Tarihte bugün: 18 mart

Türk sinemasının en ünlü oyuncularından Sadri Alışık, 1995'te 70 yaşında yaşamını yitirdi.

Haberin Devamı

Turist Ömer, Şaşkın Hafiye, Ofsayt Osman... Hayatını beyazperdede yaşayan Sadri Alışık, 1995'te bugün veda etmişti bize. O bir turistti bu dünyada; şapkasını yan yatırıp, bildiği doğrularla yaşamayı seçti.

Yeşilçam'ın en eski ve tutarlı karakter oyuncularından biridir Sadri Alışık. Övgülerle göklere çıkartılır, en yakın bildiği dostları tarafından terk edilir, mutluluğun sevincini ve aldatılmanın hüznünü en yoğun halleriyle yaşar.

Hassas ve içe dönük olan yapısı zaman zaman çok incinir ama her şeye rağmen, oyunculuğunu, kişiliğini herkese kabul ettirir ve sinemaseverler tarafından da çok sevilmeyi başarır.

5 nisan 1925'te İstanbul Paşabahçe'de, bahçesinde meyve ağaçları bulunan üç katlı ahşap bir evde dünyaya gelir Mehmet Sadrettin Alışık...

Tüm aile büyüklerinin ve kardeşi Nevin'in onu Sadri diye çağırmaları, hayatının geri kalan kısmında Sadri Alışık karakterini oynamasına yol açar. Zeki ve yaramaz bir çocuk olan Sadri Alışık otoriter bir baba ve anne ile büyür.

Namaz kılan aile büyüklerini secdeye varamasınlar diye bellerindeki kuşaktan kapının koluna bağlaması, bahçedeki civcivleri oltayla balkondan yukarı çekmesi, kedilerin ayaklarının altına ceviz kabukları yapıştırması ileride çevireceği filmler ve yaratacağı karakterlerin temelini oluşturur.

Çocukluk yıllarında Naşit Özcan Tiyatrosu'nu seyretmesiyle başlayan tiyatro aşkı, okul piyeslerinde, Cağaloğlu Halk Evi'nde ve şimdiki adı Sadri Alışık Tiyatrosu olan Küçük Sahne'de devam eder.

Annesi Saffet Hanım ve babası Rafet Kaptan oyuncu olmasına karşı olmalarına rağmen, içindeki oyunculuk aşkının sönmesine hiç izin vermez. Ama bir şansı vardır Sadri Alışık'ın; ailesi işin ciddiyetini anlamış ve ona destek olmaya başlamışlardır.

Baba Rafet Kaptan'ın, "sana bir nasihatım, aynı zamanda da vasiyetim olsun. Artık yeni bir hayata atılıyorsun. Bundan sonraki yaşamında, işini elinle değil, canınla yap" sözünü hayatının geri kalanında aklından çıkarmaz ve oyunculuk yaşamında bir amaç olarak önüne koyar.

İlk filmi 'Günahsızlar'ı 1946'da çeviren Sadri Alışık'ın şöhret basamaklarını çıkması hızlı olur ve ilk filmiyle beraber canı kadar sevdiği tiyatrodan Yeşilçam'a adımını atar.

1959'da çevrilen 'Yalnızlar Rıhtımı'nın setinde, sonradan 38 yılını beraber geçireceği Çolpan İlhan'a aşık olur ve aynı yıl evlenirler. Küçük Sahne'deki tiyatro yıllarında çok yakın arkadaşı olan Çolpan İlhan, hayatının en büyük aşkı olmuştur artık. Kısa bir süre sonra hayatlarına, oğulları Kerem Alışık da katılır.

Kerem Alışık ile ilişkisi çok farklı olmuştur baba Sadri Alışık'ın. Kendi deyimiyle ondan kaynaklanan bir hatadır bu. Babasının ona yaptığı gibi, o da oğlu Kerem'i hep uyurken sever. Evliliğin ve çocuğun verdiği sorumlulukla işine dört elle sarılır ve ardı arkası kesilmeyen filmler çevirir.

Nejat Saydam idaresinde çevrilen ve başrollerini Ayhan Işık ve Belgin Doruk ile paylaştığı 'Küçük Hanımefendi' serisi ile seyircinin dikkatini çeker ve sevgisini kazanır.

Ancak hiç şüphesiz, Turist Ömer tiplemesi Sadri Alışık'ın oyunculuk kariyerinin en önemli adımı olur ve sanat yaşamında yepyeni kapılar açar dönemin yükselen yıldızına.

Turist Ömer'in doğuşu Sadri Alışık'ın asker arkadaşı Ahmet Güzelce'nin verdiği eğri selamdan esinlenerek yaratılmış ve rejisör Hulki Saner tarafından ortaya çıkartılmıştır.

1951'de başlayan ve Ayhan Işık'ın vefatına kadar devam eden Sadri-Ayhan dostluğu beraber çevrilen filmlerle de pekişir. Ayhan Işık'ın başrolünü oynadığı 'Helal Olsun Ali Ağbi' filmi Turist Ömer serisinin başlangıcıdır.

Bu filmde Ayhan Işık'ın Turist Ömer adlı bir arkadaşı vardır ve bu rol Sadri Alışık'a ısmarlama elbise gibi uymuştur. Ona gezmeyi çok sevdiği için arkadaşları Turist lakabını takmışlardır.

Turist, tıraş olmaz; gri pantolon, ekose gömlek, delik fötr şapka ve ökçesi basık pabuç giyen bir adamdır. Espri yapar, karşısına çıkanları, sözle, nükteyle 'harcar'. İyilik sever, yaşadığı andan ilerisini düşünmez, çalışmaz, içkiye düşkündür. Karnı acıkınca doyurmak aklına gelir. Beceriksizdir, bu yüzden de sevimli ve cana yakındır.

'Helal Olsun Ali Ağbi' filmini seyreden seyirciler sinemadan çıkarken, "Helal Olsun Sadri'ye bu filmde Ayhan'ı yedi, toz etti" yorumunu bile getirirler.

Böylece Ayhan Işık'ın film başına aldığı ücret o günün parası ile 60 bin TL'nin altına düşerken, Sadri Alışık'ın fiyatı 5 bin TL'den 10 bin TL'ye çıkar.

Hulki Saner bu filmden sonra 'Ayşecik Çıtı Pıtı Kız" ve 'Ayşecik Cimcime Hanım' filmlerine de aynı tipi koyar. Dolayısıyla Erman-Saner firmasının en fazla iş yapan filmleri de 1963'te 'Sadrili filmler' olur.

Turist Ömer'den sonra en çok konuşulan ve seyircinin en çok sevdiği karakterlerden biri de Ofsayt Osman olur. Osman Seden'in rejisörlüğünü yaptığı 'Şaka ile Karışık' filminde ortaya çıkan bu tip çok tutulur ve Sadri Alışık'ın en çok iş yapan filmlerinden biri olur.

Ofsayt Osman, hayatta hiç gol atamamış, hep ofsayt pozisyonunda kalmış bir adamdır. Beceriksiz fakat çok iyi kalplidir. Çizgili beyaz gömlek, kahverengi yelek, kışın da ceket giyer.

Turist Ömer'den farkı birçok şey yapmak istemesidir, ama kader ve talih yakasını bırakmaz; şansı yoktur. Nihayet son serüveninde bir gol atar, yani bir kızın hayatını kurtarır ve mutlu olur.

Ofsayt Osman, seyircisinin çok sevdiği adamdır aslında. Fakir, haksever, fedakar ve sevmesini bilen adam. Sadece bunlar yüzünden değil Sadri Alışık'ın oyunculuk yönünden sergilediği başarı dolayısıyla da halkın hafızasına yerleşmiştir.

1966'da çevrilen ve Atıf Yılmaz'ın yönettiği 'Ah Güzel İstanbul' da Sadri Alışık'ın en önemli filmlerinden biridir. İçki yüzünden her şeyini yitirmiş eski bir İstanbul beyefendisi ile artist olmak için evini, köydeki sevgilisini terk edip fuhuşa sürüklenen Ayşe'nin hikayesini anlatan film, Sanremo Bodrig Hera Güldürü Filmleri Festivali'nde Gümüş Ağaç Özel Ödülü'nü alır.

Jön ve kötü adam tiplemelerinden sonra komedi ve dram filmlerinde oynayan Sadri Alışık, dört dörtlük bir sanatçı olmuştur artık. 'Avare' filminden sonra sesinin güzelliği keşfedilen sanatçı, 45'lik plaklar doldurur.

Seyircinin ısrarı ve gazino patronlarının hevesiyle şov dünyasına da adım atar. Turist Ömer tipini sahnede şarkı söyleyerek ve espri yaparak devam ettirir ve halkın ilgi odağı olur.

Hayatta en sevdiği dostlarından biri olan alkol, bir gün ona ihanet edecek ve ölüm döşeğine getirecektir. ABD'ye giden ve mucize eller lakaplı Münci Kalayoğlu tarafından ameliyat edilen 65 yaşındaki Sadri Alışık, Chicago'lu 30 yaşında bir gencin karaciğerini taşımaya başlar.

1994 yılında, son olarak Yavuz Özkan'ın yönettiği 'Yengeç Sepeti' filminde rol alır ve Altın Portakal En İyi Erkek Oyuncu ödülünü alır. 1995'in 18 martında ailesine, sevenlerine, canı kadar sevdiği İstanbul'a ve sinemaya veda eder.

Ayhan Işık ile olan dostluğu, aile yaşantısı ve kişiliği ile izleyenlerine her zaman örnek olmuş gerçek bir sanatçıdır Sadri Alışık. Sanat yaşamı boyunca aile yaşantısından ve karakterinden asla taviz vermemiş bir çınardır. Türk sinemasında bir ekol, bir fenomendir.

Günün diğer önemli olayları

1915: İtilaf Devletleri'ne karşı Çanakkale Zaferi kazanıldı.
1926: Finike'de meydana gelen 6.9 büyüklüğündeki depremde, 27 kişi öldü.
1926: Papa I. Eftim (Pavli Erenerol), Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi'ni kurdu.
1940: Hitler ve Mussolini, İtalya'da buluştu. İtalya, Almanya'nın yanında savaşa girme kararı aldı. Bundan dört yıl sonra aynı gün, Almanlar Macaristan'ı işgale başladı.
1949: NATO kuruldu.
1953: Yenice ve Gönen'de meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki depremde 265 kişi öldü.
1956: Fransa, Cezayir'e asker çıkarmaya başladı.
1965: İnsanoğlu ilk kez uzayda yürüdü. Sovyet kozmonot Aleksey Leonov, dünyadan 2 bin 177 kilometre yükseklikte, Voskhod-II (Gündoğumu) adlı uzay aracından çıkarak 20 dakika boşlukta kaldı.
1974: Pakistan'ın devrik devlet başkanı Zülfikar Ali Butto, muhaliflerinden birine suikast düzenlettiği iddiasıyla ölüm cezasına çarptırıldı.
1981: Tiyatro ve Sinema Sanatçısı Cahide Sonku, 65 yaşında hayata veda etti.
1992: Güney Afrika'da siyahlara eşit vatandaşlık hakkı tanıyan, Devlet Başkanı De Klerk tarafından planlanan anayasal reform tasarısı halk oylamasıyla kabul edildi.

Tarihte bugün arşivi

Ekim ayı arşivi
Kasım ayı arşivi
Aralık ayı arşivi
Ocak ayı arşivi
Şubat ayı arşivi
1 mart
2 mart
3 mart
4 mart
5 mart
6 mart
7 mart
8 mart
9 mart
10 mart
11 mart
12 mart
13 mart
14 mart
15 mart
16 mart
17 mart