Rahim ağzı kanseri tanısı nasıl konur?

KAYNAKCnnturk.com

Rahim ağzı kanseri, kadınlar arasında ölümlerin en sık görüldüğü kanser türlerinden biridir. Rahim ağzı kanserinde kanser bulguları çok yavaş ilerleyebilmektedir. Peki, rahim ağzı kanseri nasıl önlenir? Tanısında hangi testler yaptırılmalıdır? Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Pınar Kadiroğulları sizler için anlattı.

Haberin Devamı

Serviks, rahimin alt kısmına verilen isimdir, rahim ve vajinayı birleştirir. Serviks kanseri bazı kanser öncesi değişiklikleri takiben genellikle yıllar sonra oluşur. Serviks kanseri, tüm kadınlarda kanser ölümlerinin başlıca nedenlerinden biridir. Bu kanserin taranmasında kullanılan smear testinin yaygınlaşması ile servikal kanserden ölüm oranları belirgin azalmıştır. Smear testinin rutin olarak kullanılmadığı ülkelerde servikal kanserler hala sıkça görülmektedir. Servikal kanser düzenli tarama ile önlenebilen tek jinekolojik kanserdir. Smear (PAP) testi ile serviksteki henüz kansere dönüşmemiş ancak kanser öncüsü olan hücreler saptanır ve erken dönemde tanı ile kanserin önüne geçilebilir. Servikal kanserli kadınların tamamına yakınında HPV (İnsan Papilloma Virüsü) saptanır. Bu virüs cinsel yolla bulaşır. Günümüzde bu virüse karşı geliştirilmiş aşılar da bulunmaktadır.

Serviks kanseri risk faktörlerinin bir kısmının bireyin kendi kontrolünde olması, tarama testinin olması ve bugün en yaygın HPV tiplerine karşı aşı geliştirilmiş olması nedeni ile kanserin en önlenebilir türlerinden biridir. Bu kanserden korunmada risk faktörleri ve bunlardan kaçınma yolları bilinmeli, düzenli olarak pelvik muayene ve smear testi yaptırılmalıdır. Tarama testleri hiçbir bulgusu olmayan kişilerde kanser işaretlerini aramak için kullanılır. Serviks kanseri için tarama son derece başarılıdır.

Alınabilecek önlemler arasında sigarayı bırakmak, çok erken cinsel ilişkiden kaçınmak, ilişki esnasında prezervatif kullanmak, aşırı kilolu olmamak, dengeli beslenmek, cinsel partner sayısını azaltmak sayılabilir.

Haberin Devamı

Kanser öncesi lezyonlar bulgu vermezler. Bu durum smear testinin önemini göstermektedir. Hastalık kansere dönüşünce bulgu vermeye başlar. Kanlı, kötü kokulu vajinal akıntı, cinsel ilişki esnasında veya adet kanamaları arasında görülen anormal kanamalar, adet kanamalarının normalden uzun sürmesi ve cinsel ilişki esnasında ağrı hissedilmesi belirtilerin başlıcalarıdır.

Smear testi basit ve ağrısızdır. Test adet zamanı yapılmamalıdır, en iyi zaman adetten 10-20 gün sonrasıdır. Önce rahim ağzının görülebilmesi için, vajinaya bir spekulum (muayene aleti) yerleştirilir. Ardından küçük bir fırça rahim ağzına sürülerek hücre örnekleri toplanır ve cam üzerine yayılır. Patoloji tarafından bu hücreler mikroskop altında incelenerek anormal gelişim olup olmadığına bakılır. Asıl hedef olası bir kanseri saptamanın yanı sıra, kanser olmayan ancak kansere dönüşüm olasılığı olan ve tedavi edilebilen “prekanseröz” lezyonları yakalamaktır. Testin pozitif olması yani anormal hücreler içermesi durumunda hekim HPV testi ve kolposkopi isteyebilir.

Smear alınmadan önce 48 saat içinde cinsel ilişki kurulmamış olması, vajinanın yıkanmamış olması, vajina içine ilaç, krem gibi uygulamaların yapılmamış olması gereklidir. Genital enfeksiyon varsa tedavi edilmeli daha sonra smear alınmalıdır.

Haberin Devamı

Smear taramasının başlangıcı 21 yaşından sonra olmalıdır. Servikal smear tarama aralıklarının 21-29 yaş aralığında 3 yılda bir olması yeterlidir. 30-65 yaş arasında ise smear tek başına yapılıyorsa yine 3 yılda bir, HPV testi ile birlikte yapılıyorsa 5 yılda bir tarama yapılması yeterlidir. HPV testi ile birlikte smear taraması kansere karşı korunmada daha duyarlıdır. Tarama sonlanmasının 65 yaş olması konusunda tüm otoriteler fikir birliğine varmıştır. Daha ileri yaşlarda smear taraması gereksizdir. Gebelerde tarama ilk üç ayda yapılmalıdır. İlk üç ayda yapılan smear almanın düşük veya bebek ölümüne yol açmadığı kesindir. Ancak leke tarzı kanama olabilir.

HPV’nin birçok farklı türü vardır. Aşı bazı türlere karşı etkilidir. En sık görülen tipler olan 6-11-16-18 aşının kapsama alanı içindedir, ancak nadiren diğer türlerle de lezyon oluşabilir. Bu nedenle aşılı kişilerde smear testi yapılmalıdır. Smear testi bir tarama testi olduğu için şüpheli sonuç varlığında kolposkopi, biyopsi ve servikal küretaj gerekebilir. Kolposkopi serviksin mikroskop yardımı ile detaylı incelenmesi ve şüpheli alanlardan örnek alınmasını sağlayan bir yöntemdir. Alınan örnekler ile tanıya gidilir.