Canlı Yayın
Arakanlı direnişçilere göre Myanmar ordusu, Myanmar yetkililerine göre ise Arakanlı militanlar yakıyor köyleri. Anlayacağınız orada da dünya üzerindeki her iç savaşta yaşanan karşılıklı suçlama döngüsü hâkim. Bütün bu süreçte ise olan yine sivillere oluyor.
Bambu sopasıyla “Hizaya Sokmak”
İçerdeki zulümden kaçmak isteyenler Bangladeş sınırında. Arakan Müslümanlarını ne Myanmar benimsiyor, ne Bangladeş. Vatansızlar… Myanmar’dan kaçıp geldikleri Bangladeş sınırında gıda yardımı beklerken izdiham yaşanıyor. Arakanlıların gözleri yardım kamyonları gelsin diye yollarda. Hatta bölgede çekim yapan gazetecilerin bile eteklerine yapışıp yemek istiyorlar. Açlık susuzluk o kadar. Uluslararası ajansları yansıyan görüntüleri tararken bir bölüm çekti dikkatimi. Yardımı dağıtan ekipten bir kişi, başına kalabalık toplanıp izdiham yaşanınca sinirleniyor. Elinde bambudan sopa ve çubuklarla hemen hizaya sokuyor yemek bekleyenleri. Neyse ki o teşebbüs kısa sürüyor.
Arakanlılar Myanmar askerlerinin Bangladeş sınırına mayın döşediği iddiasında. Bangladeş yönetimi de “Kaçanlar Myanmar’daki köyüne dönmesin diye yapıyorlar” diyor. Myanmar, ‘döşenen yeni mayın yok’ diyor. Arakan Müslümanlarıysa sınırda buldukları mayınları basın mensuplarına gösteriyor.
Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu Kim?
Dünyanın dikkatini şimdi çekti belki ama Myanmar’da ara ara tansiyon yükseliyor yıllardır. Ancak Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu (ARSA) bir süredir orada aktif. Kendileri için Arakanlıları savunup koruyoruz diyorlar. Myanmar yönetimine göre ise ARSA liderlerinin yurtdışında silah eğitimi aldığı bir terör örgütü. ARSA Sözcüsüne göre, grup 2013’ten beri militan yetiştiriyor. Buna dair veriler Uluslararası Kriz Grubu’nun değerlendirmelerinde de mevcut. ARSA’nın üyeleri daha çok 2012 yılında Myanmar yönetiminin bugünküne benzer şekilde tırmanan olaylara devletin verdiği tepkiye öfke duyanlar.
“Budist Bin Ladin” ve Ma Ba Tha
Ashin Wirathu. Myanmar’da Budist bir rahip ama son dönemde Myanmar’ın 47 üst düzey rahibinden oluşan Budist Konseyi tarafından yasaklı. Nefret söylemi kullandığı için 1 yıllığına ayinlerden men edilmiş. 49 yaşındaki Budist rahip aynı zamanda tansiyonu alevlendirmek amacıyla siyasete de bulaşmakla eleştiriliyor. İslamofobik 969 Hareketi’nin bir üyesi. Bu hareket, sözlü olarak sürekli Müslümanlara yönelik nefret söylemiyle biliniyor. Harekete adını veren 969 ise Buda’nın erdemlerini sembolize ediyor. Ashin Wirathu’nun milliyetçi Myanmar ordusuna da yakın duran Ma Ba Tha ile de bağlantısı var. Ona “Budist Bin ladin” unvanını kazandıransa Müslümanlar için kullandığı “azgın köpekler, baş belaları” gibi ifadeler. 2015 yılında Myanmar’ın Müslümanlara yönelik ayrımcı uygulamalarını eleştiren bir Birleşmiş Milletler yetkilisi için “fahişe” demişliği bile var. Myanmar’ın fiili lideri Nobel Ödüllü Aung San Suu Kyi’nin Müslüman yardımcısı U Koni Ni’nin suikasta kurban gittiği saldırıyı övmesiyle de meşhur. Şaşırtıcıdır ki, Müslümanların da yaşadığı ve kültür mozaiği olarak bilinen, camii, kilise Budist ve Hindu tapınaklarının da olduğu Mandalay’da sağlam bir tabana sahip. Ama başkent Yangon’dan sonra ikinci büyük kent olan Mandalay aynı zamanda Budizm’in merkezi de olduğundan Ma Ba Tha orada zemin bulabilmiş anlaşılan. Mandalaylılar için son dönem 2014’ten önce ve sonra diye ayrılıyor. Müslüman bir erkek Budist bir kıza tecavüzle suçlanıyor o yıl. İsyan çıkıyor. Palalı gençler, çeteler yollara dökülüyor. Budist Bin Ladin’e karşı koyan sağduyulu bir diğer rahip Kar Wi Ya’ya göre bu ırkçı çteleri de sokağa Wirathu salıyor. Müslümanlara ait iş yerlerini hedef alıyorlar. İşte Mandalay huzur ortamını o yıl kaybediyor. Karşılıklı perçinlenen güvensizlikle bugüne kadar geliniyor.
Arakanlı direnişçilere göre Myanmar ordusu, Myanmar yetkililerine göre ise Arakanlı militanlar yakıyor köyleri. Anlayacağınız orada da dünya üzerindeki her iç savaşta yaşanan karşılıklı suçlama döngüsü hâkim. Bütün bu süreçte ise olan yine sivillere oluyor.
Bambu sopasıyla “Hizaya Sokmak”
İçerdeki zulümden kaçmak isteyenler Bangladeş sınırında. Arakan Müslümanlarını ne Myanmar benimsiyor, ne Bangladeş. Vatansızlar… Myanmar’dan kaçıp geldikleri Bangladeş sınırında gıda yardımı beklerken izdiham yaşanıyor. Arakanlıların gözleri yardım kamyonları gelsin diye yollarda. Hatta bölgede çekim yapan gazetecilerin bile eteklerine yapışıp yemek istiyorlar. Açlık susuzluk o kadar. Uluslararası ajansları yansıyan görüntüleri tararken bir bölüm çekti dikkatimi. Yardımı dağıtan ekipten bir kişi, başına kalabalık toplanıp izdiham yaşanınca sinirleniyor. Elinde bambudan sopa ve çubuklarla hemen hizaya sokuyor yemek bekleyenleri. Neyse ki o teşebbüs kısa sürüyor.
Arakanlılar Myanmar askerlerinin Bangladeş sınırına mayın döşediği iddiasında. Bangladeş yönetimi de “Kaçanlar Myanmar’daki köyüne dönmesin diye yapıyorlar” diyor. Myanmar, ‘döşenen yeni mayın yok’ diyor. Arakan Müslümanlarıysa sınırda buldukları mayınları basın mensuplarına gösteriyor.
Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu Kim?
Dünyanın dikkatini şimdi çekti belki ama Myanmar’da ara ara tansiyon yükseliyor yıllardır. Ancak Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu (ARSA) bir süredir orada aktif. Kendileri için Arakanlıları savunup koruyoruz diyorlar. Myanmar yönetimine göre ise ARSA liderlerinin yurtdışında silah eğitimi aldığı bir terör örgütü. ARSA Sözcüsüne göre, grup 2013’ten beri militan yetiştiriyor. Buna dair veriler Uluslararası Kriz Grubu’nun değerlendirmelerinde de mevcut. ARSA’nın üyeleri daha çok 2012 yılında Myanmar yönetiminin bugünküne benzer şekilde tırmanan olaylara devletin verdiği tepkiye öfke duyanlar.
“Budist Bin Ladin” ve Ma Ba Tha
Ashin Wirathu. Myanmar’da Budist bir rahip ama son dönemde Myanmar’ın 47 üst düzey rahibinden oluşan Budist Konseyi tarafından yasaklı. Nefret söylemi kullandığı için 1 yıllığına ayinlerden men edilmiş. 49 yaşındaki Budist rahip aynı zamanda tansiyonu alevlendirmek amacıyla siyasete de bulaşmakla eleştiriliyor. İslamofobik 969 Hareketi’nin bir üyesi. Bu hareket, sözlü olarak sürekli Müslümanlara yönelik nefret söylemiyle biliniyor. Harekete adını veren 969 ise Buda’nın erdemlerini sembolize ediyor. Ashin Wirathu’nun milliyetçi Myanmar ordusuna da yakın duran Ma Ba Tha ile de bağlantısı var. Ona “Budist Bin ladin” unvanını kazandıransa Müslümanlar için kullandığı “azgın köpekler, baş belaları” gibi ifadeler. 2015 yılında Myanmar’ın Müslümanlara yönelik ayrımcı uygulamalarını eleştiren bir Birleşmiş Milletler yetkilisi için “fahişe” demişliği bile var. Myanmar’ın fiili lideri Nobel Ödüllü Aung San Suu Kyi’nin Müslüman yardımcısı U Koni Ni’nin suikasta kurban gittiği saldırıyı övmesiyle de meşhur. Şaşırtıcıdır ki, Müslümanların da yaşadığı ve kültür mozaiği olarak bilinen, camii, kilise Budist ve Hindu tapınaklarının da olduğu Mandalay’da sağlam bir tabana sahip. Ama başkent Yangon’dan sonra ikinci büyük kent olan Mandalay aynı zamanda Budizm’in merkezi de olduğundan Ma Ba Tha orada zemin bulabilmiş anlaşılan. Mandalaylılar için son dönem 2014’ten önce ve sonra diye ayrılıyor. Müslüman bir erkek Budist bir kıza tecavüzle suçlanıyor o yıl. İsyan çıkıyor. Palalı gençler, çeteler yollara dökülüyor. Budist Bin Ladin’e karşı koyan sağduyulu bir diğer rahip Kar Wi Ya’ya göre bu ırkçı çteleri de sokağa Wirathu salıyor. Müslümanlara ait iş yerlerini hedef alıyorlar. İşte Mandalay huzur ortamını o yıl kaybediyor. Karşılıklı perçinlenen güvensizlikle bugüne kadar geliniyor.
SON DAKİKA
