Güvenli sollama için altın kurallar!

Hayatınız boyunca verdiğiniz kararlar içinde en önemlileri belki de öndeki aracı geçme kararlarıdır. Çünkü hatalı sollama nedeniyle yaşanan kazalar, en çok can kaybının yaşandığı, kafa kafaya çarpışma türü kazalardır. Peki ama güvenli bir geçme manevrası nasıl yapılır?

Haberin Devamı

Hayatınızın dönüm noktası olan kararları verirken uzun uzun düşünür, taşınırsınız. Oysa bir aracı sollamak için çok kısa sürede karar verip, uygulamak gerekir. Bu yüzden de hata çok yapılır. Yavaş gittiğini düşündüğünüz araçları geçmek o kadar da basit bir iş değildir. Hata yaparsanız sonuçları ölümcül olabilir. Sürücüler çift yönlü de denilen gidişli-gelişli bir yolda, öndeki aracı bir an önce geçmek için fırsat kollar. İyi bir görüş açısı yoksa, kendisini bekleyen tehlikeleri sollamaya başlamadan önce göremez. Karşıdan gelen araçların şeridine geçer ve sollamayı başlatırsa, karşıdan gelen araçla yüz yüze kalır. Bu durumda ya hızını artırıp sollamayı tamamlamaya çalışmak, ya da vazgeçip yavaşlamak ve sollamaya çalıştığı aracın arkasına geçmek gerekir. Genelde cesaretli sürücüler gaz kesmez, çarpışma olasılığı yükseldikçe karşıdan kendi yolundan gelen sürücünün geri adım atmasını, yani fren yapacağını veya bankete kaçacağını umar. Kamikaze gibi üstüne gelen bir aracı beklemeyen sürücünün durumu algılayıp bir şey yapabilmesi için yaklaşık 2 saniye süresi vardır ve bu bazen frene basmaya ya da direksiyonu çevirmeye bile yetmez.

Hızın getirdiği dezavantaj

Hızlı giden sürücüler sürekli önlerine çıkan kendilerine göre yavaş sürücüleri pek sevmez ve bazen sollamaya çıktığında birden fazla aracı tek seferde geçmeye kalkar. İşte burada, frene basıp yavaş aracın arkasına geçmeme isteği, sollamanın devam ettirilmesine ve risk alınmasına yol açar. Yapılan tüm hesaplar karşıdan gelen aracın hızının düşük olması üzerinedir. Ya kendisi gibi hızlı bir araç geliyorsa, işler hiç de beklendiği gibi gelişmez. Artık çok daha az zamanı vardır. Eğer sollamaya başladıysa, kendisini geri dönüşü olmayan bir çıkmaza sokar. Sollama kararı kısa sürede verilecek anlık bir karar olmamalıdır. Karşıdan bir araç görüldüğünde, hızını iyi anlayabilmek için bir-iki saniye takip edilmesinde fayda vardır. İlk bakışta karşıdaki aracın gerçek hız ve yaklaşma süresi doğru algılanamaz.

Haberin Devamı

Hızlı olmak kadar yavaş olmak da sorun yaratabilir. Sollamanın başlayıp bitmesi için gereken sürenin uzaması kaza riskini artırır. Öndeki yavaş aracı, az bir hız farkıyla geçmeye çalışmak ve yavaş yavaş hızlanmak sol şeridi işgal edeceğiniz süreyi uzatacaktır. Bu durum gerçek şartlarda yapılan sollamayı

Sabırlı olan kazanır

Geçen yıl bir eğitim sırasında yaşadığım olay sollama konusunda çok iyi bir örnektir. Kayışdağı bölgesinde giderken, sürücü koltuğundaki öğrencim, önümüzdeki kamyon geçmek istedi. Ancak virajlı ve çift yönlü dağlık yolda sollamak tehlikeli ve yasaktır! Kısa düzlüklerde çok iyi hızlanmak ve karşıdan hızlı bir aracın çıkmamasına dua etmek gerekir. Çünkü arkası görünmeyen virajlarda bir araçla kafa kafaya çarpışmak an meselesidir. Öğrencim ‘siz olmasaydınız ben bu aracı çoktan geçmiştim’ dedi. Yani eğitim olduğu için risk almadığını, normal hayatında risk aldığını itiraf etti.

Tam o sırada arkamızdaki araç tek hamlede hem bizi, hem de önümüzdeki kamyonu geçmeye başladı. Üstelik viraja da çok az kalmıştı. Karşıdan araç gelmediği için çok şanslıydı. Eğer viraja o sırada kamyon gibi büyük bir araç gelmiş olsaydı, o araçtan sağ çıkması mucize olurdu. Virajı döndük ve önümüzdeki kamyon 50 m ilerdeki şantiyeye döndü. 200 m ilerde ise bir kavşak vardı ve riskli sollama yapan araç da oradaydı. Biz sabrettik ve biraz sonra hayatını riske atan araçla yan yana geldik. İşte o zaman, riskli sollayan sürücülerin aslında zaman kazanmadığını, sadece bir rus ruleti oynadıklarını daha iyi anladım.

Haberin Devamı

Hatalı sollama yapan sürücülerin çoğu bu işi yeterince ciddiye almaz. Bu nedenle hesap hatası yaptığını ve yanılabileceğini düşünmez. Eğer sol şerit yoğunsa sağ şeritten geçme manevrası yapmayı tercih edebilirler. Ancak her zaman emniyet şeridi boş olmaz. Yani iyi görmeden manevraya başlarsanız, kötü bir sürprizle karşılaşabilirsiniz. Öndeki kamyon sol sinyalini yaktıysa, bu her zaman size ‘beni geçebilirsin’ demek istediği anlamına gelmez. Belki de önünde bir araç durmuş ve sol şeride geçmek için manevra öncesi sinyal vermiştir.

Sollama yaparken nelere dikkat edilmeil?

Önünüzdeki araçla mesafeniz yeterli (2 sn) olmalı. Böylece görüşünüzün kısıtlanmasını önlemeye çalışıp karşıdan gelen aracı zamanında görebilirsiniz. Öndeki araca çok yakın gitmek ve iyi görmeden, aynı hızlarda onu sollamaya çalışmak sollama sürenizi uzatır, çarpışma riskini yükseltir.

Haberin Devamı

Arkası görülemeyen viraj, tepe üstü, tünel, kavşak, yaya geçidi gibi yerlere, düz çizgili yol işaretleriyle belirtilmiş yollarda sollamak yasak ve tehlikelidir.

Şartların uygunluğu kontrol edildikten sonra sollama kararı verilmelidir. sollamayı bitirebileceğiniz yere kadar görüş açınız iyiyse ve karşıdan gelen, yol kenarından önünüze çıkabilecek bir araç (örneğin traktör) yoksa sollamaya başlanabilir. Aracınızı o andan itibaren en hızlı şekilde hızlandırmanız gerekir. Sollamaya başladığınızda 1-2 saniyenin bile hayati önemi vardır. Doğru vitesleri, aracın maksimum torkunun elde edildiği motor devrinin altına düşürmediğiniz sürece hızlanmanız verimli olacaktır.

Sollamaya başlamadan önce sinyal verilmeli, sol şeride çıkmadan önce arkadan hızlı bir araç geliyor mu diye mutlaka aynalar kontrol edilmelidir. Solladığınız aracın sürücüsünün sizi fark etmiş olması çok önemlidir. Sollamaya başlarken korna ve selektörle uyarmanızda fayda olabilir.

Haberin Devamı

Hava ve yol şartlarının uygunsuzluğu (örneğin yolun tozlu ve kaygan olması gibi), orasının sollamaya başlamak için uygun bir yer olmadığını gösterir.

Sollama kararını vermekte kararsız mı kalıyorsunuz? Bazı şeyleri kontrol edemediğinizi mi düşünüyorsunuz? İçinizde bir şüphe var ve karşıdan bir araç gelmeyeceğinden emin değilsiniz. Böyle bir durumda kesinlikle sollamaya başlamayın, erteleyin. Biraz sonra çok daha uygun bir sollama fırsatınız olacağını unutmayın.

Emniyet kemerlerinizi önde ve arka koltukta takmayı, kısa farlarınızı gündüzleri de yakmayı unutmayınız…

Hepinize kazasız ve keyifli yolculuklar dilerim.

Yener Gülünay / İleri Sürüş Teknikleri Uzmanı