Gümüşhane'ye 72 kilometre uzaklıktaki Dumanlı köyü sınırlarında, Rumlar tarafından 17'nci yüzyılda kurulduğu bilinen 7 mahallenin yer aldığı Santa Antik Kenti, taştan inşa edilen tek katlı yapılarla ve her mahalledeki birer kiliseden oluşuyor. Geçmişi Orta Çağ'a kadar uzanan bölgede, 'Gökyüzüne yakın saklı kent' diye de bilinen arkeolojik doğal sit alanı Santa Antik Kenti'ndeki harabeler, ulaşım zorluğu çekilmesi nedeniyle bakımsız kaldı. Rum sivil mimarisine özgü eserleri barındıran ve bugüne kadar ayakta kalan yapılar, son yıllarda define meraklılarının kazıları ile tahrip edildi. Santa Harabeleri'nin hasar gördüğü bölgede defineciler tarihi kemer köprülere yöneldi. 2 gün önce aynı bölgede yakalanan 4 kişinin yaptığı kaçak kazıda zarar gören Sırganlı kemer köprü de yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Vatandaşlar köylerine dadanan define avcılarına tepki göstererek, tarihin yok olmaması için önlem alınmasını istiyor.
'Rumlar yaptı, yerliler yıkıyor'
Dumanlı köyünde yaşayan Osman Nuri Akgül, bölgede definecilerin tarihi yapılara zarar verdiğini belirterek, durumun çok vahim olduğunu söyledi. Akgül, "Köyde 300 yıllık tarihi bir köprü defineciler tarafından hasar gördü. Yanlarında getirdikleri jeneratör ve hilti ile birlikte köprünün ayaklarını ve kenarlarını delmişler, kazmışlar. Bu kişiler yakalandı. İnşallah adalet yerini bulur. Bu gibi insanlardan kurtuluruz. Rumlar tarafından yapılan tarihi yapıları bizim yerliler yıkıyor. Çok garip bir olay. Daima işlek olan bir yolun köprüsünü gelip tahrip ediyorlar. Bu köprü Irmakbaşı, İskordon ve Taşköprü yaylalarına geçişi sağlıyordu. Bu köprüyü tahrip ettiler. Bir seneye kalmaz yıkılır. Bu köprüyü hemen eski haline getirmemiz lazım. Çok vahim bir durumu var. Devletin burayı koruma altına alması gerekiyor. Santa Harabeleri'ndeki evler, kiliseler ve mahalleler yıkılıyor" dedi.