İsrail ve Filistin arasında ilk anlaşma tamam
ABD'nin öncülüğünde Annapolis kentinde biraraya gelen İsrail Başbakanı Ehud Olmert ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, ikili görüşmelere başlamak için anlaştılar.
ABD'nin Maryland eyaletinin başkenti Annapolis kentinde 7 yıl aradan açılan Ortadoğu barış görüşmeleri, ABD Başkanı George W. Bush'un, tarafların 2008 sonundan önce bir barış anlaşmasına ulaşılması yönünde anlaştıkları açıklamasıyla kuvvetli bir başlangıç yaptı.
Ortadoğu Barış Konferansı'nın açılışında konuşan ABD Başkanı George Bush, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile İsrail Başbakanı Ehud Olmert'in 2008 yılı sonuna kadar nihai çözüm için ilke anlaşmasına vardıklarını bildirdi.
Yanyana yaşayacak iki devlet
Bush'un açıkladığı, üzerinde anlaşılan metne göre, İsrail ve Filistin tarafları, barış içinde yan yana yaşayacak İsrail ve Filistin devletlerinin yanı sıra bütün temel konuları içerecek şekilde iyi niyet çerçevesinde ikili görüşmelerin başlatılmasına karar verildi.
Taraflar, 2008 yılının sonundan önce bir anlaşmaya ulaşılması yönünde ellerinden gelen bütün çabayı gösterecekler.
Ortak komitenin bir ortak çalışma planı oluşturacağı ve her iki taraftan birer temsilcinin katılacağı müzakereler başlayacak.
Müzakerelerin ilk tarihi olarak 12 Aralık 2007 verildi.
Bush, Abbas ve Olmert'in bu tarihe kadar her hafta bir araya geleceğini söyledi.
Çok sayıda gazeteci izledi
Annapolis'teki Deniz Harp Okulu'nda gerçekleştirilen ve bütün dünyadan 700'ün üzerinde gazetecinin izlediği konferansın açılış konuşmasında Bush, tarafların, gelecek ay görüşmelerin ilk resmi oturumunu başlatma üzerinde anlaştıklarını duyurdu.
Bush ayrıca, Filistin'in, "terörün altyapısını" ortadan kaldırmasını, İsrail'in ise yerleşimlerin genişletilmesine son vermesini istedi.
"Her iki lider de Yol Haritası'nda hemfikir"
ABD Başkanı, yanında Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve İsrail Başbakanı Ehud Olmert olduğu halde yaptığı açılış konuşmasında, "Yol Haritası üzerinde taraflar hemfikirdirler" dedi.
Dışişleri Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan'ın da katıldığı konferansta Bush, katılımcıları, "Kutsal topraklarda barış ve özgürlüğün ilerletilmesini cesaretlendirmeye yönelik bu tarihi fırsatta" yer aldıkları için takdir etti.
Bush, "Yeni bir devletin kurulmasının temellerini atmak üzere buluşmuş bulunuyoruz. Barış ve güvenlik içindeki İsrail ile yanyana yaşayacak demokratik bir Filistin devleti için" dedi.
"Kuvvetli bir başlangıç yaptık" diyen Bush, "İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü'nün temsilcileri, Ehud Olmert ve Başkan Mahmud Abbas, Annapolis'te, Başkan George W. Bush'un gözetiminde, bu uluslararası konferansın katılımcılarının desteğiyle, şu ortak anlayış sonucuna vardılar:
Halklarımız arasında on yıllar süren acılar ve çatışmalara yol açan kan dökülmesine son verilmesi yönündeki kararlılığımızı ifade ediyoruz. Özgürlük, güvenlik, adalet, saygı ve karşılıklı tanımaya dayalı yeni bir barış dönemine yardım etmek, barış ve şiddet olmayan bir kültürü desteklemek, terörizm ve kışkırtmaya karşı durmakta kararlıyız" ifadelerini kullandı.
"İntihar bombacılarından korkmadan okula gitmek"
Bush, ABD'nin, her iki tarafın da Yol Haritası çerçevesindeki yükümlülüklerini yerine getirmesini izleyeceğini kaydetti.
ABD Başkanı, Olmert ve Abbas'a, "gösterdikleri kuvvetli liderlikten dolayı" teşekkür etti.
Bush, Filistin halkının egemenlik ve bağımsızlıkla gelecek bir yaşamı, hukuk kuralları altında adalet ve eşitliği, şiddet ve korkudan arınmış bir yaşamı istediğini kaydetti.
ABD Başkanı, İsrail halkının da çocuklarını, intihar bombacılarından korkmadan otobüslerle okula gönderebilmeyi, roket saldırılarına ve tehditlere son verilmesini, ülkelerinin tanınmasını ve iyi karşılanmasını istiyor" dedi.
İstenilen sonuçlara ulaşılmasının çok kolay olmadığını, öyle olsaydı bugüne kadar anlaşma sağlanacağını kaydeden Bush, "Özgürlük ve barışı kazanmak için hem İsrailliler, hem de Filistinliler zorlu seçimler yapmak durumundalar" dedi.
Ancak iki tarafın liderleriyle geçirdiği zamandan sonra liderlerin, zorlu konuları ele almaya hazır olduğunu belirten Bush, "Hiçbir tarihi problemi tartışmaktan sakınmayacağız"dedi.
"Filistin devletinin terörden doğmayacağını anladılar"
Bush, Annapolis'te amacın, bir sonuç anlaşmasına ulaşılması olmadığını, amacın, İsrail ile Filistinliler arasında görüşmelerin başlatılması olduğunu vurguladı.
ABD Başkanı, Abbas yönetiminin, Filistin devletinin "terörizmden doğmayacağını" anladığını ve terörün, bir devlet olmalarının önündeki engel olduğunu kaydetti.
Bush, İsrail'in güvenliğinin de, sorumlu, demokratik bir Filistin devletinin kuruluşuyla sağlanacağını kaydetti.
Bazılarının, Ortadoğu barış görüşmeleri için "Zaman uygun değil" yorumuna karşı çıkan Bush, iki taraftan da cesaretli liderlerle görüşmelerin başlamasının "tam zamanı" olduğunu kaydetti.
Bush, Ortadoğu'nun geleceği için, bu müzakerelerin başlatılması, "Zaferin aşırılık yanlılarına bırakılmaması" gerektiğini vurguladı.
ABD Başkanı, aşırılık yanlılarının Filistin halkı için "karanlık bir vizyona" sahip olduğunu ve bu vizyonun da, kutsal topraklar için "umutsuzluk ve kaos" yaratmak olduğunu söyledi.
Bu karanlık vizyona karşılık Abbas yönetiminin, Filistin halkına gelecek için bir alternatif vizyon sunduğunu belirten Bush, bu bölgede toplumların özgürlük, barış ve umut üzerine kurulması umudunu dile getirdi.
"Aşırılık yanlıları kuvvetlenir"
Filistinli reformcuların, bu umutlu vizyonu yerine getirememesi durumunda aşırılık yanlısı güçler ve terörün kuvvetleneceğini kaydeden Bush, bu takdirde bir kuşak Filistinli'nin, aşırılığa karşı kaybedileceğini ve Ortadoğu'nun umutsuzluğa sürükleneceğini söyledi.
Bush, ABD'nin, barış görüşmelerinin başarılı sonuçlanması için "Elinden gelen her şeyi" yapacağını da kaydetti.
Lübnan'da demokrasinin önemini vurgulayan Bush, bunun, Ortadoğu barışı için hayati önemde olduğunu, Lübnan halkının cumhurbaşkanını, dışarıdan baskıların olmadığı bir ortamda seçmesi gerektiğini kaydetti.
Bush ayrıca, Olmert ve Abbas'a, kişisel olarak görüşmelerin başarısının sağlanmasında elinden geleni yapacağı sözü verdi.
Mahmud Abbas: "Doğu Kudüs başkent olsun"
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, özlü konularda İsrail ile "kapsamlı ve derin" müzakerelere derhal başlanması gerektiğini söyledi.
Abbas, Annapolis kasabasındaki konferansta yaptığı konuşmada,"Nihai statü, Kudüs, mülteciler, sınırlar, Yahudi yerleşim birimleri, su, güvenlik ve diğer konularda kapsamlı ve derin müzakerelere yarın başlamalıyız" dedi.
Herhangi bir barış anlaşmasının, Doğu Kudüs'ün Filistinlilerin başkenti olmasını garanti etmesi gerektiğini söyleyen Abbas, tartışmalı topraklarda Yahudi yerleşim birimlerinin yapımının durdurulmasını istedi.
Abbas, "Burada halkımın, işgal, duvar, binlerce mahkumun bulunduğu cezaevleri, suikast, kuşatma, kent ve köylerin çevresinde barikatların olmayacağı yeni bir günün doğuşunu görme hakkını açıkça ve tereddütsüz savunmaya hakkım var" diye konuştu.
Filistin lideri, "Tüm Yahudi yerleşim faaliyetlerinin durdurulacağı, Kudüs'te kapanan enstitülerin yeniden açılacağı, yollara kurulan barikatların kaldırılacağı, İsrail cezaevlerindeki Filistinlilerin serbest bırakılacağı ve yönetimlerinin düzen ve hukukun egemenliğini uygulama çalışmalarını kolaylaştıracak bir barış" çağrısında bulundu.
Doğu Kudüs'ün başkentleri olmasını isteyen Abbas, Batı Kudüs ile açık ilişkileri kurmak, tüm dinlerden inananların ibadetlerini yapabilmelerine ve kutsal mekanlara gidebilmelerine, uluslararası ve insani yasalar temelinde, adilane bir şekilde izin vermek istediklerini söyledi.
Savaş ve terörün geçmişe ait olduğunu söyleyen Abbas, İsrail'den barış sürecini desteklemesini istedi.
Ehud Olmert: "İsrail devletini boykottan vazgeçin"
İsrail Başbakanı Ehud Olmert de, konferansa katılan Arap temsilcilere, "İsrail devletini boykota ve ondan uzaklaşmaya son verme zamanıdır" diye seslendi.
Olmert, konuşmasında, "Artık ne sizin, ne de bizim, halklarımızın ıstıraplarıyla bağdaşmayan hayallere tutunma ayrıcalığımız var" dedi.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'tan sonra söz alan Olmert, müzakerelerin bugüne kadar kaçınılan tüm sorunları kapsayacağını taahhüt etti.
Olmert, artık hiçbir konudan kaçmayacaklarını, çok zor ancak kaçınılmaz bir süreç olmasına rağmen buna hazır olduklarını belirtti.
Suudi Arabistan'dan İsrail'e çağrı
Konferansta bir konuşma yapan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Suud El Faysal, İsrail'in mümkün olan en kısa zamanda Suriye ve Lübnan'la barış görüşmelerini yeniden başlatması çağrısında bulundu.
Prens Suud, İsraillilerle Filistinliler arasında esasa ilişkin ve nihai statü meselelerinin ele alınacağı ciddi ve sürekli görüşmeleri desteklemeleri gerektiğini belirtti.
Suudi Bakan, bu görüşmelerin, en kısa zamanda Suriye ve Lübnan'la da başlatılması gerektiğini kaydetti.
Fransa: "Konferansın devamı Paris ve Moskova'da"
Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner da, Ortadoğu konferansının devamının gelecek ay Paris'te, 2008 başında Moskova'da yapılacağını söyledi.
Annapolis'te bulunan Kouchner gazetecilere yaptığı açıklamada,"Filistinlilerin hayatının değişmesi için, Filistin Devleti kavramına gerçek bir içerik kazandırmak amacıyla herkes 17 Aralık'ta Paris'te düzenlenecek konferansa davetlidir" dedi.
Kouchner, Paris'teki konferansın hem İsrail'in güvenliğinin sağlanması, hem de Filistinlilerin gündelik hayatlarının tamamen değişmesi için önemli olduğunu belirtti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un da Moskova'da barış süreciyle ilgili bir konferans düzenleme teklifi sunduğunu hatırlatan Kouchner, bu konferansın 2008 başında yapılabileceğini ifade etti.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Trump'ın ekibinde fırtınalar kopuyor... Elon Musk ve Boris Epshteyn karşı karşıya: Büyük kavga!
AB, İsrail'e karşı 'yaptırım' düğmesine basar mı? Kritik mesajlar! Borrell: Yaşananlar olağanmış gibi devam edemeyiz...
ALİ HAMANEY KİMDİR? İran lideri Ali Hamaney öldü mü, komada mı?
Hamaney komada mı? İran dini lideri hakkındaki iddialara bu görüntü ile yanıt verildi
ABD’de devir teslime haftalar kala, Biden’dan Ukrayna kararı… Rusya öfkeli, Trump’ın ekibi tepkili!