Bir loft projesinin perde arkası: Lüks mü, seksi mi ve o bekar kim?

Proje tarihi 2012 ama sosyal medyaya düşüşü 2014'ü bulmuş. O düşüşün günü bile belli ancak artık yankıların izini sürmek zor. Ünü ülkeyi aştı, okyanus ötesinde bile konuşuldu. Kimse nedenini tam olarak bilmiyor. Bu ün, kendi kendini büyüten bir amip gibi. Ya da belki ev canlı, hatta üstün bir akıl düzeyine sahip, kendi kendini tanıtıp duruyor. Teoriler bol. Bizimki ise şu: İnsanlara hayal kurma imkanı verirsen, kurarlar. Hayal kuran insan, mutludur. Mutluluk ise bulaşıcı.-Alo, Ofist mi?-Evet, buyrun?-Karaköy'deki 1+1 loftlarınızın fiyatını öğrenmek istiyorum.-Hmm, ne yazık ki hepsini sattık efendim.-Peki, iyi günler.-Size de iyi günler.Bu noktada harıl harıl çalışmakta olan Ofist'te bir kahkaha tufanı kopuyor. Bu, benzer tondaki talep telefonlarından sadece bir tanesi. Çalışanlar onca işin arasında bu hedefini şaşıran telefonları nazikçe savuşturmayı öğrenmişler. Anlaşılan o ki, yıllardır herkes Karaköy'de loft sahibi olmak istiyor. Yalnız aradıkları telefon numarası bir emlak yatırımcısı ya da bir emlakçıya ait değil. Ofist, kendi halinde, mütevazı, hatta butik bir iç mimarlık ofisi. İki ortağı var: Yasemin Arpaç ve Sebahattin Emir. Yani Karaköy'de 1+1 loftlar yapıp satmıyorlar. İşin aslı, Karaköy'de yaptıkları bir ev var. Tekrar edelim, bir tane. İç mimarlık mesleğinin doğası gereği müşterisine özel tasarlanmış bir loft ve bu tasarım beklenmedik bir şekilde o kadar büyük ilgi gördü ki, yerli-yabancı basın ya da sosyal medyadaki izdüşümlerini takip etmek tasarımcılar ve ev sahibi için bir noktadan sonra imkansız hale gelmiş. İki zihni sinir bir araya gelip birlikte tasarım yaparsa ne olur, sorusunun cevabı Yasemin ve Emir. Türkiye'de işin profesyoneliyim diyenlerin çoğu dahil, pek kimsenin alışık olmadığı bir çalışma sistemi onlarınki. Tasarladıkları iç mekanlarda 'yerine özel' detaylar tasarlayıp üretebildikleri için ortaya çıkardıkları mekanların bir benzeri yok. Yerine özel tasarım derken sadece mobilyayı kast etmiyoruz. Bu tüm inşaat detayları da olabilir, sadece ıslak hacim detayları da, mobilya da... Karaköy Loft projesinden çok önce yaptıkları bir evde banyonun içinde hareket edebilen duş teknesi tasarlamışlardı mesela. Şimdilerde Yasemin, bu projenin ardından gülerek Duş teknesi salona gidemiyordu yalnız diyor. İkili, ünlü loft projesinden sonra da anlatılmaz yaşanır bir sürü eğlenceli detayı olan yaratıcı iç mekanlara imza attı. Ama konumuz o değil. Bir kez daha -ve belli ki son kez değil- karşınızda Türkiye'nin en lüks ve seksi bekar evi... Bugüne kadar 30'a yakın yabancı, 15 yerli yayında, 100'den fazla online platformda, 5 kitapta ve sayısız sosyal medya hesabında konu edilen 2012 tarihli Karaköy Loft projesi hakkında Ekşi Sözlük'te de 9 sayfalık bir tartışma var. Özellikle Ekşi Sözlük yorumları yıllardır Yasemin ve Emir'i çok eğlendiriyor ve memnun ediyor. Yorumların renkliliği, Türk insanının Gezi'de ortaya çıkan dillere destan hayal gücü ve espri yeteneğini yansıtıyor. Tasarımcı ve kullanıcıdan çıkıp izleyiciler tarafından bu kadar çok tartışılan bir yapının belli bir noktadan sonra halka mal olması kaçınılmaz. Bu açıdan bakıldığında proje, bir anlamda artık ev sahibinin de, onu tasarlayan ekibin de mülkiyetinden çıkmış, Türkiye'nin loft kavramına bakışında, toplum belleğinde bir prototip, ikon olarak kendine yer bulmuş çok başarılı bir tasarım ve uygulama. Evin basında ve sosyal medyada bu denli ses getirmiş olması da tamamen kendiliğinden gelişmiş bir süreç. Düşünüldüğü gibi bir pazarlama başarısı değil. Zira Ofist bu ölçüde pazarlama yapabilecek kadar büyük bir ofis değil ve daha önemlisi bu proje düşünüldüğü gibi dev bütçeli bir iş de değil. Bunun için daha çok, bir iç mekan projesinde tüm verileri ve bütçeyi doğru kullanarak en iyi sonuç almanın örneği denebilir. Karaköy'ün bir yaşam alanı olarak popülerleşmeye başladığı bir dönemde yapılan ev, ilk olarak dekorasyon dergilerinde yayımlanmış. Online haber sitelerinin projeyi keşfetmesinin ardından ise bir ilgi patlaması yaşanmış. Basındaki başlıklar şöyle: İstanbul'un en lüks bekar evi, İstanbul'un en seksi evi. Bu büyük ilginin sebebi biraz da başlıklardaki şu sihirli kelimeler olmalı: bekar ve seksi. Bu durumda herkes evin 40'larındaki bekar sahibini merak ediyor. Onun bir ıssız adam olduğunu iddia edenler var. İşin garibi filmin çekildiği Leblon restoran da bir Ofist tasarımı ama hayır, bu bekar adam o bekar adam değil. Evin sahibinin gizemli duruşu da evin çekiciliğini artıran bir etmen. Ofist'in adlandırdığı haliyle Karaköy Evi, başlıklarda yansıtıldığı anlamıyla İstanbul'un en lüks bekar evi asla değil. Gerçekte hiçbir öğesi bilindik lüks kavramının içini doldurmuyor. Buna rağmen yarattığı algının bu yönde olması mimarları da lüks kavramının asıl içeriği ve evin kitlelere verdiği mesaj konusunda düşünmeye itmiş. Lüks aslında nedir? diye soruyor Yasemin ve şu sözlerle devam ediyor: Çok pahalı ikonik mobilyalar veya varaklı, gösterişli aksesuarlar mıdır mesela? Yoksa tam olarak kullanıcısının fiziksel ölçülerine, yaşam tarzına, zevk ve beklentilerine birebir uyacak şekilde tasarlanmış bir mekan mıdır? Kişiye özel dikilmiş bir takım elbise gibi... Mesela çok uzun boylu bir adamın rahat edebileceği bir masa yüksekliği veya gözleri bozuk bir kişinin uyandığında gözlüklerini elini attığı yerde bulmasını sağlayan bir başucu mobilyası ya da engelli bir insan için engelleri ortadan kaldıran bir ev mi? Bu yönden bakıldığında evin lüks kavramını olması gereken eksene çeken, seksi bir tasarımı olduğu kesin. İçinde nasıl bir yaşam yaşandığından çok, bir ideali temsil ettiği için seksi demek doğru olabilir. Evin sahibi pek çok yayında da belirtildiği üzere; evet, özgür ruhlu, seyahati, iyi yaşamayı seven ama arkadaş çevresinde aşırılıkları olmayan, sürdürülebilirliğe önem veren, zeki, duyarlı ve sağlam kişiliğe sahip bir erkek olarak tanınıyor. Başlıklardaki ve ekşi sözlük yorumlarındaki bekar anlayışından oldukça farklı biri yani. Kısaca bu bekar adam o bekar adam değil. İşin güzel yanı, böyle bir evde yaşama hayali kuran ve bunu gerçekleştirebilen bir erkeğin ille de dağınık, umursamaz, nerede akşam orada sabah bir yaşam şekli olması gerekmediğinin ayaklı örneği bu bekar adam. Titiz, düzenli, çok çalışan, çok gezen, çok eğlenceli ve -kimsenin hayallerini yıkmak istemeyiz ama- uzun yıllardır aynı güzel kadınla hayatını paylaşan bir bekar adam... Mimarlarının başından beri Karaköy Evi olarak adlandırdığı projeye loft payesini veren de halk, yani izleyiciler. Belli bir noktadan sonra Ofist de halka mal olmuş halini benimsemiş, onlar da artık loft olarak adlandırıyor yapıyı. Buradaki ince detay şu; mimarlar kabası ve çatısı çıplak şekliyle önlerine gelen yapıyı gördüklerinde Buraya şöyle loft gibi bir mekan giydirelim dememişler. Ev sahibi de isteklerini iletirken böyle bir yönlendirmede bulunmamış. Tasarım, mevcut mekanın verileri ve kullanıcının ihtiyaçları doğrultusunda bu şekle kavuşmuş. Tasarımın oluşum aşamasıyla ilgili tasarımcılar, Öncelikle mal sahibinin beklentileri önemliydi. Farklı ve heyecanlı bir ev istiyordu. Biz de mekanı olabildiğince bölmeden tek hacim olarak çözmek istiyorduk. İki katı, alt kattan üst kata uzanan şömineyle, kesintisiz devam eden taş duvar kaplamasıyla ve motor sporları, doğa sporları ve müzikle ilgilenen ev sahibinin bu hobilerle ilgili biriktirdiği yüzlerce nesnenin depolanabileceği bir raf sistemiyle birleştirmeyi hedefledik diyorlar. Bahsi geçen raf / depolama sistemi evin iki kat yüksekliğindeki duvarlarından biri boyunca devam ediyor. Demir çubukların duvar boyunca tırmanıp, evi boydan boya sardığı çok basit, modüler bir sistem geliştirilmiş. Duvar yüzeyinde 60 x 60 cm ebatlarında bir kafes yaratan bu sisteme ihtiyaca göre eklenebilecek raflar, dikey ayraçlar, askılar, kancalar tasarlanmış. Ev sahibi bu parçaları istediği gibi takıp çıkarabiliyor, bu depolama sistemini ihtiyacına göre, örneğin kütüphane, odunluk, mutfak kileri veya gardırop olarak düzenleyebiliyor. Bir duvar boyunca her iki kata da uzanan ve yayılan bu kalabalık depolama sisteminin tam karşısına düşen diğer duvar ise mümkün olduğu kadar az hareketli, daha sakin, daha dingin bir düzenlemeye sahip. Serbest boyda doğal taşlarla kaplanan bu duvarın salondan başlayarak üst katta yatak odasına kadar tüm evi kat etmesi sağlanmış. İlgi çekici ve yerinde çözülen başka bir detay da giriş katındaki mutfak tezgahı - masa ünitesi. Görünürdeki beton yüzeyi gerideki çelik strüktür taşıyor. Mutfak tezgahından bir basamak yüksekliğinde alçaltılmış yemek masası konsol olarak taşınıyor ve sistem küçük bir kaide üzerine yerleştirilmiş ateşlik ile sonlanıyor. İç mekan; alt kat, üst kat, salon, mutfak, kütüphane, yatak odası gibi işlevsel ayırımlar yapılmadan tasarlanmış. Toplam 180 metrekareye yayılan evin giriş katına açık planlı bir yaşam alanı, mutfak, banyo ve ev sahibinin kızı için bir yatak odası yerleştirilmiş. Giriş kat zeminindeki 60 x 60 cm ebatlarındaki doğal taşlar gelişigüzel bir açıyla döşenmiş. Bu şekilde zeminin mekânın genel düzeninden koparak kimlik kazanması sağlanmış. Taşın getirdiği kullanışlı soğukluğun yanı sıra evin ihtiyacı olan sıcaklık duygusu da duvardan tavana kesintisiz bir şekilde tırmanan ahşap yüzey ile elde edilmiş. Bu yüzey, evinde misafir ağırlamayı seven ev sahibinin kalabalık arkadaş grubu düşünülerek ön cephe penceresi boyunca oluşturulan geniş oturma yüzeyinde de devam ediyor. Asma katta ise yine açık planlı uyuma, banyo ve giyinme bölümleri bulunuyor. Çatı strüktürü, tüm işlevlerin üzerinde hem koruyucu hem de toplayıcı kabuk görevi görüyor. Gün ışığını mümkün olduğunca evin içine çekmek ve manzarayı kesintisiz izleyebilmek için mevcut yapının ön cephesinde bulunan küçük pencere açıklıkları binanın eni boyunca açılarak genişletilmiş. İlk kez 20. yüzyılın öncü kadın mimarı Eileen Gray'in 1926 - 29 tarihli ünlü E-1027 evinde kullanılan kayar katlanır pencere sistemi açıldığında ise ana yaşam alanı adeta bir terasa, kaptan köşküne dönüşüyor. Çatı eğimine geniş, dikdörtgen bir pencere yerleştirilip gün ışığı ve Galata Kulesinin eşsiz güzelliği asma kata çekilmiş. Banyo ve uyuma fonksiyonlarının yer aldığı asma katta, küvet ve yatak bölümünü oluşturan kütleler gaz betonla oluşturulmuş. Aşağı kattan yukarıya uzanan metal raf sistemi bu bölüme de hakim konumda. Zemin yüzeyleri çıplak ayakla gezerken hoş bir duygu vermesi için çimento esaslı bir malzemeyle kesintisiz olarak kaplanmış. Zihni sinir detay mı aramıştınız? Buyurun size küçük bir örnek. Banyo hacimleri görüldüğü üzere tuvalet bölümü dışında tam geçirgen camlarla uyuma bölümünden ayrılıyor. Bu cam bölmelerinin önünde şekillenen lavabo-tezgah ünitesinin üzerine bir ayna yerleştirmek gerektiğinde tasarımcılar, cam bölmenin akışını kesmek istemedikleri için aynayı camın önüne çelik tellerle tavandan sarkıtmışlar. Sistemi yere sabitlemek yerine de demir ağırlıklar kullanmışlar. Banyo duvarlarında özel ebat Tureks Skyline mermeri kullanılmış. Aynı mermer krom bir çerçeve içerisinde banyo tezgahı olarak devam ettirilmiş. Dışarıdan bakıldığında bu yapıyı yanındaki diğer yapılar arasından seçmek, içeride böyle bir ev olduğunu anlamak çok zor. Cephede kesintisiz pencere açıklığı dışında bir değişim yok. Yani evin içiyle dışı bambaşka iki dünyayı yansıtıyor. Bu anlamda Karaköy evi, kullanıcısının sığınağı, kendi küçük hayal dünyasını yansıtan kovuğu konumunda. Hiçbir zaman hazır formüllerimiz olmadı. Kişinin ihtiyacını analiz edip bunun üzerine çalışıyoruz. O yüzden Sezonun rengi ne gibi soruların cevabı pek olmaz bizde. Çünkü sezonun rengi pembe diye sizin evinizi pembe yapmayız. Pembe seviyorsanız pembe yaparız diyen Yasemin ve Emir, ev sahibinin eviyle ilgili ne hissettiği sorulduğunda ise gülerek şunları söylüyorlar: Ev sahibimizin bir şikayeti var, 'Sosyal hayatımı bitirdiniz, evden dışarı adım atmak istemiyorum' diyor. İçinde yaşanır mı, yaşanmaz mı, ısınır mı, temizlenir mi, kayılıp düşülür mü, sarhoşken o merdivenden çıkılır mı tartışmasına ise son noktayı çok merak edilen ev sahibi koyuyor: Ofist, yaşayacağım evin içerisinde izlerim olmasına izin vererek, içimdeki tasarımcıyı canlandırdı. Fazla canlandığında da kibarca dikkatimi dağıtıp kendi bildiklerini yaptılar. Sonunda yaşamaktan her dakika keyif aldığım bu ev çıktı ortaya.