Türkiye'nin ABD ve AB ile "güven sorunu" neden var?

Türkiye ile batı ilişkileri son yıllarda inişli çıkışlı bir dönem geçiriyor. Peki, Ankara ile özellikle Avrupa Birliği ve Amerika arasında ne yaşandı? Türkiye'ye hangi sözler verildi, gereken yapıldı mı, yapılmadı mı? İnceleme haberimizde uzmanlara sorduk.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Türkiye batı ile ilişkilerinde güven sorunu net. Stratejik ilişkiler, konjonktürel değişimler yaşıyor. Yani, zamana göre tutum, batı ile Türkiye arasındaki ilişkilerde de hem çözümün aracı hem de güvensizliğin.

Peki, Türkiye'nin yakın dönemde batıya güven duymaması gerektiğine örnekler neler? Avrupa ve özellikle ABD hangi sözlerini tutmadı? Soğuk savaşta batı bloğunda yer alan Türkiye, Sovyetler’in yıkılması sonrası da NATO'da önemli bir aktördü. NATO ülkeleri ve batı bloğu için en önemli yeni nesil savaş uçağı F-35 programında da Türkiye, üretici ortaklardan biriydi. Yüz milyonlarca dolarlık sipariş verildi. İki uçak Türkiye'ye verildi. Pilotlar eğitim dahi aldı ama ABD, Türkiye'yi F-35 programından çıkardı. ABD'ye göre gerekçe ise, Türkiye'nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemini satın almasıydı. Çünkü Washington, Ankara'nın yoğun taleplerine ve Suriye'den gelen yoğun saldırılara rağmen patriot hava savunma sistemini Türkiye'ye teslim etmedi. Yani Türkiye'ye hem savunma sistemi hem de yeni nesil F-35 savaş uçağı verilmedi.

Aynı dönemde Washington ile Ankara arasında başka bir kriz daha baş gösterdi; terör örgütü YPG. Terör örgütü PKK'nın Suriye kolu olan YPG, DEAŞ'la mücadele bahanesiyle desteklendi. O destek, Türkiye ile ABD arasında krize neden oldu. Ankara, ABD'ye birçok kez çağrıda bulundu ama YPG'ye silah yardımı durmadı.

Türkiye ile ABD arasındaki diğer kriz ise, Doğu Akdeniz'deki enerji mücadelesi sonrası ortaya çıktı. ABD bu kez de Yunanistan'a destek verdi. Atina, Lozan Anlaşması’na aykırı olmasına rağmen Ege'deki adaları silahlandırdı. Ortaya çıkan görüntülere Ankara'nın tepkisi sertti.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Ve Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki gerilimler. En önemlisi mülteciler konusundaydı. Suriye'den ve diğer ülkelerden gelen göçmen akınına karşı, Avrupa Birliği'nden Türkiye'ye destek sözü verildi. Ancak 3 milyar Euro'luk ekonomik destek sözü havada kaldı. O destek, hiçbir zaman istenen seviyede verilmedi.

Son madde ise vize serbestisi. Brüksel, Türkiye'ye Avrupa Birliği üyeliği konusunda ön şartlarını sürdürse de öne çıkan maddelerden biri, vize serbestisi. Avrupa Birliği birçok kez, tarih verse de Türkiye'ye vize serbestisi sağlanmadı. Ankara ise bu konuda net tutumunu sürdürse de Brüksel ayak diremeye devam ediyor, sonucu ise zaman gösterecek.