Anayasa Mahkemesi, hapishanede işkenceyi örtbas etme girişiminde ihlal kararı verdi
Bolu F Tipi Cezaevinde çıplak arama dayatmasına karşı koydukları için zorla elbiseleri çıkarılarak, dayak ve işkenceye maruz kalan mahkumlardan biri, bu olayı anlatarak İnsan Hakları Derneği'ne başvuruda bulunmak istediği mektubu, hapishane idaresince imha edildi. Bunun üzerine mahkumun başvuruda bulunduğuğ Anayasa Mahkemesi, mektubun imha edilmesinin haberleşme hakkının ihlali olduğunu vurgulayarak idareyi 1500 TL tazminat ödemeye mahkum etti.
Bolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumundaki bir hükümlü, İHD Yönetim Kurulu Başkanına, "cezaevine nakledilen ve arkadaşları olan on hükümlünün cezaevi girişinde çıplak aranmak istendikleri, bu uygulamayı kabul etmemeleri üzerine zorla elbiselerinin çıkarıldığı, dayağa ve işkenceye maruz kaldıklarını" anlattığı mektup göndermek istedi.
Mektup, "kişi veya kuruluşları paniğe yöneltecek yalan yanlış ifadeler içerdiği" iddiasıyla Ceza İnfaz Kurumu Disiplin Kurulu kararıyla imha edildi. İmha kararına yaptığı itirazların ilgili mahkemelerce reddedilmesi üzerine hükümlü, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulunarak haberleşme ve ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini belirtti.
Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Yüksek Mahkeme, mahkumun haberleşme ve ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmederek, başvurucuya bin 500 lira tazminat ödenmesine karar verdi.
Ulucanlar Hapishanesine operasyonla ilgili tazminat kararı
Gerekçeden
Anayasa Mahkemesinin gerekçesinde, haberleşme özgürlüğüne yapılan müdahalenin meşru kabul edilebilmesi için bu müdahalenin, Anayasa'nın 22. maddesinde sayılan milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlakın korunması veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebeplerinden biri veya birkaçına dayanması gerektiği vurgulandı.
Başvurucunun mektubunun cezaevi disiplin kurulunca denetlenmesi suretiyle haberleşme özgürlüğüne yapılan müdahalenin, kamu düzeni, cezaevlerinde güvenliğin sağlanması ve suç işlenmesinin önlenmesi amaçlarını taşıdığı ifade edilen gerekçede, bunun da Anayasa'nın haberleşme özgürlüğüne ilişkin maddesi kapsamında meşru bir amaç olduğu belirtildi.
Anayasa Mahkemesi'nden adliye girişindeki aramayla ilgili ihlal kararı
Haberleşme özgürlüğünün birtakım sınırlamalara tabi tutulabileceği bildirilen gerekçede, bu özgürlüğe yapılacak sınırlamaların, demokratik toplum düzeninin gerekleri ve ölçülülük ilkeleriyle bağdaşıp bağdaşmadığı konusunda bir değerlendirme yapılmasının zorunluluğuna işaret edildi.
Gerekçede, hak ve özgürlüğün özüne dokunarak kullanılmasını durduran veya aşırı derecede güçleştiren sınırlamaların, demokratik toplum düzenine aykırı olduğu kaydedildi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM), mahkumların avukatlarıyla kamu makamlarıyla veya AİHM ile yazışmalarının denetlenmesinin çok istisnai durumlarda yapılabileceğini öngördüğü aktarılan gerekçede, somut olayda başvurucunun İHD Yönetim Kurulu Başkanı'na göndermek istediği mektubunda, cezaevine nakledilen on hükümlü arkadaşının çıplak aranmak istendikleri, kabul etmemeleri üzerine zorla elbiselerinin çıkarıldığı ve insan onuruna yakışmayacak muameleye, dayağa ve işkenceye maruz kaldıklarından bahsedildiği hatırlatıldı. Başvurucunun, söz konusu olayın Adalet Bakanlığına iletilmesi ve İHD tarafından bir heyet gönderilerek konunun araştırılmasını talep ettiği kaydedilen gerekçede, Cezaevi Disiplin Kurulu'nun ise başvurucunun mektubunun, "kişi veya kuruluşları paniğe yöneltecek yalan yanlış ifadeler içerdiği" gerekçesiyle alıkonulmasına karar verdiği anımsatıldı.
Anayasa Mahkemesi'nden Kürtçe kararı
"Mektup dış dünya ile tek bağlantısı..."
Gerekçede, "Ancak başvurucunun mektubunda, cezaevinde kötü muamele yapıldığı iddialarını kamu otoritelerinin bilgisine sunmak istediği ve mektubun muhatabının derneklerle ilgili mevzuata uygun kurulmuş ve insan hakları alanında faaliyet gösteren bir dernek olduğu hatırda tutulmalıdır. Mektup gönderme ve almanın Ceza İnfaz Kurumunda bulunan tutuklu ve hükümlülerin dış dünya ile tek bağlantısı olduğu gerçeğini göz önünde bulundurarak cezaevi yetkilileri dış dünyayla yeterli bir iletişim sürdürmelerinde mahpuslara yardım etmelidirler ve bunun için onlara uygun destek ve yardımı sağlamalıdırlar" denildi.
Hücrede okuduğu kitaplar kamu güvenliğini tehdit edebilirmiş
Bireylerin bir devlet görevlisi tarafından hukuku ve Anayasayı ihlal eder biçimde bir muameleye tabi tutulduğuna ilişkin savunulabilir bir iddiasının bulunması halinde Anayasanın 17. maddesinin etkili resmi bir soruşturmanın yapılmasını gerektirdiği vurgulanan gerekçede, "Başvurucunun ileri sürdüğü kötü muamele iddiaları gerçeğe uygun olmasa bile cezaevi idaresinin bu iddiaların insan hakları alanında faaliyet gösteren sivil organizasyonlara ve kamu makamlarına ulaştırılmasını engellemek gibi bir yetkisi olduğundan söz edilemez. Aksine hukuka bağlı cezaevi idaresinin başvurucunun kötü muamele iddialarının araştırılması ve gerçeğin ortaya çıkarılması için bağımsız ve tarafsız bir resmi soruşturma yürütecek idari ve yargısal makamları derhal haberdar etme ve harekete geçirme yükümlülüğü vardır" tespitleri yapıldı.
İşkenceden yılan tutuklu avlu duvarına tırmanıp intihara kalkıştı!
Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, Cezaevi Disiplin Kurulunun ve derece mahkemeleri kararlarında, mektubun alıkonulmasını gerektirecek herhangi bir gerekçeye yer verilmediği belirtilerek, "Sonuç olarak, başvurucunun cezaevinde kötü muamele ve işkence uygulandığına dair iddialarını içeren ve bu iddiaların araştırılması için resmi makamlar nezdinde girişimde bulunulması amacıyla İHD'ye göndermek istediği mektubun alıkonulmasının demokratik bir toplumda gerekli ve ölçülü olmadığı açıktır. Bu nedenle başvurucunun Anayasa'nın 22. maddesinde güvence altına alınan haberleşme özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir" denildi.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
SON DAKİKA! Yenidoğan çetesi davasında dizi replikli savunmaya isyan etti: BANA BAKIN SOYSUZLAR!
MSB uzman erbaş alımı başvuru tarihleri: Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı uzman erbaş alımı başvuru şartları nedir?
Heyelana uykuda yakalandı! "Odanın içine topraklar girmişti"
AVM'de köpek kavgası: Güvenlik görevlisinden 'enteresan' müdahale! | Son Haberler
DÜNYA ÇOCUK HAKLARI GÜNÜ MESAJLARI! Resimli, anlamlı Dünya Çocuk Hakları Günü sözleri, mesajı 2024