Dünyanın en üst düzeydeki köstebek ajan olayı: CIA'yi KGB'ye sattı

Soluk soluğa ajanlık maceraları Soğuk Savaş sırasında ABD ve Sovyetler Birliği arasında yaşandı. İşte bu yıllarda yaşanan gerçek bir öykünün benzerine bir daha hiç rastlanmadı. Aldrich Ames, hayatı filmlere konu olan bir köstebek ajan. CIA'de yöneticiyken karısının lüks harcamalarını karşılamak için para karşılığı KGB'ye bilgi sızdırmaya başlayan Ames, CIA'nin kullandığı KGB'deki bütün ajanların dosyalarını Sovyetler Birliği'ne sattı. Yüzlerce kişi açığa çıktı ve öldürüldü. CIA kendi içindeki köstebeğin kim olduğunu yıllarca ortaya çıkaramadı. Ama sonunda bulundu. İşte bir dönem Ankara'da görev yapan ve Deniz Gezmiş'i de takip eden CIA'nin köstebeği Ames'in öyküsü...Aldrich Ames, CIA'de karşı istihbarat subayı ve analistti. Ames 1962 yılında CIA ajanlarının çocukları ile ilgili düşük seviyeli bir pozisyonda CIA için çalışmaya başladı. Ames'in söylediğine göre, CIA'de bir kariyer için bu işe başlamamıştı, bu düşük seviyeli işi okula yerleşebilmek için boşluk doldurmak amacı ile almıştı ancak zamanla CIA içindeki işi onu cezbetmişti. Birkaç yıl sonra üniversiteyi bitirip, Operasyon Şefliği Kayıt Birleştirme Bölümünde çalışırken rütbesi yükseldi. 1969 yılında durum subayı olarak ilk görevinde Ankara'ya gönderildi. Buradaki görevi Sovyet istihbarat subaylarını CIA'ya kazandırmaktı. Anılarında yazdığına göre Deniz Gezmiş'in bir oda arkadaşı sayesinde komünist DEV-GENÇ örgütüne sızmayı başarmıştı. Bu kız öğrencinin gözünü korkuttuktan sonra, 75 dolar karşılığında bütün DEV-GENÇ üyeleri ile faaliyetleri hakkında bilgileri aldı. 1983'te sürekli kavga ettiği eşi Nancy'den ayrılarak, eşini aldattığı Rosaria Dupuy ile evlendi. Dupuy, Kolombiya'nın Meksika elçiliğinde çalışıyordu. Rosaria kariyerini terk etti ve Ames ile birlikte ABD'ye geldi. Sonra da Ames'in bütün faaliyetlerinde suç ortağı oldu. Ames, Rosaria Dupuy'un lükse düşkünlüğü yüzünden maddi sıkıntıya düştü. 1985 yılında Washington'daki Sovyetler Birliği elçiliğine gidip onlara para karşılığı sırları satmayı teklif etti ve bu tarihten sonra Sovyetler Birliği için casusluğa başladı. Ames, CIA'in Avrupa Bölümü/Karşı Casusluk Şubesi'ne atandı. Buradaki görevi, Sovyet istihbarat faaliyetlerinin analizi işlerini idare etmekti. Görevi sebebiyle KGB ve Sovyet ordusu içindeki Amerikan kaynaklarının kimlik bilgilerine erişebiliyordu. Ames'in verdiği bilgiler sayesinde 100 kadar Amerikan operasyonu tehlikeye düştü ve CIA'nın en az 10 istihbarat kaynağı yani muhbiri, köstebek olduklarını öğrenen KGB tarafından öldürüldü. Ames, nihayetinde Sovyetlere ülkedeki bütün Amerikan ajanlarının ismini verdi ve bunun karşılığında da kendisine toplam 4.6 milyon dolar ödendi. Bu sayede herhangi bir CIA subayından daha lüks bir yaşam tarzını sürdürebildi. CIA görevlileri yeni bir göreve atandıklarında yalan makinasına bağlanıyorlardı. 1986 ve 1991'de Ames de iki kez yalan makinasından geçti ancak yakalanamadı. Çünkü Washington'daki Sovyet istihbarat şefi makinayı nasıl atlatabileceğini ona öğretti. Sovyetler Birliği'ndeki bazıları üst düzeyde generaller olan muhbirlerinin açığa çıkması ve bir bir ortadan kaldırılması üzerine CIA, kendi içinde bir köstebek bulunduğundan şüphelendi ve gizli bir soruşturma başlattı. Sovyetler Birliği, CIA'deki bu üst düzey kaynağının açığa çıkmasını önlemek için ABD istihbaratını yanlış yöne sevk edecek bazı hamleler de bulundu. Bunlardan biri KGB'de görevli bir albayın ABD'ye sığınıp, CIA'deki bir köstebeği açıklayacağını söylemesiydi. Ancak CIA ajanlarını yönlendirdiği köstebek, eski bir ajandı ve o sırada etkisizdi. Sovyetler'in CIA'yi Ames'ten uzaklaştırma ya dönük bir diğer hamlesi ise Moskova'daki ABD Büyükelçiliğine bir KGB ajanını sokup, sonra da bunu CIA'e bildirmesiydi. Böyle olunca acil durum prosedürüne geçen CIA mesaisini, aylarca Moskova Büyükelçiliğine yönelik bu sızmanın zararını tespit edip, arındırmaya harcadı. Dikkatler zorunlu olarak KGB hesabına çalışan Aldrich Ames'ten başka yöne kaymıştı. Aldrich Ames daha sonra Roma'daki ABD Büyükelçiliğinde istihbarat şefi olarak görev yaptı. Burada görevdeyken de KGB'ye Amerikan sırlarını satmayı sürdürdü. Ames, yeniden Washington'a döndüğünde artık Berlin Duvarı yıkılmış ve Sovyetler Birliği de dağılma sürecine girmişti. Ames de kaçakçılık ve narkotikle ilgili bir birimin başına getirilmişti. Ames ve karısı Rosario Dupuy, Washington'a döndüğünde son derece lüks bir hayata sahipti ve bir CIA ajanının kazancının yetmeyeceği harcamalar yapıyordu. Bu durum, CIA içinde Sovyetlere bilgi sızdıran köstebeği araştırmak için kurulan ekibin dikkatini çekti. FBI'nın da dahil olduğu bu ekip Ames'i inceleme ve takibe aldı. Köstebeğin Ames, olduğunu kesinlik derecesindeki kanıtlarla ortaya koydular. Ames de takip altında olduğunu fark etmiş ve paniğe kapılmıştı. 1994 Şubatı'nda Rusya'ya yapacağı bir görev uçusu öncesinde firar edeceğinden şüphelenildi ve casusluk suçlaması ile tutuklandı. Sorgulamasında, karısının daha az ceza alması ve çocuklarının kendilerinden alınmaması için işbirliği yaptı ve suçunu itiraf etti. Aldrich Ames halen Allenwood, Pensilvanya'daki yüksek güvenlikli federal hapisanede yatıyor. Ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Ames'in karısı Rosario ise casusluğa yardım ve vergi kaçırma suçlarından 5 sene hüküm giydi. CIA'de köstebek soruşturmasını yürüten ekibin başında Sandra Grimes ve Jeanne Vertefeuille vardı. İkili daha sonra Ames'in köstebeklik hikayesini ve nasıl açığa çıkarıldığını anlatan bir kitap yazdılar. Ames şu an tarihin en pahalı casusu ünvanını elinde bulunduruyor. Ames'in hayatı çeşitli filmlere de konu oldu. Bu filmlerden biri de başrolünü Timothy Hutton'in oynadığı 1998 yılında çekilen Aldrich Ames: Traitör Withindi. (Aldrich Ames: İçimizdeki Hain)