Canlı Yayın
Emre Alkin
Havayolu şirketlerinin karlılığı için birçok etken ileri sürülebilir ama ilk şart uçağın yerde uzun süre kalmaması, ikincisi ise jet yakıtının uygun fiyatla satın alınmasıdır. Birincisi pazarlama ve planlamanın becerisi, diğeri ise konjonktüreldir.
Bu aşamada yakıt harici faktörlerde sıkıntıda olmayan havayolu şirketlerinin petrol fiyatları düşerken karlılık şansı yakaladığını söyleyebiliriz.
Bu durum Türkiye'ye de yansıyabilir. Pompa fiyatındaki gerileme piyasa ve tedarik şartları sebebiyle bire bir olmasa da, petrol fiyatı ile jet yakıtı fiyatı birbirine paralel seyrettiği için billet fiyatlarına yansımasını bekleyebiliriz.
OPEC ülkeleri için petrol fiyatının düşüşü elbette iyi haber değil. Yapılan bir araştırma OPEC ülkelerinin birçoğunda petrol fiyatlarının düşmesinin yan etkilerinin görülmeye başlandığını söylüyor. Bu ülkelerin 90 dolar civarındaki petrol fiyatıyla bütçe açıklarıyla mücadele edemedikleri gözüküyor.
Bir örnek vermek gerekirse, bu yıl İran'ın bütçe açığını denkeştirmesi için petrol fiyatlarının 140 dolar olması gerekiyor. İran geçtiğimiz dönem yüksek opranlı devalüasyonlar yapmak zorunda kalmış ve hiperenflasyon gerçeğiyle karşı karşıya kalmıştı. Petrol fiyatları bu seviyede kalmaya devam ederse iç siyasette de sıkıntı yaşayabilir.
İran'da denge 140 dolar olurken, Venezuela ve Cezayir 121 dolarlık petrol ile bütçesini denkleştirebiliyor. Suudi Arabistan ise 93 dolarla kamu dengesini sağlayabildiği için durumu şimdilik kötü değil. Ortadoğu'dan koalisyon gücüne katılan Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Katar'ın bu 90 dolarlık fiyatla bile bütçe açıklarını rahat rahat kapatabildiklerini görüyoruz.
Yukarıda belirttiğimiz gerçekler Ortadoğu siyasetine hangi şartlarda "hassas ayar" yapıldığını gösteriyor. Türkiye gibi petrol ithal eden ülkeler için ise fiyatlar ne kadar düşerse o kadar iyi oluyor.
Geçen hafta Resmi Gazete'de yayımlanarak resmileşen Orta Vadeli Plan hedeflerindeki en önemli ayrıntı olan "enflasyon beklentileri" için petrol fiyatlarının düşüşü çok önemli. Elbette ekonomik büyüme olduğu sürece. Büyüme olmayan yerde düşük enflasyonun bir anlamı olmaz.
Havayolu şirketlerinin karlılığı için birçok etken ileri sürülebilir ama ilk şart uçağın yerde uzun süre kalmaması, ikincisi ise jet yakıtının uygun fiyatla satın alınmasıdır. Birincisi pazarlama ve planlamanın becerisi, diğeri ise konjonktüreldir.
Bu aşamada yakıt harici faktörlerde sıkıntıda olmayan havayolu şirketlerinin petrol fiyatları düşerken karlılık şansı yakaladığını söyleyebiliriz.
Bu durum Türkiye'ye de yansıyabilir. Pompa fiyatındaki gerileme piyasa ve tedarik şartları sebebiyle bire bir olmasa da, petrol fiyatı ile jet yakıtı fiyatı birbirine paralel seyrettiği için billet fiyatlarına yansımasını bekleyebiliriz.
OPEC ülkeleri için petrol fiyatının düşüşü elbette iyi haber değil. Yapılan bir araştırma OPEC ülkelerinin birçoğunda petrol fiyatlarının düşmesinin yan etkilerinin görülmeye başlandığını söylüyor. Bu ülkelerin 90 dolar civarındaki petrol fiyatıyla bütçe açıklarıyla mücadele edemedikleri gözüküyor.
Bir örnek vermek gerekirse, bu yıl İran'ın bütçe açığını denkeştirmesi için petrol fiyatlarının 140 dolar olması gerekiyor. İran geçtiğimiz dönem yüksek opranlı devalüasyonlar yapmak zorunda kalmış ve hiperenflasyon gerçeğiyle karşı karşıya kalmıştı. Petrol fiyatları bu seviyede kalmaya devam ederse iç siyasette de sıkıntı yaşayabilir.
İran'da denge 140 dolar olurken, Venezuela ve Cezayir 121 dolarlık petrol ile bütçesini denkleştirebiliyor. Suudi Arabistan ise 93 dolarla kamu dengesini sağlayabildiği için durumu şimdilik kötü değil. Ortadoğu'dan koalisyon gücüne katılan Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Katar'ın bu 90 dolarlık fiyatla bile bütçe açıklarını rahat rahat kapatabildiklerini görüyoruz.
Yukarıda belirttiğimiz gerçekler Ortadoğu siyasetine hangi şartlarda "hassas ayar" yapıldığını gösteriyor. Türkiye gibi petrol ithal eden ülkeler için ise fiyatlar ne kadar düşerse o kadar iyi oluyor.
Geçen hafta Resmi Gazete'de yayımlanarak resmileşen Orta Vadeli Plan hedeflerindeki en önemli ayrıntı olan "enflasyon beklentileri" için petrol fiyatlarının düşüşü çok önemli. Elbette ekonomik büyüme olduğu sürece. Büyüme olmayan yerde düşük enflasyonun bir anlamı olmaz.
SON DAKİKA
