hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    Eski Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko CNN TÜRK'e konuştu

    Ukrayna Eski Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko CNN TÜRK'ten Hilken Doğaç Boran'a konuştu. Poroşenko, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin "küresel bir boyut aldığını" ve "üçüncü dünya savaşı"na evrilmeye başladığını söyledi. Eski Ukrayna Cumhurbaşkanı, Türkiye'nin Mariupol'deki Ukrayna askerleri içni arabulucuk teklifini takdir ettiklerini ifade etti.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Eski Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, hava saldırılarının hala sürdüğü Kiev’den Rusya’nın işgali ile ilgili önemli mesajlar verdi. CNN TÜRK'e özel konuşan Poroşenko, işgalin Üçüncü Dünya Savaşı'na evrilmeye başladığını söyledi. Petro Poroşenko, işgalin küresel gıda krizine yol açtığını belirtti. Poroşenko, Türkiye’ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a Mariupol'deki askerlerin tahliyesi için arabuluculuk girişimleri dolayısıyla teşekkür etti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e derhal Ukrayna’dan çekilme çağrısı yaptı. Rus halkına da seslenen Poroşenko, seferberlik kapsamına giren erkeklerden orduya yazılmamaları çağrısı yaptı.

     

    Hilken Doğaç Boran:

    Son konuştuğumuzda kısmen işgal altında olan bir Kiev’den bize bağlanmıştınız. Şimdi ise hem Ukrayna’da hem de dünya çapında birçok şey değişti. Şimdi neredesiniz ve orada durum nasıl?

    Petro Poroşenko:

    Şu an Kiev’deyim. Rus işgalinin ilk gününden beri Kiev’de kaldım. Kiev’den ayrılmadık. Kiev için savaştık. Putin’i Kiev’den kovuşturduk. Rus askerleri bir noktada olduğum yerden 10 km uzağa kadar gelmişti. Putin Kiev’e muazzam bir şekilde bombaladı. Kievliler arasında çok can kaybı var. Bölge yerle bir edildi. Buça, Hostomel, Vorzil, İrpin… Bunlar Rus katliamlarının sembolleri haline geldi.

    Rus askerler kadınlarımıza, çocuklarımıza tecavüz etti ve onları öldürdü. Daha dün New York Times’ın bir araştırması yayınlandı. Elleri bağlı erkeklerin infaz edildiği videolar ortaya çıktı. Direkt olarak sivilleri hedef aldıkları videolar. Bunlar insanlığa karşı işlenen suçlardır ve sorumlusu Putin’dir. Tüm askeri suçlular, Lahey’deki dava sonuçlanınca hapse girecek. Ama, geçtiğimiz hafta güneydeki Herson’u ve Mikolayev’i ziyaret ettim.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Burada yoğun çatışmalar sürüyor. Kramatorsek ve Donyetsk bölgelerini de ziyaret ettim. Ülkenin doğusunda çok büyük bir savaş veriliyor. Çernihiv’e de gittim. Buradan Rusları Belarus sınırına geri püskürttük. Ama Putin’in askerleri, sivilleri hedef aldığı için büyük felaketler yaşandı burada. Şu anda savaş ülkenin doğusunda ve güneyinde yoğunlaşmış durumda. Harkiv civarında başarı elde ettik.”

    Hilken Doğaç Boran:

    Cepheyi ziyaret ettiğinizi söylediniz. Ukrayna askerlerinin morali ne durumda? Uzun süre savaşacak durumdalar mı? Ruslar konusundaki izlenimleriniz nedir? Onlar ne kadar devam edebilir sizce? Çünkü konuştuğum uzmanlar, Rus ordusunun işgale uzun süre devam edemeyeceğini söylüyor. Sizce savaşın sonuna yaklaşıldı mı?

    Petro Poroşenko:

    Öncelikle 2014-2015’te ben ve ekibim tarafından kurulan Ukrayna Silahlı Kuvvetleri ile gurur duyduğumu belirtmek isterim. Bence Ukrayna Ordusu hem dünyayı hem de Putin’i şaşırttı. Ülkemizi, devletimiz kurtardılar. Aradaki farktan bahsedecek olursak en belirgin unsur motivasyon. Ukrayna askerleri toprağımız için, aileleri için, kadınları, çocukları, yaşlıları için savaşıyor. Benim ebeveynlerim burada Kiev’de gömülü. Asla pes edemeyiz yani. Rus askerlere “Burada ne yapıyorsunuz?” diye sorduğunuzda kimseden net bir cevap alamıyorsunuz. Esir alındıklarında “Rusya’da, Belarus’ta tatbikat yapıyorduk yolumuzu şaşırmışız” diyorlar. Bu doğru değil. Bu, deli Putin’in dünyanın istikrarını bozmaya çalıştığının kanıtıdır. Bu savaş Ukrayna’ya karşı değil, tüm batı dünyasına karşıdır. Umarım bu savaşın dünya üzerinde ne kadar büyük bir etkisi olduğunun farkına varabiliriz.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Dün BM Güvenlik Konseyi’nde “gıda güvenliği” konulu bir özel oturum yapıldı. Afrika’da, Latin Amerika’da, Asya’da birçok ülkede ciddi açlık sorunları var. 300 milyona yakın kişinin etkilendiği belirtildi. Vaziyet buyken, bölgesel bir lider olan Türkiye’nin kesinlikle desteğine ihtiyacımız var. Ukrayna limanları üzerindeki abluka kaldırılmalı. Türk donanması bu hususta Ukrayna tohumlarını ve buğdayını aç insanlara taşıyan ticari gemilere eşlik edebilir. Açlık krizini kesinlikle Putin yaratmıştır. Bir de göç krizi yaratacaktır. Çünkü açlık olan ülkede yaşayanlar Avrupa’ya gitmeye çalışacak. Ailelerini böyle kurtarmaya çalışacaklar. Bu yüzden Putin’in istediği senaryonun gerçekleşmesine izin vermemeliyiz, dünyayı kurtarmalıyız. Çünkü Rusya’nın Ukrayna savaşı artık küresel bir boyut aldı. Üçüncü Dünya Savaşı’na evrilmeye başlıyor. Bir olmalı ve dünyanın geleceğini ve güvenliğini teminat altına almalıyız.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Hilken Doğaç Boran:

    Ukrayna limanları üzerindeki ablukanın kalkması konusunda Rusya üzerinde ciddi bir diplomatik baskı olduğunu biliyoruz. Ama ne yazık ki bu baskı işe yarar mı yaramaz mı bilemiyoruz. Bu limanlardan söz açılmışken size Mariupol’deki durumu sormak istiyorum. Bildiğiniz gibi Azak Taburu’nun kalan askerleri teslim oldu. Kaç asker teslim oldu biliyor musunuz? Hangi şartlar altında Rusya onları aldı. Bir esir değişimi olacağı söyleniyor. Rusya bu askerlerin güvenliğini garanti etti mi? Ettiyse bile Rusya’ya güvenebilir misiniz?

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Petro Poroşenko:

    Rusya’nın esir aldığı asker sayısını biliyorum ama sizinle paylaşamam. Bu Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın mesuliyetidir. Biz omuz omuzayız. Bu onun sorumluluğu. Şu anda Cumhurbaşkanı olmak hiç de kolay değil. Ama binden fazla olduğunu söyleyebilirim. Şunu söylemek istiyorum: Rusya’nın Ukrayna askerleri üzerinde hukuki ya da yargısal saldırı düzenlemek için hiçbir yetkisi yoktur. Rusya toprağımıza girdi. Sivilleri öldürdü. Ukrayna askerleri kendi şehirlerini, kendi topraklarını, halklarını korudular. Bu hususta Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ekibinden minnettarız. Kendisi Ukraynalı askerleri savaş bitimine kadar Türkiye’de tutmayı teklif etti. Barbar Putin, Recep Tayyip Erdoğan’ın teklifini reddetti. Bu kabul edilemez. Birçok sivil öldürüldü. Buça’dan sonra yeni bir Mariupol felaketimiz var. Binlerce Ukraynalı sivil öldürüldü. Bugün Luhansk’taki Rubijne’de aynı şey söz konusu. Birçok bölgede Ruslar tarafından on binlerce Ukraynalı sivil öldürüldü. Bu yüzden dünya liderleri hareket geçmeli. Rusya’nın ihracatını bitirmeliyiz. Çünkü satılan her petrol, doğal gaz, kömür vs.’den kazanılan para, Ukrayna şehirlerine düşen bombaları finanse etmeye gidiyor. Sivilleri öldüren seyir füzelerini finanse ediyor. Herkes şunu anlamalı; Rusya’yı şimdi durdurmazsak, savaş her ülkenin kapısını çalacak. Bu yüzden birlik içinde ve etkili hareket etmeliyiz.

    Hilken Doğaç Boran:

    Dünya liderlerine çağrı yaptınız. Ancak bazı liderler hala Başkan Putin’in rezil olmaması adına kendisine bir çıkış yolu verilmesi gerektiğini savunuyor. Sizce Ukrayna, Putin ile müzakere edebilmek için taviz vermeli mi?

    Petro Poroşenko:

    Evet. 3 konuda taviz verilebilir. Ateşkes, Rus askerlerinin tamamen çekilmesi, tüm esirlerin serbest bırakılması ve sivil mağdurların kurtarılması. Başka taviz olmaz. Bu Putin’in son şansı. Yoksa bırakın rezil olmayı canından olacak. Eğer bu olmazsa, Putin küresel krizin iyice dibini görecek. Buradan da çıkış yok. Benim önerdiğim yol çok net. Küresel Putinsizleştirme adını veriyorum buna. Küresel finanstan Putin’in cebine tek kuruş girmemeli. Küresel ticaretten tamamen men edilmeli. Rusya ile ticaret yapmamalıyız. Günün sonunda Rusya da Putinsizleştirilmeli. Çünkü eğer Putin şimdi dursa ve geri çekilse bile kimse birkaç yıl içinde başka bir savaş başlatmayacağının garantisini veremez. Bu yüzden tek yöntem dünyayı “Putinsizleştirmek”. Bu kavramı iyi öğrenin. Başka alternatifimiz yok.

    Hilken Doğaç Boran:

    İsveç ve Finlandiya’nın NATO başvurusunu da size sormak istiyorum. İki ülke resmen üyelik başvurusunu yaptı. Ancak Türkiye ve Hırvatistan, endişeleri giderilmediği sürece adaylıklarını veto edeceklerini dile getirdi. Uluslararası basında bu olay, Ukrayna’nın işgalini gölgede bıraktı. Bu konuda ne düşünüyorsunuz? Sizce odak tekrar Ukrayna’ya dönmeli mi?

    Petro Poroşenko:

    Öncelikle Ukrayna’nın ve benim dostlarım Finlandiya ve İsveç’i tebrik ediyorum. Sonunda sözde “tarafsızlıktan” vazgeçtiler. Putin, dünyada tarafsızlığa yer kalmadığını net bir şekilde ortaya koydu. Dünyada bölgesel ya da küresel güvenliği sağlamak için NATO’dan başka bir mekanizma bulunmuyor. Size şunu hatırlatmak istiyorum. Biz dünyanın en büyük üçüncü nükleer cephaneliğinden vazgeçerken güvenlik garantisi olarak Budapeşte Memorandumu’nu aldık. Bu hiçbir işe yaramadı. Bence şu an bu yaz yapılacak Madrid zirvesinde üç ülkenin ittifaka üyelik süreci başlasa müthiş olur. Yani İsveç, Finlandiya ve Ukrayna. Ukrayna, NATO’nun doğu kanadında ne kadar değerli bir müttefik olabileceğini kanıtladı. Burada küresel güvenlik mücadele veriyoruz. Karadeniz’de, Doğu Avrupa’da ve dünya çapında güvenlik sağlanması için savaşıyoruz. Ukrayna’nın büyük dostu ve bölgesel lider Recep Tayyip Erdoğan da bunu biliyor. Ukrayna’nın Türkiye’nin çıkarlarının da bulunduğu Karadeniz’in güvenliğine nasıl katkı vereceğinin, kapasitesinin farkında. Umarım İsveç, Ukrayna ve Finlandiya’nın adaylığı konusunda bir tavize varılır ve bu mesele yakın gelecekte çözülür.

    Hilken Doğaç Boran:

    Umarım bir an evvel saldırı sirenleri duymadığınız günleri de görürüz. Son sorum şu: hala bu anlamsız kıyımı sürdüren Rus askerleri ve liderlerine bir mesajınız var mı? Çünkü biz burada konuşurken onlar hala sivilleri ve yerleşim yerlerini vuruyor.

    Petro Poroşenko:

    Öncelikle derhal silahlarınızı bırakın. Gidip Ukrayna yetkililerine teslim olun. Bu hayatınızı kurtarmanın en iyi yoludur. İkinci olarak, Ukraynalıları sakın öldürmeyin. Yoksa hesabını verirsiniz. Üç: Rus Ordusu’na yazılmayın. Ukrayna’ya gelip Ukraynalıları öldürmeye çalışırken hayatınızı kaybetmektense hapse girmek daha iyidir. Çünkü çoktan 29 bin Rus askeri sonsuza kadar Ukrayna’da kalacak. 4 bin 700’den fazla Tank ve zırhlı araç yok edildi. 400’e yakın jet ve helikopter bir daha kalkamayacak. Ama dünyada bizim kadar barış isteyen başka bir ulus bulamazsınız. Bunu bitirmek için Putin’in tek yapması gereken ateş etmeyi durdurmak. Çünkü Ukrayna ateş etmeyi keserse o zaman Ukrayna diye bir yer kalmaz. Burada Ukrayna’ya yönelik küresel desteği de takdir ediyorum. Çok güçlü bir silah desteği var. Ukrayna’daki en yaygın lakaplardan biri ne oldu biliyor musunuz? Bayraktar. Bu da güvenilir ortağımız Türkiye’nin bize verdiği desteğin, oynadığı rolün önemini gösteriyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığımız çok önemli bir müzakere sonucu İlk bayraktarı satın almış olmakla da gurur duyuyorum. Gerçek dostlar böyle günlerde belli olur. Ukrayna’nın toprak bütünlüğü konusunda taviz vermeyeceğiz. Kırım ya da Donbas Rusya’nın olamaz. Rusya’ya çağrım şu: Lütfen deli Putin’in suç teşkil eden emirlerini uygulamayın. O zaman her şey yoluna girer.

    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow