Canlı Yayın
Esra Öz
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yeni Coronavirüs için uluslararası kamu sağlığı acil durumu ilan etti. Küresel ölçekte acil durum ilan edilmesinin nedeninin Çin'de değil, diğer ülkelerde yaşananlar olduğunu belirten DSÖ Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, asıl endişenin virüsün sağlık sistemleri zayıf ülkelere yayılması olduğunu vurguladı.
Coronavirüs, daha önce salgına neden olan SARS ve MERS virüsleriyle akraba. SARS virüsüne yakalanmış bir kişinin, kalabalık bir ortamda öksürmesi yayılması için yeterli olabiliyordu ve bu virüs sonucu dünya çapında 800 kişi hayatını kaybetmişti. İnsandan insana daha zor bulaşan MERS salgınında ise, 2 bin 494 enfekte olmuş 858’i ölmüştü.
Komplo teorilerinden uzaklaşarak bilimsel veriler çerçevesinde Coronavirüs salgınına Dünya Sağlık Örgütü, Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Centers for Disease Control and Prevention, CDC) ve Sağlık Bakanlığı verilerine göre gelin daha yakından bakalım. [3][4][5]
Coronavirüs nedir?
Coronavirüsler soğuk algınlığı ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonlarının oldukça yaygın bir nedenidir. Bu virüsler zoonozdur, yani bir hayvandan diğerine yayılabilir. Bu virüsün, insandan insana bulaşabildiği de teyit edilmiş durumda. Virüsün bir yarasa ya da zehirli yılandan insanlara geçtiği düşünülüyor. Hastalık solunum yollarından bulaşıyor.
Coronavirüsün belirtileri nelerdir?
Semptomlar, genellikle öksürük, ateş ve nefes darlığı ile kendini gösteriyor. Bulantı, kusma veya ishal gibi solunum dışı semptomları da görülebiliyor. Birçok insan birkaç gün içinde iyileşir.
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği’nin (KLİMİK)[6] yaptığı açıklamada; hastalığın 2 ila 14 gün süren kuluçka sonrası ortaya çıktığı belirtiliyor. Hastalığı daha ağır geçiren ve risk altında bulunanların ileri yaş ve çeşitli hastalıklara sahip kişiler yani, akciğer hastalıkları, organ yetmezlikleri, kanser, diyabet, bağışıklık baskılayan hastalıklar olduğu ifade ediliyor.
Belirti göstermeme durumu var mı?
New England Journal of Medicine'daki habere göre, hiçbir belirti göstermeyen insanların da virüsü yayabildiğini yazdı. [7] Almanya'dan açıklanan vaka, asemptomatik yani belirti göstermeden virüsü alıp daha sonra başkalarına aktardığı ortaya çıktı.
Nasıl tedavi edilir?
Bilim insanları virüsü anlamak için çok çalışıyorlar. Çin sağlık otoriteleri bilgileri uluslararası veri tabanlarında yayınladılar. Şu anda, bu özel Coronavirüs için onaylanmış antiviral yok. Bu hastalığı olanlar, karantinaya alınmış hastanelerde, tedavi altına alınıyorlar.
Yayılımı nasıl oluyor?
Bu virüsün mevcut yayılımı ve uluslararası seyahatin hızı ve karmaşıklığı göz önüne alındığında, vaka ve ölümlerin sayısı artmaya devam edecek gibi gözüküyor. Ciddi ve yeni bir patojenle uğraşmamıza rağmen panik yapmamalıyız.
Nasıl korunmalı?
Temel bulaşıcı hastalık ilkeleri, bu virüsün yayılmasını engellemenin anahtarı oluyor. Şunlara dikkat edin:
· Ellerinizi düzenli olarak yıkayın.
· Öksürürken ve hapşırırken mutlaka peçete ya da kolunuzun iç kısmıyla ağzınızı kapatın.
· Gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza ellerinizle dokunmaktan kaçının.
· Ateşiniz varsa evde kalın.
·Burun akıntısı, öksürme ve hapşırma gibi solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan insanlardan uzak durun.
Sağlık Bakanlığı korunma yöntemleri için ise şunları sıralanıyor:
· Hasta insanlarla temastan kaçınmalıdır.
· Hastaların yoğun olarak bulunması nedeniyle mümkün ise sağlık merkezlerine gidilmemeli, sağlık kuruluşuna gidilmesi gereken durumlarda diğer hastalarla teması en aza indirmelidir.
· Gıda güvenliği önerilerine dikkat edilmelidir yani çiğ süt ve hayvansal ürünler tüketmemek, çiğ tüketilecek sebze ve meyveleri iyice yıkayarak tüketmek gibi.
· Yabani ve evcil hayvanlar canlı veya ölüsüyle temastan kaçınılmalıdır.
· El hijyenine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el dezenfektanı kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yeni Coronavirüs için uluslararası kamu sağlığı acil durumu ilan etti. Küresel ölçekte acil durum ilan edilmesinin nedeninin Çin'de değil, diğer ülkelerde yaşananlar olduğunu belirten DSÖ Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, asıl endişenin virüsün sağlık sistemleri zayıf ülkelere yayılması olduğunu vurguladı.
Coronavirüs, daha önce salgına neden olan SARS ve MERS virüsleriyle akraba. SARS virüsüne yakalanmış bir kişinin, kalabalık bir ortamda öksürmesi yayılması için yeterli olabiliyordu ve bu virüs sonucu dünya çapında 800 kişi hayatını kaybetmişti. İnsandan insana daha zor bulaşan MERS salgınında ise, 2 bin 494 enfekte olmuş 858’i ölmüştü.
Komplo teorilerinden uzaklaşarak bilimsel veriler çerçevesinde Coronavirüs salgınına Dünya Sağlık Örgütü, Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Centers for Disease Control and Prevention, CDC) ve Sağlık Bakanlığı verilerine göre gelin daha yakından bakalım. [3][4][5]
Coronavirüs nedir?
Coronavirüsler soğuk algınlığı ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonlarının oldukça yaygın bir nedenidir. Bu virüsler zoonozdur, yani bir hayvandan diğerine yayılabilir. Bu virüsün, insandan insana bulaşabildiği de teyit edilmiş durumda. Virüsün bir yarasa ya da zehirli yılandan insanlara geçtiği düşünülüyor. Hastalık solunum yollarından bulaşıyor.
Coronavirüsün belirtileri nelerdir?
Semptomlar, genellikle öksürük, ateş ve nefes darlığı ile kendini gösteriyor. Bulantı, kusma veya ishal gibi solunum dışı semptomları da görülebiliyor. Birçok insan birkaç gün içinde iyileşir.
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği’nin (KLİMİK)[6] yaptığı açıklamada; hastalığın 2 ila 14 gün süren kuluçka sonrası ortaya çıktığı belirtiliyor. Hastalığı daha ağır geçiren ve risk altında bulunanların ileri yaş ve çeşitli hastalıklara sahip kişiler yani, akciğer hastalıkları, organ yetmezlikleri, kanser, diyabet, bağışıklık baskılayan hastalıklar olduğu ifade ediliyor.
Belirti göstermeme durumu var mı?
New England Journal of Medicine'daki habere göre, hiçbir belirti göstermeyen insanların da virüsü yayabildiğini yazdı. [7] Almanya'dan açıklanan vaka, asemptomatik yani belirti göstermeden virüsü alıp daha sonra başkalarına aktardığı ortaya çıktı.
Nasıl tedavi edilir?
Bilim insanları virüsü anlamak için çok çalışıyorlar. Çin sağlık otoriteleri bilgileri uluslararası veri tabanlarında yayınladılar. Şu anda, bu özel Coronavirüs için onaylanmış antiviral yok. Bu hastalığı olanlar, karantinaya alınmış hastanelerde, tedavi altına alınıyorlar.
Yayılımı nasıl oluyor?
Bu virüsün mevcut yayılımı ve uluslararası seyahatin hızı ve karmaşıklığı göz önüne alındığında, vaka ve ölümlerin sayısı artmaya devam edecek gibi gözüküyor. Ciddi ve yeni bir patojenle uğraşmamıza rağmen panik yapmamalıyız.
Nasıl korunmalı?
Temel bulaşıcı hastalık ilkeleri, bu virüsün yayılmasını engellemenin anahtarı oluyor. Şunlara dikkat edin:
· Ellerinizi düzenli olarak yıkayın.
· Öksürürken ve hapşırırken mutlaka peçete ya da kolunuzun iç kısmıyla ağzınızı kapatın.
· Gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza ellerinizle dokunmaktan kaçının.
· Ateşiniz varsa evde kalın.
·Burun akıntısı, öksürme ve hapşırma gibi solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan insanlardan uzak durun.
Sağlık Bakanlığı korunma yöntemleri için ise şunları sıralanıyor:
· Hasta insanlarla temastan kaçınmalıdır.
· Hastaların yoğun olarak bulunması nedeniyle mümkün ise sağlık merkezlerine gidilmemeli, sağlık kuruluşuna gidilmesi gereken durumlarda diğer hastalarla teması en aza indirmelidir.
· Gıda güvenliği önerilerine dikkat edilmelidir yani çiğ süt ve hayvansal ürünler tüketmemek, çiğ tüketilecek sebze ve meyveleri iyice yıkayarak tüketmek gibi.
· Yabani ve evcil hayvanlar canlı veya ölüsüyle temastan kaçınılmalıdır.
· El hijyenine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el dezenfektanı kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
SON DAKİKA
