BM'den küresel kamu borcu uyarısı

Birleşmiş Milletler'in "Bir Dünya Borç 2024: Küresel Refahın Üzerinde Artan Bir Yük" başlıklı raporuna göre, 2023 yılında küresel kamu borcu önceki yıla göre 5,6 trilyon dolar artarak 97 trilyon dolara ulaştı.

Haberin Devamı

Gelişmekte olan ülkelerde kamu borcu, gelişmiş ülkelere göre iki kat hızlı arttı. Özellikle Afrika'da borcun Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'ya (GSYH) oranının %60'ın üzerinde olduğu ülke sayısı 2013-2023 döneminde 6'dan 27'ye yükseldi

2023'te gelişmekte olan ülkelerde kamu borcu keskin bir artışla 29 trilyon dolara ulaştı. Bu borcun %75'inden fazlası Asya ve Okyanusya ülkeleri kaynaklı olup, %17'si Latin Amerika ve Karayipler ve %7'si Afrika ülkelerine ait.

Artan faiz oranları nedeniyle borç geri ödemeleri dünya genelinde daha maliyetli hale gelirken, bu durum gelişmekte olan ülkeleri orantısız bir şekilde olumsuz etkiledi. 2023 yılında gelişmekte olan ülkeler 847 milyar dolar net faiz ödedi, bu da 2021 yılına kıyasla %26 artış gösterdi. Bu ülkeler, ABD'den 2 ila 4 kat, Almanya'dan ise 6 ila 12 kat daha yüksek oranlarla uluslararası borçlanmaya gitmek zorunda kaldı.

Bakan Şimşek 10 madde sıraladı! İşte yılın ilk muhasebesi...

Borçlanma maliyetlerindeki bu hızlı artış, gelişmekte olan ülkelerin bütçelerini sınırladı. Neredeyse yarısı Afrika'da olmak üzere 54 gelişmekte olan ülke, kamu fonlarının en az %10'unu borcun faizini ödemek için ayırmak zorunda kaldı.

Haberin Devamı

Yüksek faiz ödemeleri, sağlık, eğitim ve iklim eylemi gibi temel kamu harcamalarındaki büyümeyi geride bıraktı. Yaklaşık 3,3 milyar insanın yaşadığı gelişmekte olan ülkelerde her üç ülkeden biri, insani kalkınma için kritik öneme sahip bu alanlara harcadığından daha fazlasını faiz ödemeleri için kullanmak zorunda kalıyor.

BM, küresel finansal sistemin 21. yüzyılın ihtiyaçlarını karşılayacak durumda olmadığını ve bu durumun sürdürülebilir kalkınma için büyük bir zorluk oluşturduğunu belirterek, sürdürülebilir kalkınmayı hızlandırmak için yüksek borç maliyeti ve artan borç sıkıntısı riskleriyle mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, kalkınma için uygun maliyetli uzun vadeli finansmanın büyük ölçüde artırılması ve ihtiyaç sahibi ülkeler için acil durum finansmanının genişletilmesi gerektiğini belirtti.

BM, gelişmekte olan ülkelerin borçlarını ödemek veya halklarına hizmet etmek arasında seçim yapmak zorunda kalmamaları gerektiğini vurgulayarak, insanlar ve gezegen için müreffeh bir gelecek sağlamak amacıyla uluslararası finansal sistemde değişim çağrısında bulundu.