Kök hücre tedavisi kesin çözüm mü?
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Erman Çekiç, kök hücre tedavisinin ortopedi alanında faydalı olup olmadığı hakkında merak edilenleri tüm ayrıntılarıyla sizler için anlattı.
Kök hücre tedavisini son yıllarda çok sık duymaktayız. Her hastalık için son yöntem, kesin çözüm gibi makaleler ve reklamları her köşede görmemiz mümkün.
Peki nedir kök hücre tedavisi? Sanıldığı kadar başarılı mı ve ortopedide her hastalığa iyi geliyor mu?
Organlarımızda pek çok farklı hücre bulunur, kök hücreler doku veya organlarda bulunan hücrelerden zarar gören olduğunda, o hücreye dönüşerek organ ve dokuları tedavi eder. Hasar gören dokularımızı onarmak ve rutin olarak ölen diğer hücrelerin yerine yenilerini yapmakla görevlidirler. Yöneldikleri bölgede iyileşme veya yenilenme sağlarlar. Bölünebilme yetileri sınırsız olan kök hücreler, vücudumuzun daimi koruyucularıdır.
Her hastaya kök hücre tedavisi uygulamak doğru bir yaklaşım değildir. Hastanın ve rahatsızlığın durumu yaş ve cinsiyet gibi durumlar göz önüne alınarak kök hücre tedavisine karar verilmelidir. Özellikle kıkırdak yapının tamamına yakınının kaybolduğu hasta gruplarında kök hücre tedavisini önermek doğru değildir.
Günümüzde artık kök hücre tedavisi tıbbın nerdeyse her alanına girmiştir. Ortopedi de son yıllarda yaygın kullanım alanları bulmuştur. Erken aşamalarda cerrahiden önce ve cerrahiden koruyucu yöntem olarak çok sık olarak kullanmaktayız.
· Eklem kıkırdağı zedelenmeleri,
· Diz-kalça-omuz kireçlenmeleri,
· İyileşmesi uzamış tendon sorunları,
· Kaynamayan kırıklar,
· Burkulma dahil bağ yaralanmaları,
· Avasküler nekrozlar,
· Sporcu yaralanmalarında hızlandırıcı tedavi olarak,
· Kıkırdak yaması olarak cerrahide
· İyileşmeyen yaralar ve diyabetik ayak yaraları tedavisinde kök hücre tedavisi sıklıkla kullanılmaktadır.
Kemik iliği veya yağ dokusunda kabaca her yüz bin hücreden bir tanesi kök hücre olduğu için etkili olabilmeleri için bu hücrelerin çoğaltılması gerekir. Bu çoğaltma işlemi iki şekilde yapılabilir. Alınan doku örneği, hücre kültüründe üretilerek kök hücreler çoğaltılabilir.
Hücre kültürü iki aşamalı bir işlemdir ve önce dokunun alınıp 4-6 hafta süreyle hücrelerin üretilmesi, bunu takiben ikinci bir işlemle hastalıklı dokuya nakledilmesini gerektirir. Hücre kültürü işlemlerinin, hastalık taşınmasını engellemek ve istenmeyen hücrelerin nakledilmesini önlemek için yüksek standartlara sahip özel laboratuvar koşullarında yapılması gereklidir. Bu yöntem de etik kurallar nedeniyle Sağlık Bakanlığı’nın özel iznine tabidir.
Günümüzde yaygın uygulama şeklinde ise ameliyathanede veya poliklinik koşullarında kalça kemik iliği veya karın yağ dokusundan alınarak özel santrifüj sistemleri ile 1-2 saat içerisinde konsantre edilen kök hücreler, taze halde aynı seansta uygulanabilir ve özel tasarlanmış laboratuvar ortamları gerektirmez.
Hasta işlemden hemen sonra yürüyebilir ve aynı gün içerisinde evine gidebilir. Ancak bağışıklık sistemi çeşitli nedenlerle zayıflamış olanlara, romatoid artrit gibi aktif iltihaplı eklem hastalıklarına, kanama riski olan hastalara, kanser hastalarına ve çok ileri yaşlı hastalara kök hücresi tedavisi uygulanmaz.
Uygun hastalar için güçlü bir tedavi haline dönüşebilmektedir
Kök hücrelerin kıkırdak onarımında insanlar üstündeki uygulamalar çok yenidir. İzlem süresi kısa ve az sayıda hasta üzerinde uygulanmış çalışmalardır. Bu çalışmalarda, uygun seçilen olguların kabaca yüzde 80'inde başarılı sonuçlar bildirilmiştir. Bu da tedaviye uygun hasta seçiminin başarıyı ne kadar artırdığını göstermektedir.
Ne kadar bu tedavi şekli çoğu hastalıkta kurtarıcımız gibi gözükse de kök hücre tedavisi bir yardımcı tedavi yöntemidir. Ana tedavilere ilave olarak yapılması daha iyi sonuçlar vermektedir.
Ana tedavinin uygulanamayacağı durumlarda belirli bir süre konfor sağlaması için uygulanabilir. Ne kadar fayda göreceksiniz ve siz kök hücre için uygun bir hasta mısınız bunu gerekli muayene ve tetkiklerden sonra doktorunuza danışarak öğrenebilirsiniz. Eğer kök hücre tedavisine uygun bir hastaysanız tedaviniz sonrası yüzünüz gülecektir.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
10 yetişkinden biri KOAH hastası
Uzmanı korkunç gerçeği açıkladı: Antibiyotik direnci nedeniyle her 45 saniyede bir kişi ölüyor! Önlem alınmazsa tehlike büyük
Bel çevresi erkeklerde 94 CM, kadınlarda 80 CM'in üzerindeyse dikkat! Meğer bu hastalığın belirtisiymiş... '40 yaş uyarısı'
(1-30 Kasım Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı) “Öksürüktür, geçer” demeyin
Ağız sağlığına karşı uzmanı uyardı: "Kalp ve damar hastalıkları gibi sorunlara yol açabilir"