Canlı Yayın
Fem Bozdağ
Marinetti, Fütürist Manifesto’da kütüphane ve müzelerin yakılması, yok edilmesi gerektiğinden bahseder. Geçmiş ile birlikte, manevi değerleri de yok sayarlar. Fütürizm düşüncesi, görsel sanatların yanı sıra edebiyat ve performans alanında etkilerini gösterir. Edebi Fütürist eserlerde dil bilgisine önem verilmez ve noktalama işaretleri kullanılmaz. Bu kuralsız yapı, kültürün en önemli parçası olan dilin Fütüristler öncülüğünde değişim sürecine girmesi gerektiğini vurgular.
Yeni bir gelecek kurmak için, toplumun geçmişinin tüm izlerinden arınması gerekir. Bu arınma, yalnızca savaş ile mümkündür. Fütüristler için geçmişe yönelmek ya da ona bağlı kalmak, yaşanan dönemin gerçekliğini değerlendirememe anlamına gelir. Akıma dahil olan sanatçılar, hız, dinamik ve hareket kavramlarından ilham alarak eserler üretir. Fütürizm bir amacı değil, etkileri yansıtır.
Filippo Marinetti ile birlikte sanatçılar arasında manifesto yayınlama akımı başlar. Yerel gazetelerde yayınlanan manifestolar halka, kısa bir süre içerisinde de dünyaya ulaşır. Fütürizmin etkileri, İngiltere ve Rusya’da da kendilerine has üsluplara evrilerek yaygınlaşır.
‘’Kübistler nesneleri parçalar, biz nesnelerin içerisine gireriz.’’ diyen Fütüristlerin eserleri, teknik açıdan Kübizm ile benzer bir yapıya sahiptir. Hareket, görsel ya da yazılı bir şekilde yansıtılır. Birçok kompozisyonda tren ve araba gibi mekanik araçların hareketleri ele alınır. Fütürist sanatçılar kronofotoğraf (ardışık fotoğraf) tekniğinden sıkça yardım alır. Hareketler birbirlerine karışır, hızın estetiği ise bu şekilde ortaya çıkar.
Giacomo Balla ‘’Tasmalı Köpeğin Dinamizmi’’ isimli eser, Fütürist resim örneklerinin en belirgin unsurlarından birini içerir. Resim, bir köpeğin sahibi ile birlikte yürüyüşe çıktığı anı konu alır. Köpek, tasma ve gezdiren kişinin birçok yansıması bulunur. Köpeğin bir yelpazeyi andıran çok sayıda patisi ve kuyruğu vardır, tasması ise dört farklı konumda resmedilmiştir.
Fütürist sanatçılar tarafından ele alınan figürün hareketleri bazı eserlerde soyut formlarda yansıtılır. Hareket tasvirlerinde keskin ve oval hatlar bir arada görülebilir. Eser isimlerinin birçoğunda dinamizm, ritim ve eş zamanlı hareket kelimeleri yer alır. Ressam ve heykeltıraş Umberto Boccioni, heykellerinde ahşap, karton demir ve tel gibi farklı malzemeler kullanarak taş ve bronz ağırlıklı klasik heykele bir gönderme yapar.
Fütürist performans sanatçıları, performans sırasında izleyenlere hakaret etme ve savaş çağrısı gibi anlık eylemlerde bulunur. Tek koltuğu birden fazla kişiye satma gibi kaosa zemin hazırlayan etkinliklerin en bilinenlerinden biri, bu dönemde kritik bir bölge olan Avusturya-İtalya sınırında gerçekleştirilen Fütürist Akşamlar’dır. Etkinliklerin birçoğu polis müdahalesi ile sonlanır.
Fütürizm, her ne kadar savaş yanlısı olsa da, I. Dünya Savaşı etkileri sonrasında popülerliğini yitirmiştir. Fütürist sanatçıların bazıları savaş sırasında vefat etmiş, yaşayan sanatçılar ise Kübizm ve Metafizik resim gibi teknik açıdan benzer akımlara yönelmiştir.
Marinetti, Fütürist Manifesto’da kütüphane ve müzelerin yakılması, yok edilmesi gerektiğinden bahseder. Geçmiş ile birlikte, manevi değerleri de yok sayarlar. Fütürizm düşüncesi, görsel sanatların yanı sıra edebiyat ve performans alanında etkilerini gösterir. Edebi Fütürist eserlerde dil bilgisine önem verilmez ve noktalama işaretleri kullanılmaz. Bu kuralsız yapı, kültürün en önemli parçası olan dilin Fütüristler öncülüğünde değişim sürecine girmesi gerektiğini vurgular.
Yeni bir gelecek kurmak için, toplumun geçmişinin tüm izlerinden arınması gerekir. Bu arınma, yalnızca savaş ile mümkündür. Fütüristler için geçmişe yönelmek ya da ona bağlı kalmak, yaşanan dönemin gerçekliğini değerlendirememe anlamına gelir. Akıma dahil olan sanatçılar, hız, dinamik ve hareket kavramlarından ilham alarak eserler üretir. Fütürizm bir amacı değil, etkileri yansıtır.
Filippo Marinetti ile birlikte sanatçılar arasında manifesto yayınlama akımı başlar. Yerel gazetelerde yayınlanan manifestolar halka, kısa bir süre içerisinde de dünyaya ulaşır. Fütürizmin etkileri, İngiltere ve Rusya’da da kendilerine has üsluplara evrilerek yaygınlaşır.
‘’Kübistler nesneleri parçalar, biz nesnelerin içerisine gireriz.’’ diyen Fütüristlerin eserleri, teknik açıdan Kübizm ile benzer bir yapıya sahiptir. Hareket, görsel ya da yazılı bir şekilde yansıtılır. Birçok kompozisyonda tren ve araba gibi mekanik araçların hareketleri ele alınır. Fütürist sanatçılar kronofotoğraf (ardışık fotoğraf) tekniğinden sıkça yardım alır. Hareketler birbirlerine karışır, hızın estetiği ise bu şekilde ortaya çıkar.
Giacomo Balla ‘’Tasmalı Köpeğin Dinamizmi’’ isimli eser, Fütürist resim örneklerinin en belirgin unsurlarından birini içerir. Resim, bir köpeğin sahibi ile birlikte yürüyüşe çıktığı anı konu alır. Köpek, tasma ve gezdiren kişinin birçok yansıması bulunur. Köpeğin bir yelpazeyi andıran çok sayıda patisi ve kuyruğu vardır, tasması ise dört farklı konumda resmedilmiştir.
Fütürist sanatçılar tarafından ele alınan figürün hareketleri bazı eserlerde soyut formlarda yansıtılır. Hareket tasvirlerinde keskin ve oval hatlar bir arada görülebilir. Eser isimlerinin birçoğunda dinamizm, ritim ve eş zamanlı hareket kelimeleri yer alır. Ressam ve heykeltıraş Umberto Boccioni, heykellerinde ahşap, karton demir ve tel gibi farklı malzemeler kullanarak taş ve bronz ağırlıklı klasik heykele bir gönderme yapar.
Fütürist performans sanatçıları, performans sırasında izleyenlere hakaret etme ve savaş çağrısı gibi anlık eylemlerde bulunur. Tek koltuğu birden fazla kişiye satma gibi kaosa zemin hazırlayan etkinliklerin en bilinenlerinden biri, bu dönemde kritik bir bölge olan Avusturya-İtalya sınırında gerçekleştirilen Fütürist Akşamlar’dır. Etkinliklerin birçoğu polis müdahalesi ile sonlanır.
Fütürizm, her ne kadar savaş yanlısı olsa da, I. Dünya Savaşı etkileri sonrasında popülerliğini yitirmiştir. Fütürist sanatçıların bazıları savaş sırasında vefat etmiş, yaşayan sanatçılar ise Kübizm ve Metafizik resim gibi teknik açıdan benzer akımlara yönelmiştir.
SON DAKİKA
