Varlık Fonu nedir? | Fon Duyun-u Umumiye gibi olabilir sözüne Numan Kurtulmuş cevap verdi

Türkiye Varlık Fonu nedir sorusuna cevap aranırken, muhalefetten gelen bir benzetme dikkat çekti. Osmanlı'nın son zamanlarında borçları ödemek için kurulan Duyun-u Umumiye (Genel Borçlar), CHP tarafından Varlık Fonu'na benzettiğinden ötürü Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş eleştirilere cevap verdi. Fon ve Duyun-u Umumiye arasında fark nedir? Büyük kurumsal şirketlerin bu fona aktarılmasının amacı ekonomiye nasıl bir katkı sunacak? Konuya dair sorular ve cevaplar haber içeriğimizde...

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

CHP Tekirdağ Milletvekili Faik Öztrak "Varlık Fonu'nun sonu Duyun-u Umumiye'dir" sözünü söyledikten sonra Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Milletvekili Öztrak'ın sözlerine "Fon milli bir kuruluştur" sözleriyle cevap verdi. Benzetmenin son derece yanlış ve yersiz olduğunu söyleyen Kurtulmuş, bu fonun Türkiye'deki ekonomiyi daha çok güçlendirmek amacıyla atılmış bir adım olduğunu söyledi.

Duyun-u Umumiye nedir?

Genel borçlar anlamına gelen bu kavram, Osmanlı'nın son zamanlarında Avrupa'ya borçlarını ödeyemediğinden ötürü kurulmuştur. Kurumu yöneten Avrupa ve Osmanlı İmparatorluğu. Bu kurum sadece dış borçları değil, iç borçları da düzenleyen bir sistemi vardı. 

Varlık fonu nedir?

Fon, değişik finansal varlıklara yatırım yapmak, yatırımlar üzerinden gelir hedeflemek ve o hedefi tutturmak, bu işlemler devlet tarafından sahiplenmesi doğrultusunda yapılan işlemlerdir. Bu fonun amacı bir ülkede “bütçe fazlalığı” varsa,  bütçe fazlalığı geliri bu fon üzerinden işlem görmektedir. Ülkede bütçe fazlalığı olduğunda ve bu fona yatırıldığında oluşan işlemler şunlardır:

Harcamaların artması

Var olan vergi yükünün düşürmesi

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Devlet borcu olduğunda o borcun erken ödenmesi

Geleceğe dair “ferah ortam” oluşmasının temelini oluşturması

Fonun amacı nedir?

Bu fon devlet tarafından kurulduğunda iki amaç için hizmet etmektedir: Ülkedeki ekonomiyi çeşitli etkilerden kurtulmasını sağlaması ve geleceğe dair ekonomik bazda ferahlık meydana getirmesi. Bu durumda risklerin yüksek olması gerekmek zorunluluğu vardır.

Fonun kurulmasındaki temel gaye nedir?

Ekonomi literatüründe fonun oluşmasındaki temel sebep “devletin elinde oluşan gelir fazlalığı”dır. Mahfi Eğilmez’e göre gelir fazlalığından oluşan durumda iki şekilde kurulabilmektedir.  Bir veya birden fazla emtiaya dayalı fonlar: Bunlar genellikle ihraç edilen emtianın gelirleri nedeniyle oluşan bütçe fazlalarından oluşur. Tipik örnekleri körfez ülkelerinin kurdukları fonlardır. Bu fonların çoğu ihraç edilen petrolden sağlanan gelirlerle oluşturulmuştur. Norveç’in kurduğu emeklilik fonu da benzer şekilde Kuzey Denizinden elde edilen petrol gelirlerinin yarattığı bütçe fazlasını gelecek kuşaklara aktarmayı amaçlamaktadır. Bir emtiaya dayalı olmayan fonlar: Bunlar ya Dış ticaret fazlaları ile ya da emeklilik fonlarında biriken paralarla oluşturulmaktadır. Bu tür fonların tipik örnekleri Çin, Kore ve Hong Kong gibi ülkelerin kurdukları varlık fonlarıdır. ABD’nin her iki örneğe de giren birden fazla fon bulunmaktadır. 

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Türkiye’de bu fona devredilen devlet kurumları hangileridir?

Başbakan Binali Yıldırım ve Bakanlar Kurulu’nun onayıyla Türkiye Cumhuriyet Ziraat Bankası AŞ, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ, Türkiye Petrolleri AO, Posta ve Telgraf Teşkilatı AŞ, Borsa İstanbul AŞ, Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme AŞ'nin sermayelerinde bulunan Hazineye ait hisselerin tamamı, Türk Telekomünikasyon AŞ'nin yüzde 6,68 oranındaki Hazine'ye ait hissesi ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü fona aktarıldı.

Fonu yönetecek başkan ve kurul üyeleri kimlerdir?

Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Bostan, Kurul üyeleri: Yiğit Bulut, Kerem Alkin, Himmet Karadağ ve Oral Erdoğan.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Mehmet Bostan kimdir?

Mehmet Bostan, 1971 yılında İstanbul’da doğdu. Üniversite eğitimini İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler bölümünde tamamladı. Yüksek Lisansı ise İstanbul Bilgi Üniversitesi İngilizce İşletme bölümünden aldı. 1995 yılında ekonomi alanında Denizbank’ta başladı. Ardından BNP AK Dresdner Bank’ta Pazarlama Müdür olarak çalıştı. Buradaki görevinden sonra Türkiye Sinai Kalkınma Bankası’nda Müdür olarak çalıştı. Son olarak Dresdner Bank AG Türkiye Baştemsilcisi olarak görev alan Bostan, 1 Eylül 2009 tarihi itibariyle Güneş Sigorta’da Mali İşler Yönetimi’nden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak göreve başladı.Bu görevinin ardından Vakıf Emeklilik Genel Müdürü oldu. 15/08/2013 tarihinde SPK tarafından Turkcell Yönetim Kurulu Bağımsız Üyeliği'ne atandı. Evli ve iki çocuk babası olan Bostan, iyi derecede İngilizce biliyor.

Mehmet BOSTAN, 26 Şubat 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan atama kararıyla Özelleştirme İdaresi Başkanlığı görevine getirildi.