hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow
    Reha Erus Reha Erus

    Döner çeşitleri hakkında

    09.02.2025 Pazar | 11:35Son Güncelleme:

    Günümüzün gözde ‘fast food’larından döner çeşitleri dünyada giderek yıldızlaşıyor. İşin içinde Amerika’nın hamburger ve sosis tutkusu olamasa belki bu alanda tek başına ilk sırayı alabilir.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Yıllar önce yaşanmış bir gerçeği aktarmak istiyorum. Amerika’ya yerleşen bir Türk dostum hatırı sayılır bir AVM’nın ‘Food Court’unda Türk döneri mini restoranı açtı.

    Üstelik burada hayli Türk yerleşkesi vardı. Ne var ki ‘Turkish Döner’ levhası pek benimsenmedi, günlük müşteri sayısı cılız kaldı. Uzatmayayım bir beyin fırtınası yapıldı ve tabelanın adı ‘Gyro’(Çevirme) olarak değiştirildi.

    Sonuçta kuyruklar oluştu. Maalesef o dönemde Avrupa’da bile döner ismi tanınmıyordu tıpkı çeşitli yiyecek türleri yoğurt, zeytinyağlı dolma gibi. Ülkemizde bile yabancı restoranlar bizim çoban salatamızın üzerine bir parça beyaz peynir koyarak ‘Greek salad’ olarak menülerine koyuyorlar. Arkadaşım yıllarca Amerika’da ‘Gyro’ adıyla nam saldı.

    Dönerin bir başka adı da ‘Shawarma’ ve aslında bir Osmanlı yemeği. Öncelikle Orta Doğu’ya Levantenler tarafından tanıtılmış ve oraya yerleşmiş, Lübnan tarafından benimsenmiş. Hepsi aynı şekilde hazırlanıyor ve yerleştirildiği tezgahta dikey kalın şişe geçirilip ateş karşısında pişirilip dönerci bıçağı ile ince kesiliyor ekmek arasına konuyor. Yeşil salata, domates ve soğanla lezzetlendiriliyor. Bizim dönerimizin mucidinin 150 yıl önce Bursa’da kuzu çevirmeci İskender Bey olduğu biliniyor.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Türklerin yoğun yaşadığı yabancı ülkelerde artık ‘Döner’ ismi tescillendi. ‘Shawarma’, ‘Gyro’ veya ‘Döner’ hepsi aynı kapıya çıkıyor. Ama değişik isimlerle müşteri buluyorlar. Birde bu eksikmiş gibi ‘Alman döneri’ ortaya çıkartıldı. Almanlar Türk dönerinin içine başka katkılar koyarak damak tatlarına göre değiştirdiler ve sunumunu kızartılmış yuvarlak pide veya bazlama içine nispeten daha kalın kesilen et parçaları koyup soğan, domates, marul dışında ince kıyım kırmızı lahana, yoğurt ve çeşitli soslarla yapıyorlar.

    Hepsini tattım. Benim damak tadıma uyan Türk dönerim en güzeli.