SON DAKİKA
Sektörün gözü döviz kurunda
Bebe ve çocuk konfeksiyon sektöründe faaliyet gösteren firmaların yer aldığı Junioshow’da yer alan sektör temsilcileri, genel olarak döviz kurlarından şikayet ediyor. İnişli çıkışlı grafiğin kendilerini olumsuz etkilediğini söyleyen sektör temsilcileri, istikrarlı kurdan yana olduklarını dile getiriyor. Fuar alanında ise çocuk modasında soft renkler öne çıkıyor. Sağlıklı ve rahat kıyafetler daha fazla tercih ediliyor. Pandemi ile durağanlaşan sektörde Avrupa Ülkeleri, Rusya ve Afrika ülkelerine ticaretin artırılması hedefleniyor.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) ve TÜYAP Bursa Fuarcılık A.Ş. tarafından, Bebe Çocuk Konfeksiyonu Sanayici ve İş Adamları Derneği (BEKSİAD) iş birliğiyle düzenlenen Junioshow Fuarı 2 yıllık aranın ardından yeniden kapılarını açtı. Bebe ve çocuk konfeksiyonu sektörü üretiminin yüzde 80’ini gerçekleştiren Bursa’daki fuara, 4 kıtadaki 70’ten fazla ülkeden bine yakın yabancı alıcı, yeni iş birlikleri için geldi. Bursa Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi’ndeki etkinliği yerinde gözlemledik. Firma yetkilileri ile görüştük. Pandemi sürecindeki durumu, fırsatları, önümüzdeki dönem beklenti ve görüşlerini, yeni trendleri konuştuk.
2020’DEN MEMNUNDUK
MÜSİAD Bursa Şubesi Başkanı ve Sani Tekstil Firma Sahibi Nihat Alpay:
Geçen yıl tedarikte dünyada önemli bir açık oluştu. Bebe sektörü krizlere dayanıklı. Çabuk büzülüp, genişleyebilen elastik yapısı var. Bursa’daki üreticilerin yüzde 80’i yurt dışına çalıştığından geçtiğimiz yıl çok etkilenmedik. 2020’de kötü bir performans sergilemedik, memnunduk.
2021’de pandemi şartları dünyada ağırlaştı. Eskiden ya arzda, ya talepte kriz olurdu. Burada her ikisinde problem vardı. 2021 özellikle ana girdilerin, emtia fiyatlarının artması ve temininden kaynaklı ciddi bir problem oldu. Kırılganlığımız biraz daha fazla. Yıllık enflasyonu 3-5 olan ülkelerde bile yüzde 30’a çıktığı bir dönem. Ama ümitliyim. Sektörümüz dinamik ve dünyanın her yerine mal satabiliyoruz.
SATIŞ ŞEKLİ DEĞİŞTİ
İş yapış şekillerinde fazla değişiklik yok ama tedbir konusunda temkinli olmayı tercih etti firmalarımız. Bu da doğal bir şey. 2021, önceki öngörülerin, istatistiklerin yanıldığı bir dönem oldu. Biz de dahil firmalar öz sermaye izin verdiği kadar üretim yapmayı tercih etti ki bu sağlıklı bir yöntem.
Önceden satışların yüzde 20’si internetten, yüzde 80’i yüz yüze yapılıyorsa bu durum terse döndü. Bence normale dönünce de etkisi kalıcı olacak. Kolay ve maliyetsiz bir iş. Firmalar da çabuk adapte oldu. Olmayanların da bu süreçte yatırım yapacaklarını düşünüyorum.
RAHAT KIYAFETLER ÖNE ÇIKTI
Pandemi döneminde sadece bebe çocukta değil de kadın ve erkek giyiminde de insanlar evde giyilecek, rahat kıyafetleri tercih etti. Biz de buna konuşlandık. Pandemi şartlarının ortadan kalması ile sokak ve özel gün ürünlerinde artış olabilir.
DÖVİZİN OYNAKLIĞI YORDU
Dövizi iki türlü değerlendirmek lazım. Birincisi yükseklik, ikincisi kurdaki oynaklık. Yükseklik dünyanın da problemi. Enerji fiyatlarından örnek vermek gerekirse mesela doğalgazda 4 kat, kömürde 4 kat artış oldu. Bunlar emtia fiyatlarında da oldu. Bir de lojistikle alakalı artışlar oldu. Dünyanın böyle bir problemi var. Umarım bu talep yönünde bir daralmaya neden olmaz. İkincisi bizi yoran kısmı dövizin oynaklığı.
DENGEYİ AYARLAMAYA ÇALIŞIYORUZ
Lilax Firması Sahibi Halil Atalay:
Pandemide işlerimizde durağanlık oldu. Ancak hem bir havsalamız, hem bir müşteri portföyümüz var. Dolayısıyla paydaşlarımıza sosyal alan üzerinden iletişim kurduk. Çok çok büyük bir düşüş olmadı. Belki yüzde 10-20 seviyelerinde diyebiliriz. Bugüne kadar fena değildi.
Son birkaç aydan beri dolardaki artış nedeniyle hammaddeye fazlasıyla fiyat bindi. Hem de dolar bazında bindi. Bundan dolayı maliyet denge pozisyonlarını ayarlamaya çalışıyoruz. Bu noktada biraz zamana ihtiyacımız var. Bu sezon biraz karışık olacak. Hem fiyatlarımızın yükselmesi, hem pandeminin hala devam ediyor olması bir tutarsızlık olacak. Bizim sektörümüzle alakalı çok da büyük kaybımız yok diyebilirim.
HER YERDEN GELİYORLAR
Fuarlar ve Urge’lerle beraber artık sektör olarak kendimizi dünyaya tanıttığımızı söyleyebilirim. Bunun bir faydası var. Dünyanın her yerinden müşterilerimiz fuar çerçevesinde de fuar dışında da geliyor. Dünyanın her noktasından Vişne Ticaret Bölgesi’ne müşteri gelmeye başladı. Biz artık üniversalız. Bütün kıtalardan gelen var. Panama, Hindistan, Güney Afrika’nın değişik bölgelerinden geliyorlar. Dünyanın her yeri bizim için potansiyel.
TEKNOLOJİK YENİLENME GEREKLİ
Biz, gelecekten umutluyuz. Bu alanla ilgili yetişmiş ve ara elemana ihtiyaç var ama teknoloji anlamında yenilenmeye ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum. Hala İtalya’nın bu konuda öncü olduğunu söyleyebilirim. Bizim de son 10 yılda inanılmaz bir değişim dönüşüm kaydettiğimizi rahatlıkla söyleyebilirim.
SATIŞ ŞEKİLLERİMİZ DEĞİŞTİ
Ayfi Baby Genel Müdürü Rıdvan Güler:
Pandemiyle birlikte satış şekillerimiz değişti. Uzaktan satışa yöneldik. Zoom, whatsapp üzerinden müşterilere ulaşmaya çalıştık. Müşterilerimiz bir süre için gelemediler. O süre içinde ürünlerimizi bu şekilde tanıtarak, satışlarımızı devam ettirdik. Çok fazla kayıplara uğramadan süreçlerimizi bu şekilde geçirdik. Ülkelerin kapalı olduğu dönemde sıkıntılarımız oldu. Onun haricinde ticaretimiz devam etti.
YENİ HEDEFİMİZ AFRİKA
Şu anda yeni bölgelere ulaşma çabasındayız. Afrika’yı zorluyoruz. Daha önce orada çok müşterimiz yoktu ama yeni yeni Afrika’ya açılmaya başladık. İngiltere, Hollanda gibi Avrupa ülkeleri için çalışıyoruz. Dubai gibi uç noktalara da ulaşmaya çalışıyoruz. Yeni hedefimiz Afrika. Özellikle çocuk nüfus çok fazla. Alım gücü olarak da her gruptan insan var. Ürünlerimiz üst kesime hitap ediyor. Beğeniyorlar. Nijerya, Kongo, Güney Afrika gibi yerlerde şu anda satışlarımız var.
KURLAR BİZİ YORDU
Fuarla birlikte ticaretin artmasını bekliyoruz. Şu anda büyük sıkıntımız kurlar. Kurların bu kadar hareketli olması bizi, ihracatçıları çok yordu. Müşterilerimizin gözünde biraz sıkıntıya düştük. Çünkü her gün kur değişiyor. Sabitlik yok. Fiyat vermekte çok zorlanıyoruz. Kurların bir an önce oturmasını istiyoruz.
MÜŞTERİLERİMİZ BİZE UMUT VERİYOR
Şeyba Grup Kurucusu Şerife Demir:
Pandemi sürecinde çok değişiklikler oldu. Her yer kapandı. Ürün satamadık. Bünyemizde çalışan insanların devam etmesi gerekiyordu. Onlar mağdur olmasın diye hazıra mal yaptık. Zor şartlarda atlattık. Hiçbir zaman da kalitemizden ödün vermedik. Tüm dünyanın etkilendiği bir süreçti. Şu anda müşterilerimiz ile beraberiz. Bu bize umut veriyor. Hem iç, hem dış piyasaya yüzde 50 oranında çalışıyoruz.
HEDEF: FRANSA, İSVİÇRE, ALMANYA
Sürekli kendimizi yeniliyoruz. Aynı zamanda iş yaptığımız ülkeler de değişiyor. Buna Cezayir, Rusya, Arap Ülkeleri, Orta Doğu ülkelerini sayabilirim. Kapanmadan önce daha iyiydi. Fransa, İsviçre, Almanya hedef ülkelerimiz arasında yer alıyor. Sürekli değişim içindeyiz.
TİCARETİN DESTEKLENMESİ GEREKİYOR
Yaptığımız ticaretin desteklenmesi de gerekiyor. Mesela mal göndereceğiz. O kadar zor şartlarda başka ülkeye gidiyor ki alan kişi 2,3, 6 ay gibi farklı şartlarda alıyor. O yüzden çok çabuk bize dönemiyorlar. Bu, tüm imalatçıların, toptancıların sorunu. Bunların kolaylaştırılması gerekiyor. Vergiler, kapılarda ödenen paralar, kargo ücretleri çok yüksek. Müşteriyi yüksek bedeller bazen caydırabiliyor.
YENİ TRENDLER
Ürünlerimize farklılık katıyoruz. Anne sürekli değişiklik istiyor. Yeni doğan bebeğe de özen gösterilir. Soft renkler moda. Organik kumaşa doğru gidiyoruz. Amacımız annelerin organik kumaş kullanmaları ve bebeklerin cilt sağlığında sorun yaşamaması. Aldığımız kumaşlarda önceliğimiz kaliteli ve pamuk olması. Biraz daha pahayı seçiyoruz ama daha kaliteli kumaş alıyoruz. Hedeflerimiz arasında organik kumaş ile ilgili belgeleri almak var. Ürünlerimiz de nerdeyse yüzde 100 organik. Hedefimiz daha çok iç piyasa.
FİYATLAR DAĞLAR KADAR FARKLI
Üç ay önceki fiyatlarımızla şu anki fiyatlarımız arasında dağlar kadar fark var. Fuarın son gününe kadar maliyet yaptım. İnsanlara ‘bir tık daha nasıl kaliteliyi ucuza satabilirim’ diye uğraşıyorum. Şu anda ne yaparsanız yapın, maalesef fiyatlar çok yüksek.
PANDEMİDE YURT İÇİNE ÇALIŞTIK
Hoppala For Baby Firma Sahibi Hatice Varol:
Pandemide işlerimiz biraz daha durgunlaştı. Mal sevkiyatlarında sıkıntılar yaşandığı için işlerimiz duruldu. Pandemi sürecinde daha çok yurt içine çalıştık. Daha sonra her yer açıldığı için yurt dışına da satış yapmaya başladık.
YURT DIŞI ÇALIŞMALARI
Yurtdışı ile zaten çalışıyorduk. Müşteri kitlesi Rusya ağırlıklı olduğu için şimdi biraz daha oraya açılma düşüncemiz var. Arabistan ve Irak ile çalışmalarımız sürüyor.
FUAR YURT DIŞI İLE İYİ OLDU
Fuar şu anda çok iyi gidiyor. Bize artı kazandırdı. Özellikle yurtdışından müşteriler geldiği için daha iyi oldu. Çünkü pandemi sürecinde yurtdışı piyasası çok durmuştu. Şu anda daha iyiye gidiyor.
BEKLENTİMİZ YÜKSEK
Kardelya Baby Satış Müdürü Kadriye Akgün:
Pandemi nedeniyle satış anlamında kötü bir dönem geçirdik. Girişler çıkışlar kapatıldı. Yasaklar uygulandığı için ister istemez bize de yansıtıldı. İşlerde ciddi anlamda durdu. Çevrede gördüğümüz kadarıyla aynı sorunlar bizde de oldu. Fuarı bekliyorduk. Burada beklentimiz yüksek.
DOLAR SABİT KALSIN
Şu an işler döviz kurlarından dolayı iyi durumda değil. Gece farklı, gündüz farklı. Biz ona göre kendimizi korumaya çalışıyoruz. Açıkçası bu fuardan sonra durumlar biraz daha belli olacak. Döviz kurundan dolayı insanlar nasıl alımlarını durduruyorsa, biz de alımlarımızı durduruyoruz. Çünkü şimdi verilen fiyat bir saat sonra farklı oluyor. İster istemez biz de geri çekiliyoruz. Üretim ve alışta da aynı şekilde. Bu ister istemez herkese yansıyor. Bize de tüketiciye de yansıyor. Bu aralar stabil gitmeye çalışıyoruz. Biz, dolar sabit kalsın istiyoruz. Bir fiyat söylesinler, biz de ona göre önümüzü görelim. Önümüzü göremediğimiz için hiçbir şey yapamıyoruz.
CEPTEN YEDİK
Yurt dışına da çalışıyoruz. Pandemiden önce üretimimizin yüzde 60’ını yurt dışına gönderiyorduk. Sonrasında yüzde 10-20’lere kadar düştü. Döviz kurundan sonra hepten düşüş oldu. İç piyasa da yok. Üretimde azalmaya gittik. Eski adetleri yapmadık. Cepten yedik. Yeri geldi bekledik, üretim yapmadık. Yeri geldi izne çıkmak zorunda kaldık.