Hafta tatili kalkıyor

Meclis Genel Kurulunda kabul edilen ve önümüzdeki günlerde uygulamaya geçecek olan Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Kanunu ile hafta sonu tatilinden üniversitelerde çalışanlara, Ar-Ge alanında istihdam edilenlerden iş sağlığı ve güvenliğine kadar birçok alanda değişiklik olacak. Hürriyet Gazetesi'nden Noyan Doğan o değişiklikleri yazdı.Bundan tam 93 yıl önce, 1924 yılında, çıkartılan ve haftada bir gün tatil yapılmasını zorunlu kılan Hafta Tatili Hakkındaki kanun artık kalkıyor. Gerekçe ise, özellikle sanayi işletmelerinin her yıl hafta tatili günlerinde çalışabilmek için belediyelerden hafta sonu çalışma ruhsatı almalarının işletme sahiplerine ek yük getirmesi. Yeni düzenleme ile işyerleri açısından artık hafta sonu çalışma kolaylaşmış olacak. Ancak, yürürlükten kalkan yasa, aynı zamanda işçilerin haftada 6 günden fazla çalışmasını da yasaklıyordu. Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) personeli istihdam eden ve teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren şirketlerde; istihdam edilen personelin aylık ücretinin, asgari ücretin brüt tutarı kadarki kısmı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından karşılanacak. Daha açık bir anlatımla, Ar-Ge personelinin aylık maaşının 1.700 lirasını Bakanlık ödeyecek; hem de iki yıl boyunca. Peki, sınır var mı? Bakanlık desteği, firmanın toplam çalışan sayısının yüzde 10u ile sınırlı. Yani, teknoloji geliştirme firmasıysanız ve 100 kişi istihdam ediyorsanız, Bakanlıktan, 10 kişi için destek alacaksınız. Yeni Kanuna göre, 50den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan şirketlerde, iş sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri, işverenler ya da işveren vekili tarafından yürütülecek. Bu şirketler, aile hekimleri ve kamu sağlık hizmetleri sunucularından hizmet alabilecek. Ayrıca, 1 Temmuzda başlaması gereken, kamu kurumları ile 50den az çalışanı olan özel sektör işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu da Kanun ile 2020 yılına ertelendi. Yeni Kanun, eğitim alanında da bazı düzenlemeler getiriyor. Birincisi, staj tanımı değişecek ve yükseköğretim kurumlarında staj yapan öğrencilere staj ücreti ödenecek. Ancak, yasa, staj süresinin emeklilik süresine etkisi konusunda bir düzenleme getirmedi. Yine yasa ile öğrencilere, uygulamalı eğitimleri sırasında asgari ücretin yüzde 35i kadar –ki, bu da aylık 490 lira ediyor- ücret de ödenecek. Ayrıca, emeklilik yaşını dolduran öğretim üyeleri, 75 yaşının geçmemiş olmak kaydıyla, emeklilik aylığı bağlanıncaya kadar sözleşmeli olarak çalışmaya devam edebilecek. Özelleştirme kapsamına alınan şirketlerde çalışanlar ile daha önce istifa etmiş, emekli olmuş ya da işten çıkarılmış çalışanlar, isterlerse sendikalara olan borçlarını ödemeyecek. Mevcut uygulamada, çalışanlar, bağlı oldukları sendikaya aidatlarını ödemediğinde çalıştığı kurum bu ödemeyi yapıyor, sonra da dönüp çalışandan hukuk yoluyla (rücu ederek) alıyordu. İşte, yeni Kanunla, üyelik aidatı ile birikmiş faiz borcu çalışandan talep edilemeyecek. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Güney Doğuda, terör nedeniyle bazı illerde, işverenler ve sigortalıların prim ödemelerini erteledi. Bazı il ve ilçelerde yaşanan terör olaylarının halen devam etmesi nedeniyle bu bölgelerde ekonomik faaliyetin azaldığını ve vatandaşların günlük yaşamlarını sürdüremediklerini gerekçe gösteren SGK; Şırnak ve Hakkari illerinin tamamı ile Eruh, Nusaybin, Derik, Dargeçit, Sur, Silvan ilçelerinde prim ödemelerinin bu yılın Kasım ayına kadar ertelendiğini açıkladı. Prim erteleme ise genel sağlık sigortalılarını, sigortalı çalıştıran özel sektör işyerlerini ve prim borcu yapılandırması olanları kapsayacak. Bu imkandan, 2016 öncesi ile 2016 yılının tamamına ve 2017nin Ocak-Eylül dönemine ilişkin prim borcu olanların yanı sıra 2015-2017 yılındaki yapılandırmalarda primlerini taksitlendirenler yararlanacak ve bu dönemlere ait prim ve borçlar, 30 Kasım 2017 tarihine kadar ertelenecek. Bu çerçevede gecikme cezası ve gecikme zammı da uygulanmayacak. Emekli maaşları Ramazan Bayramı nedeniyle erken ödenecek. İşçi emeklilerinin 24-26 Haziranda ödenmesi gereken maaşları, 21-22-23 Haziranda ödenecek. Emeklilik tahsis numarasının son rakamı 4 olanlar 21 Haziranda, 2 olanlar 22 Haziranda, sıfır olanlar ise 23 Haziranda maaşlarını alacak. Bağ-Kur emeklileri ise maaşlarını, 20 Hazirandan 23 Hazirana kadar alabilecek. Memur emeklilerinin maaş ödemeleri de 22-23 Haziranda yapılacak.