SON DAKİKA
Polikistik over sendromunun 10 işareti
Polikistik over sendromu, doğurganlık çağındaki kadınlarda sık görülen hormonal bir bozukluk olarak biliniyor. Rahim içinde yumurta gelişimi ve adet döngüsünü düzenlemekle görevli olan yumurtalıklarda meydana gelen, PKOS ya da PCOS olarak da bilinen bu rahatsızlık, yumurtalıklarda oluşan küçük kistler veya folikül adı verilen sıvı dolu keseciklerin birikmesiyle ortaya çıkıyor. Doç. Dr. Taha Takmaz, kadınlarda pek çok belirti ile kendini gösterebilen “Polikistik Over Sendromu” ile ilgili bilgi verdi.
Polikistik over sendromu belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak en yaygın belirtiler şunlardır:
Düzensiz adet döngüsü, özellikle adet gecikmeleri, adet kanama miktarı değişimleri veya hiç adet olamama,
Özellikle karın, gögüs ve sırt bölgesinde yer alan tüylerde artış görülmesi,
Sivilce ve cilt sorunları,
Özellikle bel – kalça bölgesinden çok kilo alma,
Yumurtlama bozukluğuna bağlı gebe kalmakta güçlük yaşama,
Erkek tipi saç dökülmesi,
Kilo vermede güçlük,
Sırt, yüz ve göğüs bölgesinde yağlanma,
Kol ve bacak bölgelerinde kalınlaşma ve koyulaşma,
Rahim iç duvarının kalınlaşması.
Genetik yatkınlığınız olabilir
Polikistik over sendromu sebebi pek çok kişi tarafından merak edilse de aslında henüz nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak yapılan araştırmalar doğrultusunda bazı faktörlerin bu durumu oluşturduğu bilinmektedir. Polikistik over sendromunun oluşumunda rol oynadığı öne sürülen hormonal dengesizlik, insülin direnci ve genetik yatkınlık gibi çeşitli mekanizmalar vardır. Bu hastalığın en büyük nedenlerinden birinin genetik yatkınlık olduğu tespit edilmiştir. Kişinin annesinde ya da kız kardeşlerinde polikistik over sendromu varsa bu kişilerde daha sıklıkla görüldüğü söylenebilir. Ancak kalıtımsal olarak devam edeceğine dair net bir bilgi yoktur.
Polikistik over sendromu sadece görünür semptomlara neden olmaz, ilerleyen yaşlarda kronik sağlık sorunlarına (örneğin, diyabet, kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, endometriyal kanser gibi) yol açabilen bir ilişki içinde olduğundan, hastalığın erken teşhisi ve ergenlik döneminde etkili tedavi edilmesi son derece önemlidir.
Bu nedenle, PCOS belirtileri gözlemleyen kişilerin bunları göz ardı etmemesi ve bir kadın hastalıkları uzmanına başvurması son derece önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile PCOS'un olumsuz etkilerini en aza indirmek mümkündür.
Polikistik over sendromu olan hastalarda insülin direnci ve yüksek kan şekeri seviyeleri; Tip 2 diyabet riskini, yüksek tansiyon kolesterol ve kalp hastalığı riskini artırabilir. Yumurtalıkların düzgün çalışmaması, hamilelik şansını azaltabilir. Polikistik over sendromu, depresyon ve anksiyete riskini de artırabilir. İlerleyen dönemlerde rahim kanserinin görülme sıklığında artış da söz konusu olabilir.
Beslenme şeklinizi değiştirin
Polikistik over sendromunun tedavisi çok aşamalı bir tedavidir, kişiselleştirilmiş olmalıdır ve doktorunuzun önerilerine göre şekillendirilmelidir.
Tedavinin genel amacı gebe kalmak isteyen kadınlar için yumurtlama probleminin çözülmesi, androjen düzeylerini düşürmek, vücut ağırlığını azaltmak ve diyabet ve kalp-damar hastalıkları gibi uzun vadeli sağlık risklerini azaltmaktır. Kişinin kilo değişimi ve regl döngüsü gibi geniş çaplı tıbbi geçmişi sorgulanır. Ardından kişinin öncelik ve ihtiyaçlarına göre tedavisi şekillenir. Ancak tedavinin ilk basamağı sağlıklı beslenme ve egzersizdir. Bu sayede kişiler ideal kilolarında da kalabilir.
Bu sendromun görüldüğü pek çok kadında fazla kilo ya da obezite gibi sorunlar ortaya çıkmaktadır. Polikistik over sendromunun tedavisinde beslenme alışkanlığının büyük oranda değiştirilmesi önemlidir. İşlenmiş besinlerden uzak durulmalı, şeker ilaveli besinler tüketilmemeli, yüksek lifli besinlere ağırlık verilmeli, sebze, meyve, az yağlı ya da yağsız etler; düşük glisemik indeks içeren besinler tüketilmelidir.
