Canlı YayınGiriş
Esra Öz
Bilim dünyasında çok ses getiren çalışma ile ilk kez bozulmamış insan organları şeffaf halde incelenerek, haritaları çıkartabilecek. Bu haritalar 3D biyoyazıcılar sayesinde şablonları oluşturulacak ve gelecekte ihtiyaç duyulan kişinin kendi dokularından yeni bir organ yapılabilecek.
Bilim kurgu filmlerini aratmayacak araştırmaların kapılarını aralayan çalışmaları sayesinde Dr. Ali Ertürk, organ nakli bekleyenler, kronik hastalığı olanlar ve kanser hastaları için önümüzdeki 10 sene içerisinde yenilikler olacağını söylüyor.
Nature Dergisi ’nde yayınlanan DISCO şeffaflığı (DISCO Transparency ) çalışmasında 3D olarak sağlam şeffaf fare organlarının ilk hücresel görüntülerini elde ettiklerini belirten Dr. Ali Ertürk, “Dokuların yapısını koruyan CHAPS adlı kimyasal karışıma organları batırdık.
Bu ürün, normalde ışık geçişini engelleyen yağ ve pigmentleri soydu. İşlem, dokuları nöronlar ve kan damarları gibi spesifik yapıları etiketleyen boyalara ve moleküllere karşı geçirgen hale getirdi. Bu yöntemle, sağlam bir insan gözü, tiroid ve böbreğin ayrıntılı görüntülerini aldık. İnsan organlarını saydamlaştırmada ilk kez başarıya ulaştık ve organların içerisini iyi bir biçimde görebilmek için Ultramicroscope Blaze adında lazerli bir mikroskop geliştirdik. Organlardaki hücreleri üç boyutlu olarak incelemek için derin öğrenme algoritmalardan faydalanan teknoloji ise SHANEL (küçük misel aracılı insan organı verimli temizleme ve etiketleme) dedik. SHANEL ile pankreastaki beta hücre adacıklarını ve gözün hücre detaylarını haritalayabiliyoruz” dedi.
DISCO şeffaflığı adını verdiği çalışmasında laboratuvarda insan beynini şeffaflaştıran bir teknoloji geliştiren Ertürk, fare vücudunu saydam ve plastik kadar sert bir hale getirmeyi başardı. Ertürk, bu sayede bunama, felç, şeker ve kanser gibi hastalıkların mikroskop altındaki incelemeyi daha detaylı yapabilecek ve tedavi metotları geliştirebilecek.
Organların detaylı haritalarını çıkardıktan sonra geliştirdiği 3 boyutlu biyolojik yazıcılarla yapay organ prototipleri hazırlayan Ertürk, vDSICO adını verdikleri sistem sayesinde yapay organlar üretebiliyor.
Kanser hastaları için DeepMACT adında yeni derin öğrenme tabanlı algoritma geliştirdi
Dr. Ali Ertürk, ayrıca kanser hücreleri, gelişimi ve ilaçlarla etkileşimini en detaylı şekilde gösteren DeepMACT adında yeni derin öğrenme tabanlı algoritma geliştirdi.
Cell Dergisi ’nde yayınlanan yöntem sayesinde, biyopsi ile alınan doku veya parçalar çok daha detaylı incelenebilecek ve kişiye özgü etkili ilaçlar geliştirilebilecek.
DeepMACT algoritması hakkında Ertürk, şunları söyledi: “Dokuları şeffaf hale getiriyoruz sonra lazerli tarama yapan mikroskoplarla bunu tarayarak, milyarlarca hücre içindeki kanser hücrelerini buluyoruz.
Yapay zeka ile analiz ederek, kanserin nasıl yayıldığını ve gelişimini izleyebiliyoruz. Böylece küçük kanser hücrelerinin metastaz yaparak dağıldığında geliştireceğimiz ilaç sayesinde, bulduğu yerde yok etmesini sağlayacağız.”
Makaleler:
https://www.nature.com/articles/s41593-018-0301-3
https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(20)30111-2?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0092867420301112%3Fshowall%3Dtrue
Bilim dünyasında çok ses getiren çalışma ile ilk kez bozulmamış insan organları şeffaf halde incelenerek, haritaları çıkartabilecek. Bu haritalar 3D biyoyazıcılar sayesinde şablonları oluşturulacak ve gelecekte ihtiyaç duyulan kişinin kendi dokularından yeni bir organ yapılabilecek.
Bilim kurgu filmlerini aratmayacak araştırmaların kapılarını aralayan çalışmaları sayesinde Dr. Ali Ertürk, organ nakli bekleyenler, kronik hastalığı olanlar ve kanser hastaları için önümüzdeki 10 sene içerisinde yenilikler olacağını söylüyor.
Nature Dergisi ’nde yayınlanan DISCO şeffaflığı (DISCO Transparency ) çalışmasında 3D olarak sağlam şeffaf fare organlarının ilk hücresel görüntülerini elde ettiklerini belirten Dr. Ali Ertürk, “Dokuların yapısını koruyan CHAPS adlı kimyasal karışıma organları batırdık.
Bu ürün, normalde ışık geçişini engelleyen yağ ve pigmentleri soydu. İşlem, dokuları nöronlar ve kan damarları gibi spesifik yapıları etiketleyen boyalara ve moleküllere karşı geçirgen hale getirdi. Bu yöntemle, sağlam bir insan gözü, tiroid ve böbreğin ayrıntılı görüntülerini aldık. İnsan organlarını saydamlaştırmada ilk kez başarıya ulaştık ve organların içerisini iyi bir biçimde görebilmek için Ultramicroscope Blaze adında lazerli bir mikroskop geliştirdik. Organlardaki hücreleri üç boyutlu olarak incelemek için derin öğrenme algoritmalardan faydalanan teknoloji ise SHANEL (küçük misel aracılı insan organı verimli temizleme ve etiketleme) dedik. SHANEL ile pankreastaki beta hücre adacıklarını ve gözün hücre detaylarını haritalayabiliyoruz” dedi.
DISCO şeffaflığı adını verdiği çalışmasında laboratuvarda insan beynini şeffaflaştıran bir teknoloji geliştiren Ertürk, fare vücudunu saydam ve plastik kadar sert bir hale getirmeyi başardı. Ertürk, bu sayede bunama, felç, şeker ve kanser gibi hastalıkların mikroskop altındaki incelemeyi daha detaylı yapabilecek ve tedavi metotları geliştirebilecek.
Organların detaylı haritalarını çıkardıktan sonra geliştirdiği 3 boyutlu biyolojik yazıcılarla yapay organ prototipleri hazırlayan Ertürk, vDSICO adını verdikleri sistem sayesinde yapay organlar üretebiliyor.
Kanser hastaları için DeepMACT adında yeni derin öğrenme tabanlı algoritma geliştirdi
Dr. Ali Ertürk, ayrıca kanser hücreleri, gelişimi ve ilaçlarla etkileşimini en detaylı şekilde gösteren DeepMACT adında yeni derin öğrenme tabanlı algoritma geliştirdi.
Cell Dergisi ’nde yayınlanan yöntem sayesinde, biyopsi ile alınan doku veya parçalar çok daha detaylı incelenebilecek ve kişiye özgü etkili ilaçlar geliştirilebilecek.
DeepMACT algoritması hakkında Ertürk, şunları söyledi: “Dokuları şeffaf hale getiriyoruz sonra lazerli tarama yapan mikroskoplarla bunu tarayarak, milyarlarca hücre içindeki kanser hücrelerini buluyoruz.
Yapay zeka ile analiz ederek, kanserin nasıl yayıldığını ve gelişimini izleyebiliyoruz. Böylece küçük kanser hücrelerinin metastaz yaparak dağıldığında geliştireceğimiz ilaç sayesinde, bulduğu yerde yok etmesini sağlayacağız.”
Makaleler:
https://www.nature.com/articles/s41593-018-0301-3
https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(20)30111-2?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0092867420301112%3Fshowall%3Dtrue
SON DAKİKA
