hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow
    Siyamend Kaçmaz Siyamend Kaçmaz

    Büyük güçler yeniden masada: Zelensky rol dağılımını mı beğenmedi!

    19.02.2025 Çarşamba | 10:24Son Güncelleme:

    Dün, uzun bir aradan sonra Suudi Arabistan'da gerçekleşen Rusya ve ABD arasındaki ilk yüz yüze temas, uluslararası diplomasi açısından büyük önem taşıyor ve yeni bir döneme kapı açtı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Ben, toplantının nasıl geçtiğinden ve ne konuşulduğundan ziyade durumu özetleyen bir tespitte bulunacağım. Uzun yıllardır Rusya'da yaşayan ve bu olayları baştan sona takip eden bir gazeteci olarak, bu tespitim muhtemelen kayda geçecektir diye düşünüyorum.

    Biri, Lavrov'un dünkü görüşme sonrası yaptığı açıklama, diğeri ise Rusya-Ukrayna çatışmasının başlaması öncesinde, o dönem İngiltere Dışişleri Bakanı olan Liz Truss’un Moskova ziyaretinde Lavrov'un sarf ettiği cümle.

    Birincisi, Rusya-Ukrayna çatışması başlamadan iki hafta önce, 2022'de Moskova’yı ziyaret eden dönemin İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss’un, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile gerçekleştirdiği görüşme sonrası yaptığı açıklamayla ilgili. O gün Lavrov, Liz Truss ile görüşmesini “sağır ile dilsizin konuşmasına” benzeterek, “Dinliyoruz ama duymuyoruz.” diyerek özetlemişti. Zaten iki hafta sonra da çatışma başlamıştı.

    İkinci cümle ise dünkü Suudi Arabistan görüşmeleri sonrası Lavrov'un, “Birbirimizi dinlemekten ziyade birbirimizi duyduk.” ifadesini kullanmasıydı. Şimdi, çatışma öncesindeki noktada ve barış masasının kurulması sırasındaki iki bakışı anlatan bu cümleleri yan yana getirin. Sizce de olayı özetlemiyor mu?

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Bu değişim, diplomasinin gerekliliğini göstermesi açısından oldukça kayda değer.

    Sergey Lavrov’un isminin dünya diplomasisinde ne anlama geldiğini, bu alana ilgi duyan herkes bilir. Tecrübesi ve yaptıkları, üniversitelerde okutulacak bir diplomat. Tıpkı Henry Kissinger gibi...

    Bence en somut çıktılardan biri, Rusya ve ABD’nin Washington ve Moskova’daki büyükelçiliklerinde çalışan personel sayısını artırma yönünde aldığı karardı. Geçmişten günümüze defalarca şahit olduk ki diplomasi, taraflar arasındaki iletişimin sorunları çözmede kritik bir rol oynadığı gerçeğini ortaya koyuyor.

    Yukarıda da belirttiğim gibi, yirmi yılı aşkın süredir Rusya'da görev yapan bir gazeteci olarak aldığım notlardan altını çizdiğim en önemli gelişmelerden biri, iki ülke arasında karşılıklı olarak büyükelçilik çalışanlarının misilleme ile azaltılmasıyla birlikte, sorunların kartopu gibi büyümesi oldu. Daha az temas, daha çok yanlış anlama ve gerginlik doğurdu. Dünkü toplantıda alınan kararlardan bence en önemlisi, büyükelçilerin karşılıklı olarak hızlı şekilde, olması gerektiği gibi çalışması konusunda mutabık kalınmasıydı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Suudi Arabistan'daki dünkü görüşmelerde herkes yalnızca Ukrayna'ya odaklanılacağını bekliyordu. Bense bu görüşmenin ana konusunun, ABD ile Rusya arasındaki ilişkilerin yeniden tesis edilmesine odaklanacağını biliyordum.

    Evet, Ukrayna mutlaka konuşulmuştur. Ancak açıklamalardan da gördük ki, taraflar daha çok iki ülke arasındaki ilişkileri ve koparılan diplomasi bağları nedeniyle oluşan sorunları görüştüler. Zaten, sağlıklı diplomasi bağları olsaydı, Ukrayna konusu da dahil olmak üzere, bugün dünyayı yoran bu sorunların hiçbiri yaşanmayacaktı.

    Trump’ın yaklaşımına ve attığı adımlara bakınca, “Ben başkan olsam bu çatışma yaşanmayacaktı.” cümlesine hak vermeye başladım.

    Zelensky, Suudi Arabistan ziyaretini neden iptal etti?

    Dün, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, bugün gerçekleştirmesi beklenen Suudi Arabistan ziyaretini iptal ettiğini, bazı gerekçeler sıralayarak duyurdu. Açıkçası, bana sıraladığı gerekçelerden ziyade, başrolü kaybetmiş olmanın verdiği kızgınlıkla bu kararı aldığı düşüncesi daha mantıklı geliyor.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Çünkü dünkü toplantı masası sadece Ukrayna odaklı değildi. Ana konu Ukrayna olmayınca ve dünyanın dikkati dünkü görüşmeye yöneldiği için, kimse bugün Zelensky’nin ziyaretine ilgi göstermeyecek, dolayısıyla o da ikinci plana itilecekti.

    Eski bir aktör olan Zelensky’nin son zamanlardaki hareketlerine bakınca, bir devlet adamı veya politikacıdan ziyade, sinema filminde oynayan bir aktör gibi davrandığını görmek mümkün. Başrolü kaptırınca da bu ziyareti iptal etti.

    Dediğim gibi, Zelensky’nin ani iptal kararının arkasında, görüşmelerdeki rol dağılımının beklentilerini karşılamaması yatıyor olabilir. Ancak bu tür davranışları, olayların ilk günlerinde kendisine gösterilen sempatiyi hızla azaltmaya başladı. Attığı adımların Ukrayna'ya verdiği zararı bir kenara bırakın, dünyayı yorduğunu artık herkes dillendirmeye başladı. Kendisine en büyük desteği veren Avrupa’da bile tartışılan bir isim haline geldi.