ABD ile İran'ın buzları çözülüyor

AB'nin öncülüğünde P5+1 ülkeleriyle buluşan İran Dışişleri Bakanı, ABD'li mevkidaş John Kerry ile görüştü. Kerry, "Konuşma tonunun değişmesi olumlu" dedi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

New York'ta İran'ın nükleer faaliyetleri de masaya yatırıldı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Avrupa Birliği'nin öncülük ettiği toplantıda, P5+1 ülkeleri ile bir araya geldi ve bir sunumda bulundu. Zarif, İran'ın nükleer programının barışçıl amaçlı olduğunu savunduğu toplantıda, "P5+1 grubuna ve uluslararası topluma güvence vereceklerini" açıkladı.

Zarif, toplantının ardından ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile de görüştü. Kerry, "İran'ın konuşma tonunun değişmesini olumlu bulduklarını" açıkladı.

"Çözüm yönünde ilerleyeceğiz"

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, P5+1 ülkeleri ile nükleer program konusundaki toplantının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, yapıcı bir görüşme gerçekleştirdiklerini belirterek, "Bu sorunun çözümü yönünde ilerlemeyi umuyoruz" diye konuştu.

Bu ilerlemenin İran halkının barışçıl amaçlarla nükleer teknolojiye sahip olma ve bunu zenginleştirme hakkına saygı temelinde olması gerektiğini ifade eden Zarif, İran'ın nükleer programının barışçıl olduğu konusunda uluslararası toplumun kaygı duymaması gerektiğini söyledi.

Barışçıl nükleer teknolojinin İran'ın çıkarına olduğunu anlatan Zarif, "P5+1 grubuna ve uluslararası topluma bu konuda güvence vereceğiz" ifadesini kullandı.

Kerry ile görüştü

Zarif, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile de toplantının ardından kısa bir görüşme gerçekleştirdiklerini kaydederek, "Atılan ilk adımdan memnun oldum" diye konuştu.

Müzakerelerde mesafe alındıkça yaptırımların da kaldırılmasını umduklarını anlatan Zarif, "En sonunda BM ve diğer ülke ve organizasyonalar tarafından uygulanan yaptırımların tamamen kaldırılması gerekir. Kısa sürede ilerleme sağlayacağımızı umuyoruz" değerlendirmesinde bulundu.

Konuşma tonunun değişmesi olumlu

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İran'la müzakerenin olumlu geçtiğini belirterek, "Bu toplantı ve konuşma tonunun değişmesini olumlu buluyoruz ancak bu henüz sorulara cevap anlamına gelmez. Daha yapılması gereken çok şey var" dedi.

Kerry, P5+1 ülkeleri ile İran arasındaki toplantının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, yapıcı bir görüşme gerçekleştirdiklerini söyledi.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'in toplantıya gelmesi ve sunum yapması dolayısıyla memnun olduklarını kaydeden Kerry, Zarif'in farklı bir ton ve vizyonla konuştuğunu belirtti.

Toplantının ardından Zarif'le ayrıca bir süre daha görüşme imkanı bulduklarını ve sürecin nasıl devam edeceğini ele aldıklarını anlatan Kerry, şöyle konuştu:

"İran'ın nükleer programına ilişkin insanların kafasındaki sorulara somut cevaplar verilmesi için bir yol bulunması konusunda aynı fikirdeyiz. Bu toplantı ve konuşma tonunun değişmesini olumlu buluyoruz ancak bu henüz sorulara cevap anlamına gelmez. Daha yapılması gereken çok şey var. Herkes, İran'ın nükleer programı konusunda somut sonuçlara ulaşılması ve kafalardaki soruların yanıtlanmasını ümit ediyor."

Kerry, tarafların neler yapılabileceği konusunda çalışmaların süreceğini ifade etti.

Ekim'de yeniden biraraya gelecekler

Toplantıdan Ekim'de tekrar buluşulması kararı çıktı. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'e toplantıya katılması ve "açık konuşması" dolayısıyla teşekkür etti. Ashton, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile Zarif'in birlikte toplantıya katılmasının da önemli olduğunu kaydetti. Toplantının en önemli yanının, Dışişleri Bakanı Zarif'ten müzakerelerin nasıl ileri taşınacağını dinlemek olduğunu dile getiren Ashton, politik isteklerin bir an önce pratiğe dökülüp uygulanmasının hedeflenmesi gerektiğini ifade etti.

Ashton, gazetecilerin "tonun olumlu yönde değişmesinin ötesinde somut bir gelişme" olup olmadığını sorması üzerine de hala masada olunmasına vurgu yaparak, İran'ın kendi teklifini sunabileceğini, Cenevre'ye kadar bunların tartışılıp neler olabileceğini değerlendireceklerini dile getirdi. Ashton, "Henüz neler olabileceğini tahmin edemem" diye konuştu.

Bugün bir taslak ve çerçeve üzerinde görüşüldüğünü dile getiren Ashton, İran tarafının politik isteğini uygulamada da görmeyi ve karşılıklı güvenin bunun üzerine kurulmasını istediklerini ifade etti.

İran ile yapılan toplantıya ilişkin Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle "Anlamlı bir müzakere sürecine başlamak istiyoruz"; İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague ise "Daha olumlu bir atmosfer oluştu" açıklamasında bulundu.

İran Cumhurbaşkanı Ruhani'den üç öneri

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, P5+1 ülkeleriyle yapılan görüşme öncesinde, BM Genel Kurulu'nun nükleer silahsızlanma oturumunda konuştu. Ruhani, nükleer silahları insanlığa karşı suç olarak gördüğünü belirtti.

Ruhani, Ortadoğu'nun nükleer silahlardan arınma faaliyetlerinin 40 yıldan bu yana sürdüğünü, ancak bu çabaların başarısız olduğunu söyledi. Ortadoğu'da nükleer silahsızlanma anlaşmasına imza atmayan tek ülkenin İsrail olduğunu vurgulayan İran lideri, nükleer silaha sahip ülkelere "Hukuksal yükümlülüklerinizi yerine getirin" çağrısında bulundu.

Ruhani, Bağlantısızlar Grubu olarak üç öneri paylaştı. Önerilerinde nükleer silahsızlanmanın bir an önce başlaması ilk sırada yer aldı. İkinci olarak 26 Eylül'ü Uluslararası Nükleer Silahsızlanma Günü olarak ilan edilmesini önerdi. Üçüncü önerisiyse, 5 yıl içinde nükleer silahsızlanma alanındaki gelişmelerin değerlendirileceği üst düzey uluslararası bir toplantı oldu.