Yaş Antlaşması Nedir, Ne Zaman İmzalandı? Yaş Antlaşması Maddeleri Ve Özellikleri Nelerdir?
Dünya tarihinde pek çok savaş ve antlaşma yapılmıştır. Bunların hepsi tarihi değiştirecek olayları etkilemiştir. Tarihteki önemli antlaşmalardan birisi de Yaş Antlaşmasıdır. Osmanlı ile Rus arasında imzalanmıştır.
Yaş Antlaşması Nedir?
Osmanlı ile Rusya arasında savaşlar olmuştur. Savaşların birçoğu Kırım’ın Rusların eline geçmesi sebebiyle meydana gelmiştir. Rus devleti sıcak denizlere inmek için Kırım bölgesini önemli olarak görmektedir. Bu sebeple Osmanlı ile mücadeleleri olmuştur. Tarihin bazı zamanlarda Osmanlı’da bulunan Kırım, Rusya tarafından alınmaktaydı. Son olarak yapılan Yaş Antlaşması ile Osmanlının Kırım umudundan vazgeçmiştir.
Yaş Antlaşması Ne Zaman İmzalandı?
Yaş antlaşması 1787 ile 1792 Osmanlı Rus Savaşı sonucunda, 10 Ocak 1792 tarihinde imzalanmıştır.
Yaş Antlaşması Maddeleri
Yaş Antlaşması maddelerinin birçoğu Osmanlı Devleti aleyhine görülmektedir. Bu anlaşma ile beraber Osmanlı Devleti’nden Kırım hanlığı gitmiştir. Yaş Antlaşması maddeleri aşağıdaki gibidir:
- Osmanlı, Kırım’ı şart ve koşul sunmadan silahsız, askersiz bir şekilde Rus devletine verecektir. Osmanlı ile Rus devleti bir daha Kırım üzerinden savaş yapmayacaktır.
- Rus devleti Kırım dışındaki işgal ettiği yerleri boşaltmak zorundadır.
- Prut nehri, iki devlet için sınır olarak düşünülmektedir.
- Osmanlı ile Rus devleti arasında gerçekleşen sosyal ve ticari ilişkiler dostane şekilde ilerleyecektir.
Yaş Antlaşması maddeleri yukarıda görüldüğü gibidir ve iki devlette bu maddelere uymak zorunda kalmıştır. Bu antlaşma ile Kırım, Rus devletinin topraklarına bağlı kalmıştır.
Yaş Antlaşması Özellikleri
Rusya ve Osmanlı arasında 1787 ila 1791 aralıklarında savaş yaşanmıştır. Bu savaşların sonucunda Osmanlı Kırım’ı tekrar kendi topraklarına alabilmek için Rusya’ya savaş açmıştır. Aynı şekilde Transkafkasya’da da Rusya’nın bazı etkilerinin azaltması içinde hazırlıklara başlanmıştır. Osmanlı, Gürcistan ve Kırım’la ilgili bazı isteklerini ültimatom ile beraber Rusya’ya yollanmıştır.
Rusya ise ültimatomu reddetmiş ve savaş açmıştır. Rus çariçesi 2. Katerine Türk düşmanı olduğu için bir saldırı planı yapmıştır. Sefere çıkılacağı esnada Avusturya, Rusya ile birlikte savaşa katılmıştır ve bunun sonucunda Osmanlı kuvvetleri ikiye bölünmüştür. Ardından Osmanlı Devleti peş peşe yenilgiye uğramıştır. Bu sebeple Osmanlı Devleti çok zor durumda kalmıştır ve bazı kararlar almak zorunda kalmıştır.
1787 yolunda Karadeniz’de Rus donanması, Türk donanmasına galip gelmiştir. Bu savaşa İsveç, Rusya’ya karşı olarak girse de bu durum pek işe yaramamıştır. Fransa’daki ihtilal sebebiyle Avusturya ile Osmanlı Ziştovi Antlaşması yapmış ve savaş dışında kalmıştır. Rusların çok iyi bir şekilde ilerlemesi ve modern silahlar kullanmasıyla Osmanlı devleti barış istemiştir.
Bu olaydan 6 ay geçtikten sonra Yaş Antlaşması imzalamıştır. Antlaşmanın yapılabilmesi için Prusya, İngiltere, İspanya ve Sicilya’nın çok büyük rolü olmuştur. Bu antlaşmanın bir özelliği ile beraber iki ülkenin delegelerine, Osmanlı ve Rus hükümetleri karşılıklı olarak değerli hediyeler vermiştir.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
2025 BİLSEM sonuç tarihi: BİLSEM ön değerlendirme sonuçları ne zaman açıklanacak?
Yurt Time Başvurusu 2. Dönem Başvuruları Ne Zaman? KYK Yurt-Time 2. Dönem Başvuruları İçin Gözler GSB'de!
ATA AÖF Bütünleme Sınavı Ne Zaman? ATA AÖF sınav takvimi 2025…
2025 AGS'de neler değişti? Akademik Giriş Sınavı (AGS) ile ilgili bilgiler...
MSÜ 2025 son başvuru tarihi! MSÜ başvuruları ne zaman bitecek? Milli Savunma Üniversitesi sınavı ne zaman?