“Ben nereye aitim?”
Zorlu PSM, PSM Loves2Gather konser serisiyle müzikseverleri dünyanın farklı yerlerindeki alternatif müzik sahnelerine keşfe çıkarmaya devam ediyor. Bu kapsamda %100 Studio’nun 1-2 Mart’taki konukları, vokal ve gitarda Engin Devekıran, davulda Jonas Stiegler ve basgitarda David Knevels’in bulunduğu Mannheim kökenli, Almanya-Türkiye rotalı ENGIN…
İngiliz etnomüzikolog ve antropolog John Blacking’in en önemli tezi, müziğin evrensel bir insan fenomeni olduğu ve her kültürde kendine özgü şekillerde ifade edildiğiydi. Blacking, müziğin sadece estetik bir deneyim olmadığını, aynı zamanda toplumsal ve kültürel bağlamlar içinde anlaşılması gerektiğini de savunmuştu. Müziğin sadece batı müziği kavramıyla sınırlı olmadığını ve her kültürde farklı biçimlerde var olduğunu belirten Blacking’in şu tanımıyla izninizle bu/günün meramına geçmek isterim: “Müzik, toplumun yaşamında derin bir şekilde kök salmıştır ve ritüellerden günlük etkileşimlere kadar her düzeyde rol oynar. Bu nedenle, müziği anlamak, bir toplumun kültürel ve sosyal yapısını anlamakla eşdeğerdir.”
Bu defa fonumuz da öznemiz de anlaşılacağı üzere müzik; ki “Alles wird gut” yani “Her şey yoluna girecek” diye açılıyor, 2023’ün Mayıs’ında müzikseverlere merhaba dedikleri ilk albümü “Nacht”ın giriş şarkısında… Üçlü, vokal ve gitarda (yarı Alman yarı İstanbullu) Engin Devekıran, davulda Jonas Stiegler, basgitarda David Knevels’den oluşuyor. Salon İKSV’de tek gece olarak açıklanan konseri, talep üzerine 3 geceye çıkaran ve sosyal medyada da çoğu kişinin cover’larına dalıp gittiği şarkıların sahibi ENGIN’den bahsediyoruz…
“2020’de kökenlerimle daha fazla ilgilenmeye başladım. Babam 60’larda Almanya’ya bir misafir işçi çocuğu olarak gelmiş. Benim Türkçemde de Alman aksanı var” diyor Engin ve müziğinin, “Ben nereye aitim?” sorusuna bir yanıt arayışı olduğunun altını çiziyor. Şarkılarını Almanca, Türkçe ve İngilizce söylüyor. Alman Picky Magazine’in, “indie gökyüzünde açıkça yükselen bir yıldız” olarak tanımladığı, “psychedelic, usul gitar melodileri ve karmaşık ezgileri” bir araya getiren ENGIN yine yoğun talep üzerine 1 ve 2 Mart’ta, Zorlu PSM %100 Studio’da! Biz de konser öncesi ENGIN’e ulaştık ve bir röportaj gerçekleştirdik...
“Çok dilli şarkıları normalleştirmek istiyoruz”
· Freud’un sevdiğim bir sözü ile soruma geçeceğim: “Uygarlığın bedeli nevrozlardır.” Bugün yaşadığımız dünyaya bakınca, sizin “2023 Z Raporu”nuzdan ne çıkıyor?
Bugün dünya karmaşık bir durumda… Aynı anda birçok farklı kriz var. Bu nedenle, müziğin iyileştirici ve bağlayıcı gücü bugünden daha önemli... Son zamanlarda müzikte artan çeşitliliği gözlemleyebiliriz: Tür sınırları yıkılıyor, pop listelerinde etnik-müzikal unsurlar bulunabiliyor ve Türk, Hint, Latin veya Afrika müziği gibi müzik kültürleri daha öncekinden daha fazla tanınırlık ve ilgi görüyor - ki bu harika bir gelişme. Bu yüzden gelecek için oldukça iyimseriz, yüksek kaliteli müziğin modern gün zorluklarına rağmen, yapay zekâ tarafından üretilen içerik ve günlük olarak yayımlanan yüz binlerce şarkının “gürültüsü” gibi, mutlaka duyulacak bir yol bulacağına inanıyoruz.
· Vokal ve gitarda Engin Devekıran, davulda Jonas Stiegler ve basgitarda David Knevels’in bulunduğu ENGIN’in yaratıcısı kimdir, müzikle mesaisi nasıl başladı? Kısaca sizinle yeni tanışacak olanlara kendinizden bahseder misiniz?
2018’de, klasik bir şarkıcı-şarkı yazarı olan Engin Devekıran’ın akustik bir gitarla başlayan solo bir proje olarak başladı. Daha sonra 2020’de, Cem Karaca ve Erkin Koray gibi efsanelerin Türk müziğini 60’lar ve 70’lerden keşfettik ve Türk unsurlarını müziğimize dahil etme fikri de buradan gelişti. Müzik üniversitesinde tanıştığı David ile birlikte Engin, 2021’de ilk EP’leri Merhaba Montag’ı üretti ve kayıtlar için davulları çalmak üzere Jonas’ı davet ettiler. Grubun içinde hemen özel bir enerji oluştu, bu yüzden bir grup olarak devam etmeye ve adı korumaya karar verdik, çünkü isim, müziğimizdeki Türk unsuru ifade ediyor. Çok fazla jam yapmaya başladık; indie rock, Anadolu rock ve Alman-Türk şarkı sözlerinin bir karışımıyla deney yapmaya başladık ve 2022’de ilk albümümüz Nacht doğdu.
· Dünyadaki müziğe bakınca, yarattığınız müziği ve melodilerinizi nasıl tanımlıyorsunuz? Mesela müzikte derdiniz nedir?
Bizim için müziğimizin organik, gerçek ve sürpriz ve oyunculuk unsurları içermesi önemli. Ayrıca dil engelini kaldırmak ve çok dilli şarkı sözlerini normalleştirmek istiyoruz. Mannheim gibi bir Alman şehrinde dolaşırken sokakta birçok dil konuşuluyor, o halde neden müzik de gerçek hayatta bulunan bu çeşitliliği yansıtmasın? Gitar melodileri genellikle Türk geleneksel müziğinden ilham alır, bu müzikte ifade zenginliği büyüleyici bir şekilde gitar çalanlar için ilginçtir. Diğer yandan, 60’lar ve 70’lerden gelen iyi yazılmış batı pop ve rock müziğini de seviyoruz, bu da müzikal tarzımız için büyük bir ilham kaynağı.
“Büyümek bazen kaybolmuş hissettirebilir”
· Bir röportajınızda, “2020’de kökenlerimle daha fazla ilgilenmeye başladım. Babam 60’larda Almanya’ya bir misafir işçi çocuğu olarak gelmiş. Benim Türkçemde de Alman aksanı var” diyorsunuz ve müziğinizin, “Ben nereye aitim?” sorusuna bir yanıt arayışı olduğunu belirtiyorsunuz. ABD’li yazar Karen Abbott’un şu sözünü çok severim: “Köklerimiz, kim olduğumuzu hatırlatan sessiz tanıklardır.” Sorum: Siz, “ait olma” yolculuğunuzda ne aşamaya geldiniz?
Müzik yaptığımızı söylemek, kimliğimi anlamlı kılma yolunda büyük bir adım olduğunu söyleyebilirim. Kültürler arasında büyümek bazen kaybolmuş hissettirebilir. Türk köklerimi yaptığımız müziğe dahil etmek, özgürleşme eylemiydi benim için. Müziğin harika yanı, senden hiçbir şey beklemiyor olması, istediğin her şeyi yaratabilirsin. Ancak cesur olmalı ve iç korkularınla yüzleşmelisin; uzun bir süre için Türkçe şarkı söyleme fikri benim için korkutucuydu. Aksanım ve dil becerimle ilgili güvensizliklerim çok büyüktü. Ancak bu korkuyu yenmek ve daha sonra hem Almanya’daki hem de Türkiye’deki dinleyicilerden son derece olumlu geri bildirim almak benim için önemli bir deneyimdi. Artık köklerim hakkında çelişki hissetmiyorum - daha çok fırsatları görüyor ve bu deneyim için minnettarım.
· Jean-Jacques Rousseau, “Aidiyet, insanın kendini bir topluluğa bağlı hissettiği duygusudur” derken, Jimi Hendrix, “Herkesin kendi içinde süren bir savaş var… Üretiyor ve yaratıyorsan kendi cennetine yaklaşıyorsun demektir” der… Peki, siz yarattığınız melodilerle ve dinleyenlerle nasıl bir etkileşim içindesiniz? Ve bu nasıl bir his ve aitlik duygusu yaratıyor ya da yaratıyor mu?
Kendimizi gerçek bir canlı müzik grubu olarak görüyoruz ve dolayısıyla konser sırasında müzikseverlerle kurduğumuz bağdan keyif alıyoruz. Genel olarak dinleyicimiz çok çeşitli ve herkesin anın tadını çıkarabileceği ve belki de başlangıçta aşina olmadığı seslere dahil olabileceği bir ortam yaratmak bizim için önemli. Almanya’da çaldığımızda, özellikle Türkçe bir şarkı çaldığımızda, şarkının özünü genellikle açıklarız, böylece biri şarkı sözlerini anlamasa bile, bir şarkının anlamını kavrayabilir ve duygusal olarak daha fazla dahil olabilir. Dinleyici ile sanatçı arasında bir simbiyozun (ortak yaşam) olduğu bu tür bir atmosferi hedefliyoruz.
· İlk albüm “Nacht”te şarkıları oluştururken ve sıralamasını yaparken öncelikleriniz ne oldu?
Çoğu şarkının temel yapısı jam oturumlarından oluşturuldu. Engin söz yazmaya başladı ve kısa sürede her şarkının kırmızı bir ip gibi gecenin konseptiyle ilerlediği açık hale geldi - bu yüzden her şarkının bir gece bölümü olduğu fikriyle albümü yazmayı bitirdik, başlangıçta kasvetli bir öğleden sonrada başlayarak, barlarda, bakkallarda ve kebap yerlerinde takılıp, kaybolup, ertesi sabahın güneşinde kurtuluş bulmak...
“İsimlerin bıraktığı mirasa dayanabileceğimizi”
· Şarkılarınız iki dilli: Türkçe ve Almanca… Bu da dil bariyerini mümkün mertebe ortadan kaldırmaya yönelik şarkılarınız olduğunu gösteriyor… Müzikte ve melodilerde dilin sizdeki tarifini yapar mısınız?
Dil, şarkı sözü yazımında çok güçlü bir araç ve çeşitli şekillerde diğer müzikal unsurlarla etkileşime girebilir. Ayrıca, her dilin kendi ritmi ve melodisi var. Örneğin, Türkçe, vokallerin ağır basmasıyla Almanca gibi ünsüz ağırlıklı bir dile göre melodiler yazmak için harika. Ayrıca Türkçe çok duygusal bir dil. Diğer yandan Almanca, hatta en dar nesneler veya duygular için bile ayrı kelimeleri olan çok hassas bir dil. Örneğin, “Alles wird gut” şarkısında ilk kıta Almanca ve kasvetli bir öğleden sonrada bulunan durumu anlatıcı bir bakış açısından ele alır. Daha sonra ikinci kıta Türkçe ve durum içinde hissedilen umutsuzluğun daha derin duygularını açığa çıkarır.
· Son yıllarda Türkiye’de ve Almanya’da yapılan müzikler hakkında ne düşünüyorsunuz?
Görüyoruz ki özellikle ana akımın dışında birçok harika müzik çıkıyor. Müzik endüstrisi giderek daha çeşitleniyor, bu da iyi bir gelişme. Ve elektronik müzik, hip-hop ve rap’in büyük popülerliğine rağmen, gitar müziğinin tükenmediğini ve popülerliğini yeniden kazandığını hissediyoruz, bu da bizim için olumlu bir gelişmedir.
· Müzikteki hayaliniz ve hedefiniz nedir?
Sadece sevdiğimiz insanlarla müzik yapabilmek, zaten gerçekleşmiş bir rüya gibi hissettiren bir yolculuğa çıkmaktan hoşlanıyoruz ve tabii ki Almanya ve Türkiye’deki insanların yaptıklarımızı takdir etmesini deneyimlemek harika. Çıkardığımız her albümle daha iyi olmak istiyoruz ve uluslararası olarak konser vererek daha geniş kitlelere ulaşma hayali kuruyoruz.
· Son zamanlarda size iyi gelen neler var?
Cem Kaya’nın yönettiği Aşk, Mark ve Ölüm belgeselini izlemek bizim için muhteşem bir deneyimdi. Alman-Türk müziğinin burada derin köklere sahip olduğunu ve Cem Karaca, Derdiyoklar Ikilisi, Metin Türköz veya Yüksel Özkasap gibi isimlerin bıraktığı mirasa dayanabileceğimizi deneyimledik. Onlar gerçek öncülerdi ve onların mirasının o belgeselde nasıl değer verildiğini görmek harikaydı.
· 2024 projelerinizden veya hayalinizden bahseder misiniz?
Yeni şarkılar yazmaya, konserler vermeye odaklanıyoruz ve sadece elimizden gelenin en iyisini yapmaya ve bu yolculuğun tadını çıkarmaya çalışıyoruz.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Kuruluş Osmanlı'da beylikler dönemi! Osmanlı'da hangi beylikler var? Osmanlı dönemi Anadolu beylikleri hangileri?
Taş Tepeler’in uzaylıları
TÜYAP kitap fuarı başlangıç ve bitiş tarihleri 2024: TÜYAP kitap fuarı 2024 ne zaman, nerede?
30 AĞUSTOS ZAFER BAYRAMI MESAJLARI! 30 Ağustos fotoğraflı, görselli, Atatürk'ün söylediği sözler ve mesajlar, kutlama mesajları!
İslam Bilim Tarihi: Keşfü'z Zünun Kitabı Ve Yazarı