Canlı Yayın
Dr. Selda Öktem 
Eklem kireçlenmesi denen sorunun ilk başlangıcı kıkırdak dokusundaki yıpranmadır. Kıkırdaktaki bu yıpranma yaşa bağlı doğal olarak artmaktadır. Sadece yaş tek neden değildir. O eklemi ne kadar sıklıkta ve ne kadar zorlayıcı olarak kullandığınız da çok önemlidir. Ayrıca kıkırdağın erken veya geç yıpranmasında genetik faktörlerin de rolü olduğunu söyleyebiliriz.
-Kireçlenme, hangi şikayetlere yol açar?
Kiraçlenmesi olan eklemde önce ağrı başlar. Zamanla hareketlerde kısıtlanma gelişir. Eklemin yapısı ve görüntüsü bir miktar değişir. Çevresel dokularda lokal şişlikler gelişir. Diz ekleminden örnek verecek olursak önceleri ağrı başlar. Çok ayakta kaldıkça, hareket ettikçe akşama doğru ağrılar artış gösterir. Zamanla yere çömelip kalkmada, bağdaş kurmada zorluk ve kısıtlanma başlar. Önlem alınmaz ve tedavi edilmezse merdivende zorlanmalar eklenir. Özellikle inişlerde daha çok sıkıntı yaşar hastalar… İleri aşamalarda düz yürüyüşlerde sıkıntılar başlar. Ağrı nedeniyle yürüyüş mesafesi iyice kısalır. Eklemin dış görünüşü değişir ve bacaklarda eğrilik ortaya çıkar.
El parmak eklemlerinde görülen nodüllü kireçlenme hallerinde parmağın küçük eklemlerinde kemiksi, sert yumrular başlar. Bunlar büyürken ağrı daha şiddetlidir. Büyüme durduktan sonra ağrı hafifler. Hastalar yumruk yapmakta zorlanmaya başlar. Şekil bozukluğu ve parmakta hafif dönmeler olabilir.
Omurgadaki kireçlenmelerde sırt ve boyun ağrıları olur. Hastalar boynunu hareket ettirirken çıtır çıtır sesleri daha yakından duyar ve hisseder.
Yük taşıyan eklemler olan kalça, diz ve ayak bilek ekleminde kireçlenmeler günlük aktiviteyi engellediği için hastalar kilo almaya başlar, kilonun etkisiyle zamanla yakınmalar hızlanır.
Kireçlenme kaynaklı yakınmalar özellikle soğukta ve yağışlı havalarda artar. Sıcak ve ılık havalarda ağrılar azalır.
-Egzersiz bu hastalığın şikayetlerin azalmasına yardımcı olur mu?
Egzersiz tedavisini elbette kullanıyoruz. Eklem çevresindeki kasları güçlendirmek özellikle erken dönemlerde etkili olabiliyor. Yani kıkırdaktaki aşınmanın erken dönemlerinde eklem üzerindeki baskıyı azaltabilmek işe yarar. Bu da yük taşıyan eklemlerde daha etkilidir. Diz ve kalça ekleminde hem kilo kaybı hem de bacak kaslarının güçlendirilmesi aradaki kıkırdak dokunun korunabilmesi için fayda sağlar.
Boyun bölgesindeki kireçlenmelerde egzersiz yapmak boyun hareketlerinde oluşabilecek kısıtlanmayı azaltır.
Hafif egzersizler her zaman önerilir. Ama ağır egzersizler eklemdeki yıpranmayı hızlandırır.
- Çörekotu yağı kireçlenmenin neden olduğu ağrıyı azaltır mı? Başka hangi yağlar faydalı olur?
Çörekotu yağı, siyah üzüm çekirdeği, yumurta zarı ekstresi, zerdeçal vb. destekler ağrıyı azaltmada kısmen yararlıdır. Erken dönemlerde hyalüronik asit, glukozamin, kondroitin, MSM, tip II kolajen kullanmak kıkırdak yapımını artırmak ve yıkımını azaltmak için kullanılmaktadır. Eklem içine hyalüronik asit enjeksiyonları hafif ve orta dereceli kireçlenmede ağrıyı ve kısıtlılığı azaltmada yardımcı olmaktadır.
Eklem kireçlenmesi denen sorunun ilk başlangıcı kıkırdak dokusundaki yıpranmadır. Kıkırdaktaki bu yıpranma yaşa bağlı doğal olarak artmaktadır. Sadece yaş tek neden değildir. O eklemi ne kadar sıklıkta ve ne kadar zorlayıcı olarak kullandığınız da çok önemlidir. Ayrıca kıkırdağın erken veya geç yıpranmasında genetik faktörlerin de rolü olduğunu söyleyebiliriz.
-Kireçlenme, hangi şikayetlere yol açar?
Kiraçlenmesi olan eklemde önce ağrı başlar. Zamanla hareketlerde kısıtlanma gelişir. Eklemin yapısı ve görüntüsü bir miktar değişir. Çevresel dokularda lokal şişlikler gelişir. Diz ekleminden örnek verecek olursak önceleri ağrı başlar. Çok ayakta kaldıkça, hareket ettikçe akşama doğru ağrılar artış gösterir. Zamanla yere çömelip kalkmada, bağdaş kurmada zorluk ve kısıtlanma başlar. Önlem alınmaz ve tedavi edilmezse merdivende zorlanmalar eklenir. Özellikle inişlerde daha çok sıkıntı yaşar hastalar… İleri aşamalarda düz yürüyüşlerde sıkıntılar başlar. Ağrı nedeniyle yürüyüş mesafesi iyice kısalır. Eklemin dış görünüşü değişir ve bacaklarda eğrilik ortaya çıkar.
El parmak eklemlerinde görülen nodüllü kireçlenme hallerinde parmağın küçük eklemlerinde kemiksi, sert yumrular başlar. Bunlar büyürken ağrı daha şiddetlidir. Büyüme durduktan sonra ağrı hafifler. Hastalar yumruk yapmakta zorlanmaya başlar. Şekil bozukluğu ve parmakta hafif dönmeler olabilir.
Omurgadaki kireçlenmelerde sırt ve boyun ağrıları olur. Hastalar boynunu hareket ettirirken çıtır çıtır sesleri daha yakından duyar ve hisseder.
Yük taşıyan eklemler olan kalça, diz ve ayak bilek ekleminde kireçlenmeler günlük aktiviteyi engellediği için hastalar kilo almaya başlar, kilonun etkisiyle zamanla yakınmalar hızlanır.
Kireçlenme kaynaklı yakınmalar özellikle soğukta ve yağışlı havalarda artar. Sıcak ve ılık havalarda ağrılar azalır.
-Egzersiz bu hastalığın şikayetlerin azalmasına yardımcı olur mu?
Egzersiz tedavisini elbette kullanıyoruz. Eklem çevresindeki kasları güçlendirmek özellikle erken dönemlerde etkili olabiliyor. Yani kıkırdaktaki aşınmanın erken dönemlerinde eklem üzerindeki baskıyı azaltabilmek işe yarar. Bu da yük taşıyan eklemlerde daha etkilidir. Diz ve kalça ekleminde hem kilo kaybı hem de bacak kaslarının güçlendirilmesi aradaki kıkırdak dokunun korunabilmesi için fayda sağlar.
Boyun bölgesindeki kireçlenmelerde egzersiz yapmak boyun hareketlerinde oluşabilecek kısıtlanmayı azaltır.
Hafif egzersizler her zaman önerilir. Ama ağır egzersizler eklemdeki yıpranmayı hızlandırır.
- Çörekotu yağı kireçlenmenin neden olduğu ağrıyı azaltır mı? Başka hangi yağlar faydalı olur?
Çörekotu yağı, siyah üzüm çekirdeği, yumurta zarı ekstresi, zerdeçal vb. destekler ağrıyı azaltmada kısmen yararlıdır. Erken dönemlerde hyalüronik asit, glukozamin, kondroitin, MSM, tip II kolajen kullanmak kıkırdak yapımını artırmak ve yıkımını azaltmak için kullanılmaktadır. Eklem içine hyalüronik asit enjeksiyonları hafif ve orta dereceli kireçlenmede ağrıyı ve kısıtlılığı azaltmada yardımcı olmaktadır.
SON DAKİKA
