Çocuğa paylaşma duygusu nasıl öğretilir?

Çocukların duygusal gelişimini desteklemek anne ve babanın görevleri arasındadır. Çocuğun karakterinin oluşmasında ve kişisel gelişiminde rol oynarken küçük yaşlardan itibaren öğretilmesi gereken eylemler içerisinde paylaşma duygusu da vardır. Çocuklar paylaşmayı bilmeden ve bu hisse sahip olmadan doğarlar. Görerek ve uygulayarak anlayabilecekleri bu olgu, çocuklara farklı yöntemlerle rahatlıkla öğretilebilir. Eğitimci Can Uysal, çocuklara paylaşma duygusunun nasıl aşılanacağı konusu hakkında ailelere önerilerde bulundu. (Posta)

Haberin Devamı

Öncelikle paylaşmayı küçük yaşta öğretmeye çalışın. Birçok durumda olduğu gibi paylaşma kavramının da kolay algılanabilmesi, mümkün olan en erken yaşta öğretilmesi ile sağlanabilir.

Paylaşmanın ne kadar önemli olduğunu anlatın

Paylaşmanın hayatımızdaki yerini ve önemini anlatın. İnsanların neden başkalarıyla bir şeyleri paylaştığını, neden önemli olduğunu, ne gibi durumların oluşabileceğini hayatın içinden örneklerle ona açıklamaya çalışın. Bağış yapmak, ödünç vermek, elinizde fazla bulunan eşyanın birini başka birine hediye etmek gibi davranışları onunla yapabilirsiniz.

Çocuğunuza iyi bir rol model olun

Çocuklar yeni bir şey öğrenirken gördüklerini kopyalama tekniğine başvurur. Aileler öğretmek istedikleri davranışları önce kendileri uygulamalıdır ki çocuk da onlara bakarak taklit etsin ve davranışı içselleştirebilsin.

Paylaşmanın ‘vazgeçmek’ demek olmadığını anlatın

Paylaşma duygusunu tanımayan bir çocuk için eşyasını bir arkadaşına vermek o nesnenin tamamen kaybedeceği anlamına gelir. Sonuç olarak sevdiği eşyanın artık ona ait olmayacağı düşüncesine kapılmak, onu paylaşımcı olma konusunda çok daha isteksiz ve inatçı bir hale sokar. Bu aşamada paylaşmanın o eşyadan tamamen vazgeçmek veya onu sonsuza kadar kaybetmek anlamı taşımadığını göstererek öğretmeyi deneyin. Arkadaşına verdiği şeyin günün sonunda yine ona döneceğini ve asıl sahibinin kendisi olduğunu bildiğinde daha uzlaşmacı olacaktır.

Haberin Devamı

Paylaşmanın sınırlarını gösterin

Bir çocuk için paylaşma eylemi sadece eşya, çikolata gibi onun dünyasına ait parçalardan oluşmamalıdır. Eğer bu olguyu iyi kavrayabilmesini istiyorsanız paylaşmanın bir sınırı olmadığını, kıyafet, para, yemek gibi somut ya da sevgi, zaman gibi soyut kavramları da içine alan oldukça geniş bir yelpazeden oluştuğunu ona göstermeyi denemelisiniz.

Paylaşma eyleminin etkilerini gösterip motive edin

Yaptığı veya yapmadığı davranışın sonuçlarını ona gösterebilirseniz neden- sonuç ilişkisini kurması kolaylaşır ve harekete geçmek için motive olur. Örneğin; arkadaşının mutsuz olmaması için oyuncakla onun da oynaması gerektiğini ya da daha çok arkadaşı olmasını istiyorsa eşyalarının hepsini kendine saklamak yerine ortaya koyarak arkadaşı ile oynayabileceklerini anlatabilirsiniz.

Haberin Devamı

Kendi tercihlerini yapması için seçenekler sunun

İstemediği halde bir şeyi paylaşması konusunda ısrarcı olmak, işleri sadece zorlaştırır. Çocuğunuza hangi yaşta olursa olsun saygı duyun ve kendi kararlarını verebilmesi için yol gösterin. Sizin belirlediğiniz seçenekler arasından dilediğini seçebileceğini hissettirin.

İyi davranışlarını mutlaka övün

Çocuğun, paylaşma eylemini yaşamı boyunca sürdürebilmesi, uyarmadan ve düşünüp isteyerek yapmasını arzu ediyorsanız her hareketinin ardından onu mutlaka takdir edin. Memnuniyetinizi ona gösterdiğinizde yavrunuz doğru ve başarılı bir davranışta bulunduğunu düşünerek mutlu olacaktır. Böylece bir dahaki sefere yine paylaşma isteği ile hareket edecektir.

Paylaşım sırasında saat kullanmayı deneyin

Bir şeyi tekrar elde etmek için belli bir süre beklemesi gerektiğini ve bu sürenin sonunda istediği şeye ulaşabileceğini bilmek, ilk aşama için çocuğu teşvik edici olabilir. “15 dakika sen, 15 dakika da arkadaşın oynasın.” veya iki kardeş arasında bir sorun oluşuyorsa “Bu eşyayı bugün sen, yarın da sen kullan.” gibi önerilerde bulunarak eşitlik ve adalet duygusunu da aşılamış olacaksınız.

Haberin Devamı

Farklı arkadaş ortamlarına ve oyun gruplarına katılmasını sağlayın

Arkadaş grubu ile vakit geçiren çocuklar daha çok paylaşımcıdır. Bu nedenle arkadaşları ile daha sık buluşmasını sağlayabilirsiniz. Böyle bir ortamda çocuğunuz diğer çocukların varlığına alışırken herkesle eşit şartlarda olduğunu görecek, sırasını beklemesi gerektiği anları daha net kavrayacaktır.

Empati kurabilmesini sağlayın

Çocuğunuza diğer arkadaşının da onun gibi hissettiğini anlatmayı deneyin. “Eğer onun yerine sen o oyuncakla oynamak isteseydin ve arkadaşın oyuncağını sana vermeseydi nasıl hissederdin?” diye sorun ve düşünmesi için zaman tanıyın. Doğru yönlendirmeler sayesinde empati kurabilmesi hiç de zor olmayacaktır. Sonuç olarak bir başkasının eşyalarını onunla paylaşılmasını istiyorsa, kendisinin de paylaşması gerektiğini yaşadıkça daha kolay kavrayacaktır.