Saddam heykelinin yıkılışı kurmaca mı?
Irak'ın eski lideri Saddam Hüseyin'in devrilmesinden bahsederken akıllara en çok gelen görüntü, Firdevs meydanındaki Saddam Hüseyin heykelinin devrilmesi oldu. Dünya, yıllarca Amerika'yı "yansıtılmak istenen görüntünün yaratılması"ndan sorumlu tuttu. Yıllar sonra, "heykel operasyonu"nun ayrıntıları bizzat o günü yaşayanların ağzından ortaya çıktı.
Saddam Hüseyin'in Bağdat'ın Firdevs meydanındaki heykelinin devrilme görüntüsünün arka planında yaşananları, o gün orada olan muhabir Peter Maass New Yorker dergisine yazdı.
Maass'e göre, o an ne tam anlamıyla rastlantısal gelişti ne de tamamen kurmaca.
O telefon...
"Heykel operasyonu"na imza atan Amerikan askeri birliğinin, o gün Bağdat'ta kentin içine girmeye niyeti yoktu.
Ta ki gazetecilerine kaldığı Filistin otelindeki bir muhabirden birliğe edilen telefona kadar. O muhabir "Kentin bu bölgesindeki hiç direniş kalmadı" diyordu.
Amerikan birliği yola çıktı, normalde çatışmalarla geçilen alandan rahat geçti; gazetecilerin bulunduğu o otele doğru yol aldı.
Günün zirve noktası, Amerikan tanklarının Firdevs meydanına olaysız girişi olur sanılıyordu, ama o meydanda bir sürpriz ile karşılaşınca da fırsatı kaçırmadılar.
Raslantısal toplandılar ve yardım istediler...
Yaşayanların anlattıklarına göre, meydandaki Iraklı siviller orada rastlantısal olarak toplandılar ve heykeli indirmek için Amerikan askerlerinden yardım istediler.
Amerikan birliği de, sanki tesadüfen bir balyoz ve bir ip düşmüş gibi yapmakta sakınca görmedi.
Iraklılar canhıraş halde Saddam'ı devirmeye çalışırken, Amerikalılar fiziken o resimde yoktu.
İlk heyecanın üzerinden bir saat geçti, Saddam sapasağlam yerinde durunca Iraklılar işlerine bakmaya karar verdi.
Amerikan müdahalesi...
Tam da bu anda Amerikan müdahalesi geldi. Bir Amerikan vinci meydanda belirdi. Saddam'ın boynuna atılan ip o vinçle çekildi.
O görüntü, Amerika tarafı için "gururun sembolü", eleştirel bakanlar için "zorla yaratılmış bir yalan" olarak kaldı.
Ama hangi taraftan olursa olsun herkes, o anları Irak savaşının tarihinde ironinin resmi olarak hatırlıyor.
Çünkü savaşın en kanlı günleri, aslında Saddam'ın sembolik olarak devrildiği o andan sonra yaşandı.