Gut hastalığına dikkat!
Bir romatizma hastalığıdır. Romatizmal hastalıklar içinde en şiddetli ağrıya neden olandır. en sık ayak baş parmağını yakarlar. Gut, kandaki ürik asit düzeylerinin yükselmesinden (ürik asit idrarda bulunan bir atık üründür) oluşur. Bu böbreklerden atımın az olmasından ya da vücutta ürik haline dönüşen pürinlerin bazı yiyeceklerde fazla miktarda alınmasından kaynaklanır. Uzm. Dr. Beril Mardinli konuyla ilgili bilgiler verdi.
Kanda ürik asit, sınırlı düzeyin üstüne çıkarsa, eklem aralarında kristal olarak birikir. Bu kristaller, iğne ya da cam kıymıkları gibidir. Kas, sinir ve keik dokusuna tesir ederek son derecede şiddetli ağrıya neden olurlar.
GUT HASTALIĞI KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Gut hastalarının yaklaşık olarak %95'i 40-50 yaş arası erkeklerdir. Bayanlarda nadir görülür ve çoğunlukla gut hastalığına yakalanan kadınlar menopoz sonrası döneme girmiştir. Ailede gut öyküsünün olması, yanlış beslenme alışkanlıkları ve obezite, alkol tüketimi gut hastalığı riskini arttırır. Gut hastaları kızarmış ve kavrulmuş besinlerden uzak durmalıdır. Yanmış yağdaki E vitamini kaybı sebebiyle eklemlerdeki enflamasyon (iltihap) artar.
GUT HASTALARININ BESLENİRKEN DİKKAT ETMESİ GEREKENLER
Gut hastaları fazla kilolarından kurtulmalıdır. Kilo kaybı serum ürik asit seviyelerini düşürür. Ancak çok düşük kalorili, bilinçsiz diyetler uygulanmamalıdır. Aşırı düşük kalorili diyetler kas yani protein yıkımına neden olacağı için kandaki ürik asit seviyesini artırır. Diyetisyen kontrolünde, haftada 1 kg'ı geçmeyecek şekilde kilo verilmesi en sağlıklısıdır. Bağışıklık sistemini güçlendirip hastalıklardan korunmak için koyu yeşil yapraklı sebzeler, turunçgiller, biber, kivi gibi C vitamini içeriği yüksek besinler bolca tüketilmelidir.
GUT HASTALIĞI NASIL İLERLER?
Gut hastalığı genellikle üç safhada seyreder;
AKUT ATAK
Eklemde ani başlayan sıklıkla 5-10 gün süren şişme ve ağrı.
İNTERKRİTİK DÖNEM
Şikâyetlerin olmadığı tamamen iyileşen bir dönem ve bunun ardından tekrar şiddetli alevlenme.
KRONİK GUT
Pek çok alevlenmeden sonra, hastalık içinde tedavi edilmediği takdirde kronikleşir ve bir veya daha fazla eklemde kalıcı ağrı, şişlik ve hareket kısıtlığı oluşur. Romatoid artrit denilen iltihaplı eklem romatizması ile karışabilir.
TOFÜSLÜ GUT
Tofüs denilen ürik asit kristallerinin bir araya toplanarak cilt altında ya da dokularda çökülmesi ile oluşan birikintilerin olduğu dönem. Gut herkesi aynı şekilde etkilemez. Bazı insanlar hayatları boyunca bir tek atak geçirirler ve bundan başka hiçbir problem oluşmaz. Bazılarında ise zamanla eklemlerde hasara ve ağrıya yol açan şiddetli kronik ataklar görülür. Gutun kesin kür sağlanan bir tedavisi yoktur ancak iyi bir tedavi ile tamamen hastalık önlenebilir. Uygun tedavi alevlenme sıklığınızın azalmasına hatta alevlenmelerin tamamen kesilmesine ve eklem hasarlarının gelişmesine engel olabilir. Hastalığın nedeni, ürik asit miktarının kanda ve dokularda artmasıdır. Bu ürik asit miktarının artmasında bazı faktörler rol oynamaktadır. Vücutta ürik asit üretimi aşırı derecede artmıştır ya da ürik asidin böbreklerden atılmasında bir bozukluk vardır. Kronik böbrek iltihabı olanlarda, idrar söktürücü ilaç kullananlarda, kandaki ürik asit miktarı artar. Bazı hastalıklar, gutun ortaya çıkmasına neden olur. Bunlar; şeker hastalığı, yüksek tansiyon, şişmanlık gibi kalıtsal faktörler, (soya çekim) birçok hastalıkta olduğu gibi, gut hastalığında da önemli bir faktördür. Doğuştan gelen bazı hastalıkları gut için bir risk faktörüdür. Erkeklerde daha çok görülür. Yaş ilerledikçe gut görülme riski artar. Beslenme tarzı daha önceleri öenmli bir neden olarak görüldüyse de, günümüzde bunun hastalığa yakalanma riskinde fazla bir artış gösterdiği saptanamamıştır. Fakat alkol ve sigara kullanımı guta neden olabilir. Şişmanlık gut hastalığı riskini arttırmaktadır.
GUT HASTALIĞININ TANISI
Öncelikle uzman bir hekime başvurmalısınız. Sağlık ocakları, bunun için yeterli olmayabilir. Gut hastalığın olduğunu düşündürecek durum, kanda ürik asit miktarının yüksek olmasıdır. Yapılan testlerde bu durum saptanır fakat ürik asit miktarının yüksek olması, gut hastalığının olduğu anlamına gelmez. Bunun dışında gut tanısı koyduracak özel bir kan testi yoktur. Film çekimi de şişkliklerin görülmesini sağlar. Fakat kesin tanısının konması için, eklemlerden alınan sıvıda, ürik asit kristallerinin varlığını tespit etmek gerekir. Bu eklem sıvısı, şişmiş ve ağrılı olan eklemden alınır.
GUT HASTALIĞININ TEDAVİSİ
Hastalığın evrelerine göre tedavi yapılması gerekmektedir. En önemli şeylerden biri hastanın proteinden kısıtlı bir diyet yapılması ve alkolden uzak durulması gerekir. Tüm bunlara ek olarak hastaların bol su içmeleri ve dolasıyla fazlaca idrar çıkarmaları istenir ki, bu da ürik asitin böbrek taşı oluşturmasına engel olabilir. Unutulmamalıdır ki, hastalar hastalığın tedavi ve takip rejimlerini çok sıkı bir şekilde uygulamalı, herhangi bir beklenmeyen durum görüldüğünde hızla hekimine başvurmalıdır.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Dubai çikolatasına İzmir'den rakip: Bal kabaklı tahinli pide
Puf Puf Kabaran Poğaçaların Püf Noktası! Pastanelerin Sır Gibi Sakladığı Tarif: Böyle Yapınca Yumuşacık Oluyor!
Günaydın mesajları ve sözleri 2024: Sevgiliye, arkadaşa, dosta romantik, güzel, duygusal günaydın mesajları...
DUBAİ ÇİKOLATASI ÇILGINLIĞI SÜRERKEN KARA LİSTEYE GİRDİ! Ağız ve dil yaralarına yol açıyor: Ünlü çikolata markası panikletti!
MasterChef, 'Aşıklar Diyarı, İlkler Şehri' Uşak'ta! İşte Kış Aylarının Şifa Kaynağı Tarhana Çorbası Tarifi ve Püf Noktaları...