Gastroskopi ve kolonoskopi nedir? Nasıl yapılır?

Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Doç. Dr. Eylem Karatay, gastroskopi ve kolonoskopi işlemleri hakkında merak edilenleri sizler için anlattı.

Haberin Devamı

Gastroskopi, yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağının içinin direkt olarak gözle incelenmesidir. Sorunun daha iyi anlaşılması ve geç̧ kalınmaksızın tedavi edilmesi için yapılır. Radyolojik yöntemler ile ortaya konamayan hastalıklar gastroskopi ile kolayca tespit edilebilir.

Gastroskopide değişik kalınlıklarda, ucunda parlak ışıklı ve kıvrılabilen küçük bir kamerası olan plastik boru bulunmaktadır. Kamera sistemi ile görüntü̈ ekrana yansıtılır bu şekilde yemek borusu ve midenin iç̧ yüzü incelenerek herhangi bir hastalığın olup olmadığı belirlenebilir.

Gastroskopi karın ağrısı, yanma, ekşime, gaz şikayetleri, yutkunma zorluğu, açıklanamayan kilo kaybı, kansızlık, üst sindirim sistemi kanaması geçiren hastalar, yabancı cisim çıkartılması, mide polipi veya daha önceki biyopsilerde normal olmayan doku tespit edilmesi gibi durumlarında, bazen de kontrol amaçlı olarak yapılır.

Mide endoskopi işleminden önce tamamen boş olmalıdır. Bir önceki akşam gece yarısından sonra hiçbir şey yiyip içilmemelidir. Endoskopi sırasında verilen ilaçlar uyku hali yapacağından yanınızda size eşlik eden biri olması önerilir.

Haberin Devamı

Nasıl yapılır?

Hastanın boğazı lokal anesteziklerle uyuşturulur. Sonrasında hastayı uyuşturmak için damar içinden ilaç̧ verilir. Bununla birlikte hastaya oksijen verilerek nabız, tansiyon ve kandaki oksijen satürasyonu devamlı gözlem altında tutulur. Girişim süresi yaklaşık 10-15 dakikadır.

Endoskop ağız içinde olduğu halde rahatça nefes alınıp verilebilir. İlaçları hemen nötralize edecek (etkisini yok edecek) ilaçlar bulunmaktadır. Olabilecek tüm acil durumlar için ekip tam teşkilatla hazır durumdadır. Tüm bu işlemler sırasında acı duyulmaz.

Kolonoskopi nedir?

Kolonoskopi, içi boşluklu bir organ olan kalın bağırsağın kolonoskop denilen bükülebilir bir aletle incelenmesidir. Kolonoskopi bağırsak dışı basılar, bağırsak duvarına ait anormallikler ve bağırsak boşluğundaki patolojiler hakkında bilgi edinmemizi sağlar.

Kolonoskopi, doktora iltihaplı dokuları, anormal büyümeleri (iyi huylu ve kötü huylu tümörleri) ve ülserleri (yaraları) görme şansı verir. Kolonoskopi kalın bağırsak ve rektum kanserlerinin erken teşhisi için yapılan en sık tetkiktir.

Kolonoskopi, bağırsak hareketlerindeki açıklanamayan değişiklikler (bağırsak alışkanlıklarının ishal ya da kabızlık şeklinde değişmesi), karın ağrısı, makattan kan gelmesi, kilo kaybı ve anemi (kansızlık) gibi bulguların araştırılmasında kullanılır.

Haberin Devamı

Kolonoskopinin ideal bir sonuç̧ vermesi için bağırsakların tam olarak temizlenmiş̧ olması gereklidir. Temizlik işlemi bol miktarda saydam sıvılarla bağırsağın yıkanması ayrıca bağırsağı boşaltıcı ilaçların kullanımıyla olur. Ortalama işlem öncesinde 6 saatlik bir açlık süresi olmalıdır.

Nasıl yapılır?

İşlem öncesinde rahatlama için bazı ilaçlar yapılır. Genel anestezi uygulanırsa hiç̧ ağrı hissedilmez. Kolonoskopi işlemi 10 ile 40 dakika arasında sürmektedir. Eğer ileride soruna neden olabilecek anormal bir lezyon, polip veya küçük boyutlu tümörler görülürse kolonoskopik inceleme sırasında çıkarılır. İşlem sonrasında refleksler etkileneceğinden, birkaç saat araç kullanılması sakıncalıdır.