Doğru soruyu sorma yöntemi ile davranış değişikliği yaratabilirsiniz
Consumer Psychology dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, doğru soruyu sormak davranış değişikliğinin en önemli noktası.
Kendinizde veya çevrenizdekilerde sorun yaratan tutum ve davranışların farkına varmak zordur. Ama farkına varmaktan daha da zoru, yerleşmiş davranış şekillerinde değişiklik yaratmaktır. Örneğin, ilişkilerinizde öfke ve kızgınlıkla tepki vererek haklıyken bile haksız konuma düştüğünüzü fark edebilirsiniz. Fark etmek çok önemlidir, ama değişim için yeterli olmayabilir.
Soru-Davranış Etkisi
Consumer Psychology dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, doğru soruyu sormak davranış değişikliğinin en önemli noktası. Araştırmaya göre, kişinin gelecekteki davranışı ile ilgili sorular sormak, o kişiyi değişmeye hazırlıyor.
Örneğin, eşinize emeklilik fonuna yatırım yapmanın önemli olduğunu söylemek yerine, “Emeklilik için bir kenara para ayıracak mısın?” gibi direk bir soru sormak onda para biriktirmemekle ilgili rahatsızlık yaratır. Bu rahatsızlık da kişiyi değişime iter.
Araştırmacılar soruların etkili olabilmesi için evet veya hayır şeklinde cevaplanacak tarzda sorulmalarının önemli olduğunun altını çiziyor. Ayrıca, en güçlü etki kağıt kalemle veya bilgisayarda verilen cevaplarda görülüyor. Bir evet-hayır sorusu cevaplamak, açıklama yapmanıza izin vermez. “Egzersiz yapmaya gelecek ay başlayacağım” veya “Spor salonuna daha fazla boş vaktim olduğunda gideceğim” gibi açıklamalar yapamazsınız, kesin cevap vermeniz gerekir.
Nasıl kullanılır
Soru-Davranış etkisini birçok farklı durumda kullanabilirsiniz:
- Kendi davranışlarınızı değiştirin
Motive olmakta zorlandığınız konularda kendinize bir evet-hayır sorusu sorun. Kendinizi cevap vermeye zorlamak motivasyonunuzu arttırabilir. - Başkalarında etki yaratın
Eşiniz kredi kartının ödemesini sürekli unutuyor mu? ‘’Bu ay kredi kartı ödemesini zamanında yapacak mısın?’’ diye sorun. Çalışanlarınız işe geç gelmeye mi başladı? “İşe vaktinde gelecek misiniz?” diye soran bir email anketi başlatın. - Toplum bilinci yaratın
“Bu yıl oy verecek misiniz?” veya “Aşı olacak mısınız?” gibi sorular sormak insanların kararlarını gözden geçirmesine sebep olabilir. Böyle konuların yararları ve zararlarından bahsetmektense, direk sorular sormak davranış değişikliğini hızlandırır.
Davranışınız için bir bahane üretme ihtiyacı hissettiğinizde veya birisinin bir şeyi farklı bir şekilde yapması gerektiğini düşündüğünüzde, soru sormayı deneyin. Bunun en kolay ve en etkili davranış değiştirme yolu olduğunu siz de fark edeceksiniz.