Harabe evlerin şaşırtan dönüşümü

Unutulmuş ve harabeye dönen mekanlara insanların yaratıcılığı dokununca sonuçları inanılmaz olabiliyor. İşte harabe mekanları dokunuşlarıyla yeniden canlandıran insanların yaptıkları çalışmalar...Denizli'de, Kurtuluş Savaşı'nda başlatılan seferberlikte köylülerin verdiği buğdayların un yapılıp, Afyon ve Uşak cephelerine gönderildiği 150 yıllık tarihi değirmen, tekrar çalışır hale getirildi. Denizli'nin Çal ilçesinin Aşağıseyit Mahallesi'nde bulunan değirmen, Süleyman Yayan'ın 6 aylık çalışması sonucu restore edildi. Denizli'de yıllarca çalıştıktan sonra memleketi Çal'ın Aşağıseyit Mahallesi'ne dönen doğasever ve fotoğrafçı Süleyman Yayan, ata yadigarı olan, Kurtuluş Savaşı'nda iz bırakan 150 yıllık tarihi değirmeni tek başına 'ayağa kaldırdı.' 150 yıl önce ilçedeki bir ağa tarafından Alman bir mühendisin desteğiyle Aşağıseyit Mahallesi'nde Büyük Menderes Nehri kenarında kurulan su değirmeni, Kurtuluş Savaşı'nda verilen büyük mücadeleye tanıklık etti. Yıllarca bölgenin un ihtiyacını karşılayan değirmene, Kurtuluş Savaşı döneminde çevre köylüler buğday götürüp, un haline getirdi. Sonra da unlar, Uşak ve Afyon cephesinde düşman askerleriyle çarpışan Türk ordusuna ulaştırıldı. Değirmeni yaptıran Necip Ağa'nın torunu Kamil Bozbey, 1969'da değirmeni Aşağıseyit Mahallesi'nden Hamza Yayan'a sattı. Yayan ise su değirmeninin elektrik teknolojisine yenik düşmesinin ardından 1988'de kapısına kilit vurdu. Hamza Yayan'ın ölümünden sonra bakımsız hale gelen tarihi su değirmeni, 29 yıl sonra faal hale getirildi. Değirmeni doğal yaşam alanı ve ekoturizm merkezi yapmak için harekete geçen Hamza Yayan'ın oğlu Süleyman Yayan, 6 ay uğraş sonucu değirmeni tek başına restore etti. 500 tavuk alıp, gezer tavukçuluğa başlayan ve burada günlük taze yumurta satışı yapan Yayan, hedefinin ise organik köy ürünlerin satıldığı köy pazarını yakın zamanda faaliyete geçirmek olduğunu söyledi. Su değirmeninin tekrar faaliyete geçip, un yapılmaya başlanmasının zor olmadığını anlatan Yayan, şöyle konuştu: Öncelikli hedefim; ekoturizm merkezi ve doğal yaşam alanını tanıtmak, ardından da değirmen de yeniden un yapmak. Bu değirmenin tarihi geçmişi, Kurtuluş Savaşı'na yaptığı tanıklık bize bunu mecbur kılıyor. Yerel yönetim ve devletimin de desteğini alırsam burada büyük projeleri hayata geçirebilirim. Kimseden yardım almasam da şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da tek başıma tarihe sahip çıkmaya devam edeceğim.