SON DAKİKA
Yerleşmeyi Etkileyen Doğal Faktörler Nelerdir?
Yerleşmeyi etkileyen doğal ve beşeri faktörler bulunmaktadır. Yerleşmeyi etkileyen doğal faktörler arasında iklim, yer şekilleri, bitki örtüsü ve su kaynakları yer alır.
Yerleşmeyi Etkileyen Doğal Faktörler Nelerdir?
İklim: Yağış ve sıcaklık nüfusun dağılışını etkileyen en önemli doğal faktörler arasındadır. Ilıman iklim bölgelerinde yeteri kadar yağış alan yerler daha sık nüfuslu olur. Yağışın az olduğu ve sıcaklığın yüksek olduğu bölgelerde ise nüfus çok daha az olur. Ülkemizde iklim şartlarının elverişli olduğu kıyı bölgelerinde nüfus yoğundur. Buna karşılık olarak iklimin soğuk olduğu yerlerde nüfus seyrek yapıdadır.
Yer şekilleri: Nüfusun dağılışı üzerinde eğim, bakı ve yükselti etkilidir. Yükseltinin fazla olduğu yerler yerleşme için elverişli olmaz. Dünya nüfusunun geneli ova ya da benzeri düzlük alanlardadır. Çünkü dağlık bölgelerde iklim şartları elverişli değildir ve yaşam için uygun bölgeler olmazlar.
Su kaynakları: İçme ve kullanma suyunu temine temin kolay olduğu yerlerde yerleşme daha fazladır. Birçok yerleşim yeri genelde su kaynaklarına yakın olan yerlerde kurulmuştur.
Toprak özellikleri: Ülkemizde elverişli iklim şartlarının olduğu ve verimli toprakların bulunduğu yerler daha sık nüfusludur.
Bitki örtüsü: Bitki örtüsünün gür olduğu yerler yerleşme için elverişli olmadığından buralarda nüfuslar seyrek olur.
Yerleşmeyi Etkileyen Beşeri Faktörler
Tarihi nedenler: Ülkemiz coğrafi konumu itibari ile birçok yerleşime ev sahipliği yapmıştır. Birçok şehir ve kasabanın tarihi geçmişi bulunur. Bu yerleşmelerin çoğu önemini kaybetmemiş ve günümüze kadar gelmiştir. İstanbul, Edirne ve Bursa gibi şehirlerde yerleşmeler eskiden beri vardır.
Ulaşım: Günümüzde birçok şehrin büyümesinde ve gelişmesinde ulaşımın elverişli olması önemli olmuştur. Ulaşım, ticaretin gelişmesi için de önemli bir faktördür.
Tarım: Tarımın yoğun bir şekilde yapıldığı verimli ovalarda nüfus oldukça sıktır.
Sanayi, Ticaret ve Yer altı kaynakları: Ülkemizdeki bazı yerleşim yerlerinin gelişmesinde yer altı kaynakları ve sanayi etkili olmuştur. Zonguldak'ın taş kömürü, Karabük ve İskenderun'un demir çelik fabrikaları buna örnek olarak gösterilebilir.
Turizm: Özellikle Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerindeki kıyı kesimleri başta olmak üzere bazı şehirlerde turizme bağlı olarak yerleşim sık olmuştur. Bodrum, Kuşadası, Antalya ve Marmaris bunlara örnek olarak gösterilebilir.
Ülkemizde Nüfusun Seyrek Olduğu Yerler
Karadeniz bölgesinin dağlık alanları, Yıldız dağları, Teke yarımadası, Hakkari ve Tuz gölü çevresinde nüfus yoğunluğu oldukça düşüktür. Nüfus yoğunluğunun ve nüfus miktarının en fazla olduğu bölge ise Marmara bölgesidir. Özellikle de İstanbul'un Marmara'da yer alması bölgedeki nüfus yoğunluğunu artırmıştır.
Nüfus miktarı ve yoğunluğunun en az olduğu bölge ise Doğu Anadolu bölgesidir. Bu bölgenin dağlık olması, soğuk olması ve bitki örtüsünün cılız olması nüfus yoğunluğunun az olmasına neden olmuştur. Ülkemizde yerleşme ve nüfus yoğunluğu hem doğal hem de beşeri faktörlere bağlıdır. Bölgelerde yaşamın olması için iklimin elverişli olması ve yer şekillerinin uygun olması gerekir.