Esad’ın 25 yıl süren rejiminde neler yaşandı?

Suriyeli muhaliflerin Şam'ı ele geçirmesinin ardından Cumhurbaşkanı Beşar Esad ülkeden ayrıldı. 61 yıllık Baas rejiminin son lideri Beşar Esad, aile saltanatının sonunu nasıl getirdi, Esad'ın 25 yılında neler yaşandı? Haberimizde.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Suriye'de 61 yıllık iktidar sona erdi. Baas rejiminin son lideri Beşar Esad ülkeden ayrıldı. Ancak 61 yıldır ülkeyi yöneten Esad ailesiydi, Beşar Esad ise bu ailenin son ve en çok saldırı gören üyesi olmuştu.

1947'de kurulan Arap Sosyalist Baas Partisi, 1963'teki 8 Mart devrimiyle iktidara gelmişti. Beşar Esad'ın babası Hafız Esad, iktidarı ele geçirerek 1971'de Suriye Devlet Başkanı oldu. Hafız Esad, 2000 yılında hayatını kaybedince, rejimin başına şimdilerde nerede olduğu bilinmeyen Beşar Esad geldi. Aslında Beşar Esad'ın siyasetle yakından ilgisi yoktu, abisi Basil Esad ölünce buna bir nevi mecbur kaldı.

Suriye'de cumhurbaşkanı olabilmek için minimum yaş 40'tı. Ancak baba Hafız Esad'ın ölmesinin ardından Suriye Anayasası değiştirildi ve minimum yaş Beşar Esad'ın yaşı olan 34'e indirildi.

Esad tek aday olarak girdiği seçimlerde yüzde 97,29 oy oranı ile ülkenin yeni cumhurbaşkanı ve Baas Partisi Bölgesel Sekreteri oldu. Ve Suriye'de Beşar Esad dönemi başladı. Göreve gelir gelmez ülkede "Şam Baharı" isimli bir yenilik hareketi başladı. Yüzlerce siyasi mahkum affedildi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Ancak bahar uzun sürmedi. 1 yıl içerisinde "Şam kışı"na dönüldü. Yüzlerce aydın tutuklandı, hapse atıldı ya da sürgüne gönderildi. Otoriter kontrol ve sansür artışa geçti.

Esad'ın izlediği politikalar eşitsizlikleri daha da derinleştirdi. Şamlı elit çevreler bu politikalardan memnundu ama kırsal nüfus, işçi sınıfı ve iş adamları hiç memnun değildi. Ve 2005 Lübnan eski Başbakanı Refik Hariri'nin suikast sonucu hayatını kaybetmesi. Düzenlenen bombalı saldırı da 22 kişi de hayatını kaybetti. Bu olaydan Suriye sorumlu tutuldu. Ancak Suriye bu iddiaları reddetti. Ve bu olaydan yalnızca birkaç ay sonra on binlerce Suriye askeri Lübnan'dan ayrıldı, 29 yıllık askeri ve siyasi hakimiyet sona erdi.

Takvimler 2010 yılını gösterdiğinde, Orta Doğu'da Arap Baharı başladı. Hükümet karşıtı protestolar düzenlendi, isyan ve ayaklanmalar meydana geldi.

Suriye de Arap Baharından etkilendi. Rejim karşıtları, silahlanarak topyekûn çatışmaya girdi. Suriye yönetimi ise protestoculara şiddetle karşılık verdi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Rejim, isyancılara karşı hava saldırıları da dahil olmak üzere ağır silahlar kullandı. Uluslararası araştırma kurumları, Suriye’de 336 kez kimyasal silah saldırısı düzenlendiğini ortaya koydu. Yıllarca süren iç savaşta yaklaşık 500 bin kişi hayatını kaybetti.

Ve Suriye'nin 2023'te Arap Birliği'ne yeniden katılması. Bu, Beşar Esad'ın on yılı aşkın bir sürenin ardından ilk siyasi bir oturuma katılması olarak değerlendirildi. Ancak aynı tarihte, Fransa Beşar Esad hakkında tutuklama kararı çıkarılmasını istemişti. Nedeni ise kabul etmediği kimyasal silah kullanımı. Uluslararası Adalet Divanı da Suriye yönetiminden sivillere yönelik zulmüne son vermesini istemişti.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Ve tutuklanma emrinden neredeyse 1 yıl sonra, Suriye'de rejim karşıtı muhalif gruplar Halep'te bir operasyon başlattı. Önce Halep, sonra Hama ve ardından Şam'a açılan kapı Humus muhaliflerin eline geçti. 12 gün süren operasyon sonucunda Esad rejimi düştü.