Geçmişte Apolyont Günümüzde Gölyazı
Geçmişteki ismi Apolyont olan, tarihi MÖ 6.yy’a kadar giden ve uzun yıllar Bizans hakimiyetine bağlı olarak yaşayan Apolyont halkı, Osmanlı’nın güçlenen akıncılarından kaçan, Bursa ve Mudanya’dan gelenlerin toplandığı bir yer olur. Beldede bir su kemeri olan Deliktaş, kale kalıntısı olan Taş Kapı,surlar,antik tiyatro,Kız Adası’nda bulunan Apollon Tapınağı kalıntıları, Hagios Georgios ve Hagios Konstantinos kiliseleri bulunan tarihi kalıntılar. Yapılış tarihi bilinmeyen bir de camii bulunan Gölyazı, SİT alanı ilan edilmiş.Gölyazı Gezilecek YerlerBu tarihi kasaba yürüyerek gezilecek kadar küçük. İlk önce sizi yel değirmenleri karşılayacak. Ardından Rum kilisesini göreceksiniz. Günümüzde kültür evi olarak kullanılan Aziz Panteleiman Kilisesi oldukça gösterişli. Ardından Rum kızı Eleni ve Türk genci Mehmet’in hüzünlü hikayesiyle özdeşleştirilmiş, kimi kaynaklarda 400 kimisinde 800 yıllık olduğu yazan, yıllara meydan okuyan devasa çınar ağacını geçtikten sonra,bir köprüden Rum sokaklarının bulunduğu adacığa geçiyorsunuz. Burada tarihi bir hamam ve Rum evleri bulunuyor. Tarihi sokakları gezdikten sonra göl kenarında bulunan çay bahçelerinde dinlenebilir, ardından gölde tekne turu yapabilirsiniz.
Verimli Sularıyla Uluabat Gölü
Göldeki 9 adacıktan biri olan Gölyazı, Uluabat Gölü kıyısına kurulmuş. Uluabat Gölü Gölyazı’nın temel geçim kaynağını oluşturan, ötrofik göl grubunda bulunan, Türkiye’nin verimli göllerinden biri. Ötrofik göl olması dolayısıyla fauna bakımından fakir; tür bakından zengin bir göl.Yüksek besin tuzu bulunan verimli bir göl olan Uluabat Gölü’nün suyu berrak değil. İlçe halkı için turizm ve balıkçılıkla geçim kaynağı olan göl, içindeki sazlıklarla da kuşlara yuva oluyor.