil bir fiyat içerip içermediği; opsiyonlar için Black&Scholes 
modeli, Binomial mode veya Monte-Carlo simülasyonu ; Forward sözleşmeler 
için Black&Scholes modeli,  Binomial mode veya Monte-Carlo simülasyonu, ve 
Swap sözleşmeleri için ise Black&Scholes modeli, Binomial mode veya MonteCarlo  simülasyonu  yöntemlerinden  değerlemeye  esas  varlığa  uygun  olanı 
kullanılarak hesaplanan teorik fiyat ile değerlemede kullanılacak fiyat arasında 
karşılaştırma yapılarak kontrol edilir. 
Risk  Yönetimi  Birimi  tarafından  borsa  dışı  opsiyon  sözleşmelerine  ilişkin 
olarak, hesaplanan teorik fiyat ile sözleşmenin karşı tarafının verdiği kotasyon 
arasında % 15'den az fark olması halinde kotasyona ilişkin uygunluk bildiriminde 
bulunularak işlem gerçekleştirilir ve değerlemede kotasyon fiyatı kullanılır.
Söz konusu varlıklara ilişkin alınan kotasyon ile hesaplanan teorik fiyat arasında 
%15 veya daha fazla oranda fark olması halinde; kotasyon fiyatının marj içine 
çekilmesi için karşı kuruma başvurulur. Karşı tarafın hesapladığı yeni fiyatın yine 
marj  içinde  olmaması  halinde,  Risk  yönetim  birimi  tarafından  Genel  Müdür'e 
yazılı  ve  gerekçeli  bilgilendirme  yapılarak alınan  son  fiyat  üzerinden  işlem 
gerçekleştirilir ve değerlemede bu fiyat kullanılır.
Alınan varlıklar portföye dahil edildikten sonra vade sonuna kadar karşı taraftan 
fiyat kotasyonu alınarak yukarıdaki prosedür tekrarlanır.
Risk ölçüm esasları:
Piyasa  Riski:  Fon  portföyünün  maruz  kaldığı  piyasa  riski,  günlük  olarak  Riske 
Maruz Değer (RMD) yöntemi ile ölçülür. 
Riske maruz değer, fon portföy değerinin normal piyasa koşulları altında ve belli 
bir  dönem  dahilinde  maruz  kalabileceği  en  yüksek  zararı  belli  bir  güven 
aralığında  ifade  eden  değerdir.  RMD  yönteminde  parametrik  yöntem  tercih 
edilerek, % 99 güven düzeyinde  bir günlük elde tutma süresi varsayımı altında 
hesaplama yapılır. Hesaplamada en az 250 iş günü kapsayacak şekilde gözlem 
süresi  belirlenir.  Ancak  olağan  dışı  piyasa  koşullarının  varlığı  halinde  gözlem 
süresi  kısaltılır.  RMD  hesaplamalarına  fon  portföyünde  yer  alan  tüm  varlık  ve 
işlemler  dahil  edilir.  Türev  araçlarından  kaynaklanan  riskler  bu  kapsamda 
dikkate alınır.
Karşı Taraf Riski;  Fonda firmaların ihraç etkileri borçlanma araçlarına yatırım 
yapılabileceğinden  kredi  riski  doğmaktadır.  Kredi  riskinin  ölçümünde  ihracı 
gerçekleştirilen  firmalar  hakkında  yeterli  derecede  mali  analiz  ve  araştırma 
yapıldıktan sonra firmalar, uygulama da nicel ve nitel kriterlerden oluşan etkin 
bir  derecelendirme  sisteminden  geçirilmektedir.  Borçlanma  araçlarını  ihraç 
edecek firmalar için nicel kriterler, firmanın karlılığı borçluluk oranı, öz sermaye 
büyüklüğü,  sektördeki  pazar  payı,  gibi  ölçülebilir  değerlerden  oluşurken,  nitel 
kriterler,  firmanın  kurumsal  yönetişimi,  ile  bağımsızlık,  şeffaflık,  hesap 
verilebilirlik  ve  profesyonel  yönetim  gibi  ölçülebilir  olmaya  değerlerden 
oluşmaktadır.  Derecelendirmeden  sonra  asgari  yatırım  yapılabilir  seviyede 
olan firmalara Yatırım Komitesinin onayı ile yatırım yapılabilir.
Bunun  dışında  Fon  tezgahüstü  piyasalar  aracılığı  ile  türev  araç  ve  swap 
sözleşmelerinde  işlem  yapabileceğinden  karşı  taraf  riski  mevcuttur.  Borsa 
dışında taraf olunan türev araç ve swap sözleşmelerinin karşı tarafının denetime 
ve  gözetime  tabi  finansal  bir  kurum  (Banka,  aracı  kurum)  olması  zorunludur. 
Ayrıca  karşı  taraf  derecelendirme  notunun,  derecelendirme  yapmaya  yetkili 
derecelendirme kuruluşlarının derecelendirme sistemine göre yatırım yapılabilir 
seviyede olduğu kontrol edilir.
Likidite Riski:  Fon portföyünde yer alan finansal varlıkların belli bir dönemdeki 
ortalama hacimleri, piyasanın ortalama işlem hacmine oranlanarak her bir varlık 
bazında likidite kat sayısı elde edilir. Fonun likidite kat sayısı, fon portföyünde yer 
alan  varlıkların  likidite  katsayıları  ve  ağırlıkları  kullanılarak  hesaplanır  Likidite 
riski  piyasadaki  işlem  hacminin  daraldığı  dönemlerde  fondaki  pozisyonların 
uygun  fiyat,  süre  ve  tutarlarda  kapatılamaması  sonucu  ortaya  çıkan  zarar 
ihtimalini  ifade  etmektedir.  Bir  fonun  likidite  tutarı,  fonu  oluşturan  varlıkların 
likiditelerinin  toplamına  eşittir.  Fonun  likidite  oranı  ise  fonun  likidite  tutarının 
Toplam Portföy Değeri' ne bölümü ile bulunmaktadır.
Bütün aktifler için varsayılan doğal likidite tutarı sıfırdır. Likidite tercihleri ile ilgili 
yapılan ayarlar ile seçilen aktiflere ve/veya aktif sınıflarına yeni likidite değerleri 
atanmaktadır.  Birden  fazla  likidite  değeri  atanan  aktifler  için  bu  değerlerden 
hangisinin  (maksimum/minimum)  aktifin  likidite  tutarı  olarak  kullanılacağı 
belirtilmektedir.  Fondaki  tüm  aktiflerin  likidite  tutarları  hesaplandıktan  sonra, 
aktifler  tek  tek  veya  gruplar  halinde  likidite  düzeltmelerinden  geçerek  fon 
bazında likidite düzeltme oranı hesaplanmaktadır.
Likidasyon  süresi,  fonu  oluşturan  varlıkların  kaç  gün  içerisinde  likide 
edilebileceğini gösterilmektedir. Fona atanmış likidite kuralları uygulandığında, 
eğer bir pozisyonun büyüklüğü o pozisyonun maksimum likidite tutarından küçük 
ise o pozisyon likide olmuş kabul edilir ve fon portföyünden çıkarılmaktadır. Eğer 
pozisyon  büyüklüğü  maksimum  likidite  tutarından  büyük  ise  aradaki  fark 
pozisyonun  yeni  büyüklüğü  olarak  atanır  ve  pozisyon  fon  portföyünde 
tutulmalıdır.  İlk  tur  sonrası  fon  portföyünde  kalan  pozisyonlar  (güncellenmiş 
büyüklük tutarları ile birlikte) tekrardan aynı işleme tabi tutulmaktadır. Bu işlem 
fon  portföyündeki  tüm  pozisyonlar  tamamen  likide  olana  kadar  tekrarlanır. 
Geçen gün sayısı likidasyon süresini vermektedir. 
Operasyonel  Risk:  Şirket  faaliyetleri  içerisinde  operasyonel  risk  unsurunu 
yaratmış ve yaratması beklenen tüm konular başlıklar halinde listelenir. Bu liste 
operasyonel risklerin olma ihtimali ve riskin gerçekleşmesi durumunda etkileri de 
yer  alır.  Ayrıca  riskin  meydana  gelmemesi  için  alınması  gereken  tedbirlerde 
belirtilir. Söz konusu liste, Şirket çalışanlarına duyrulur ve yeni durumlara karşı 
devamlı  güncellenir.  Ayrıca  operasyonel  risk  kapsamında,  Şirket  giderlerine 
yansıyan veri tabanında tutulmaktadır.
Fonun yasal ve mevzuat riskine konu olmaması bakımından yatırım kısıtlarının 
ilgili  mevzuat,  tebliğler,  Yönetim  Kurulu,  Yatırım  Komitesi  kararlarına,  Yatırım 
Karar Alma Süreci ve Yatırım İlkeleri Prosedürlerine, Risk Politikası ve ilgili dahili 
mevzuata uygunluğunun kontrolü ve gözetimi İç Kontrol Birimi tarafından günlük 
olarak  yerine  getirilir.  Ayrıca,  Fon'un  kaldıraç  limitine  uygunluğunun  kontrolü 
Risk  Yönetim  Birimi  tarafından  günlük  olarak  yerine  getirilerek  kaldıraç 
seviyesine ve limitlere uygunluk haftalık bazda raporlanır.