Böbrek taşı neden olur?

Üroloji Prof. Dr. Gökhan Atış, böbrek taşlarının oluşma sebepleri, belirtileri ve tedavisi hakkında merak edilenleri sizler için anlattı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Böbrek taşı probleminde ülke olarak büyük risk altındayız. Buna aslında basit bir mantıkla, bir su bardağına, bir şekeri çok fazla koyarsanız, nasıl ki bir süre sonra birikir, burada da o mantıkla düşünebiliriz. Yani idrarda belli maddelerin fazla atılmasıyla beraber eriyip, daha sonra taş haline dönüşüp idrar yollarında bu şekilde sıkıntılara yol açabiliyor.

Türkiye’de hem genetik faktörler hem de beslenme faktörleri var. Özellikle biz ülke olarak kırmızı et ağırlıklı beslenmeyi seviyoruz. Yine Doğu ve Güneydoğu illerinde özellikle sıcak hava daha fazla sıvı kaybı ve az sıvı tüketimi, yine tuzlu beslenme en büyük risk faktörleri arasında yer alıyor.

Böbrek taşının belirtileri nelerdir?

Böbrek taşları, genellikle böğür bölgesi dediğimiz yani yan taraflarda ağrı şeklinde kendini belli eder. Burada ağrının karakteri biraz farklıdır, bıçak saplanır gibi kıvrandırıcı bir ağrı olur, soğuk soğuk terleme görülebilir. Bu durumlar, taşın iddia yolunun tıkanmasıyla beraber ciddi bir atak olarak ortaya çıkabilir. Çoğu insan bu ağrıyı doğum sancısından daha ciddi bir ağrı olarak da tarif eder.
Böbrek taşlarında ayrıca, idrar yolunda kanama olabilir, enfeksiyona yol açabilir ve hasta idrarda yanma gibi şikayetlerle başvurabilir. Ancak taş hiçbir semptoma neden olmadan var olabilir. Genellikle ultrasonda, bazen tesadüfen de saptanmış olgularda ortaya çıkıyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Böbrek taşları nasıl teşhis ediliyor?

Böbrek taşları, genellikle görüntüleme yöntemleriyle ortaya çıkıyor, ultrason ya da ilaçsız çekilen tomografilerle tam olarak teşhisi koyabiliyoruz.

Böbrek ağrısının bir saati var mı?

Böbrek ağrısı, “gece artar” ya da “gündüz artar” diyemeyiz. Ancak, özellikle sıvısız kalındığı zaman daha atağa yatkın olunmaktadır. Asıl o dönemde daha fazla ağrı görülür. Örneğin, yaz aylarında sıvı alımının azalması ve terlemenin fazla olmasıyla böbrek ağrıları daha fazla yaşanmaktadır.

Böbrek taşlarının toplumda görülme sıklığı ne?

Yaptığımız çalışmalarda yüzde 12 - 13 taş hastası olduğu saptanmıştır. Yani bu 80 milyonun üzerinden hesaplayacak olursak 10 milyon aktif taş hastası olduğu anlamına geliyor. Özellikle de sıcak kesimlerde yaşayanlarda sıklık daha yüksek oluyor, bölgesel farklılıklar mevcut.

Hangi sağlık sorunları kişide böbrek taşı oluşumunu hızlandırıyor?

Sıvı alımının yetersizliği sebebiyle böbrek taşı oluşumu hızlanıyor. Obezite de çok önem taşıyor, obez hastalarda idrarla atılan bazı maddelerin daha yüksek olması nedeniyle taşa yatkınlık oluşuyor. Hipertansiyon, kronik böbrek hastalığı ya da geçirilmiş bağırsak cerrahileri gibi problemler varsa taş hastalığı için çok daha yüksek risk altında kalmış oluyorlar.
Sıvı alınmadığı zaman idrarla vücudumuzda normalde atılan bazı eriyikler atılmamış oluyor ve göllenme gerçekleşiyor. Sıvı alımının da güne yayılmış olarak olması gerekiyor. Günde 2-2,5 litre sıvı alınmasını tavsiye ediyoruz. 2 saatte bir, saat başı bir bardak su şeklinde alınması, düzenli sıvı alımı ve düzenli idrara çıkılması önem taşıyor. Kırmızı et alındığı zaman da genellikle ürik asit yüksekliği ile beraber seyredebiliyor ve bu materyal birleşip taş olarak idrar yolunda birikmiş oluyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Tedavisi nasıl yapılıyor?

Tedavide hem ilaç tedavileri hem de ameliyat tedavileri bulunuyor. İlaç tedavileri hastanın semptomlarını gidermek üzerine oluyor. Küçük boyuttaki taşlar 5 mm - 6 mm altındaki taşların kendiliğinden düşme ihtimali var ancak daha büyük taşlar için genellikle ameliyatla tedavi etmemiz gerekiyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Ameliyat için birçok yöntem bulunuyor. Eskiden açık cerrahiler yapılıyordu ve ciddi 10 - 15 cm’lik kesilerle bu ameliyatlar yapılıyordu. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle tamamen kapalı yöntemlerle yapılabiliyor ya da çok büyük taşlarda bel bölgesinden sadece 1 cm’lik bir kesiyle böreğin içine girilerek, taşların tamamı temizlenebiliyor.

Bunlar haricinde, 2 santimin altındaki taşlarda dışarıdan taş kırma tedavisi bulunuyor. Bu tedavide, hastalar genellikle düz yatar pozisyonda yatıyor ve dışarıdan bir şok dalga veriliyor. O şok dalga taşı kırıyor. Kırılan parçaları ise hasta kendisi atmış oluyor.