İş merkezleri ‘yaşam-iş-eğlence’ alanı oluyor
ULI tarafından yayınlanan araştırma, dünyanın en önemli metropollerinde bulunan iş bölgelerinin değişim geçirdiğini ortaya koyuyor. Omurga Portföy Emlak Yatırım Direktörü İlhami Akkum, “İş merkezleri kalifiye yetenekleri çekebilmek için ‘yaşam-iş-eğlence’ alanları yaratmaya başlıyor. Bu alanlar start-up’lar ile canlanacak” dedi.
Urban Land Institute (ULI) tarafından yayınlanan “The attractiveness of world-class business districts” (Dünya standardında iş alanlarının cazibesi) konulu raporda dünyanın önde gelen metropollerindeki iş alanlarındaki değişim mercek altına alındı. Yeni nesil ekonominin öncülerinin beklentileri esas alınarak iş merkezlerinin çehresi ve çevresinin yeni bir değişim geçireceği öngörülüyor.
Araştırma kapsamında ABD, Avrupa ve Ortadoğu, Afrika’nın önde gelen 17 metropolünde ofisleri bulunan şirketlerin üst düzey yöneticileri, gayrimenkul sektörünün önde gelen isimleri ve belediyelerdeki karar vericiler ile birebir görüşmeler yapıldı. Paris, Londra ve Canary Wharf bölgesi, Amsterdam, Dubai, Frankfurt, New York ve Finans Bölgesi, Chicago, Sao Paulo, Tokyo, Mumbai, Şangay, Pekin, Johannesburg, Hong Kong ve Singapur’u kapsayan rapor, gelecekte iş merkezlerinin bulundukları bölgelerde nasıl bir değişim yaşanacağına ışık tuttu.
Raporu değerlendiren Omurga Portföy Emlak Yatırım Direktörü İlhami Akkum, özel sektörün artık istihdam edecekleri yeteneklere yakın olmasına öncelik vermeye başlayacağını dile getirdi. Akkum, “Bu yetenekleri çekebilmek için iş merkezleri ‘yaşam-iş-eğlence’ alanları yaratmak durumunda kalacak. Konutlar, açık ofisler, yeme-içme ve etkinlik alanlarını bir arada bulunduran iş merkezlerini göreceğimiz bir döneme girdik. Paylaşım ekonomisi ağırlıklı bu yeni trend ofis sektörünün kurallarını değiştiriyor” diye konuştu.
Teknoloji şirketleri talep edecek
Özellikle yeni yetenekler peşindeki şirketlerin iş yerinde çalışmak, rahatlamak ve yaşamak isteyen çalışanlara özel bölgelere geçiş yapacağını kaydeden Akkum, “Birbiriyle bağlantı içinde olan yüksek kaliteli, yeşil kamusal alanlar yeni nesil şirketlerin tercihi olacak. Özellikle teknoloji şirketleri bu yeni trendin en önemli talep edenleri arasında olacak. Bu sayede özel sektör, gayrimenkul ürün çeşitliliği, eğlence sektörü ve ticaretin bir arada bulunduğu bir iklim oluşacak. Türkiye’de de girişimciler ve start-up şirketlerin artışa geçmesiyle bu yeni iş alanı trendini görmekteyiz” dedi.
Yeni nesil iş alanlarını şekillendiren 5 trend ise şöyle:
1. İş merkezleri bulundukları şehirle çok daha iç içe hale geliyor. Büyük global şirketlerin ofis yeri seçimleri, genellikle istikrar, sektöre yakınlık, ulaştırma altyapısı ve bölgedeki işgücünün kalitesi gibi kriterlere bağlıdır. Ancak bir iş alanının başarısı şehrin ekonomik başarısı ve çekiciliği açısından da kritik önem taşır.
2. İş bölgeleri "aslında olmaları gereken yerler" haline geliyor. İş alanları, ziyaretçiler, kullanıcılar ve bölge sakinleri dahil olmak üzere geniş bir kitlenin beklentilerine cevap vererek, çalışmak, yaşamak ve eğlenmek için daha işlevsel bir karma haline geliyor.
3. Esneklik arayışı, maliyetlerin algılanış biçimini dönüştürüyor. Ekonomik rekabet artık sadece kiraya ile ilintili değil, artık günümüzde çalışma alanlarının ve yerlerinin yeniden optimize edilmesi gerekiyor. Bölgenin daha cazip hale gelmesi ve yeni yeteneklere ulaşılması açısından iş alanlarına komşu semtlerdeki değişim de büyük önem taşıyor.
4. Uluslararası şirketler, iş alanlarının başlıca hedef müşterileri olmayı sürdürürken, start-up’lar da gittikçe bu ekosistemin bir parçası haline geliyor. İş alanları, start-up’ları çekmek için girişimcilere hitap eden, esnek kiralama seçenekleriyle birlikte ortak mekan, yaşam kalitesi, farklı ve uygun fiyatlı seçenekler sunmak durumundalar.
5. “Yüksek Kalite” beklentisi giderek azalıyor. Yeni beklentiler karşılanabilir işletme maliyetleri, daha iyi yerleşim planları, yükske teknoloji kullanımı biçiminde ortaya çıkıyor. Örneğin Paris Merkezi İş Alanı’nda kişi başına tahsis edilen yüzey 2015’te 19 metrekare iken bugün 10 metrekareye düşmüş durumda. Kiralar ve aidatlar bu eğilime göre düşerken, yeni nesil beyaz yakalıların ortak kullanım mekanı ve arkadaşça iş ortamı beklentisi artıyor.