Dev projeler büyük tartışmalar! Kanal İstanbul projesine kim, neden karşı?

Türkiye'de dev yatırımlı projeler hep tartışma konusu oldu. Bunun son örneği Kanal İstanbul. Dünyadaki on büyük projeden altısı Türkiye'de hayata geçirildi. Gelin şimdi Türkiye'nin dev projelerini mercek altına alalım. Hangi tartışmaların ardından hangi projeler hayata geçti?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Kanal istanbul ile ilgili tartışmalar Türkiye'nin dev projelerini yeniden gündeme getirdi. O projelerin hepsinin yapımı çok sancılı oldu. Kimi maliyetlerini eleştirdi. Kimi gereksiz buldu. İstisnasız her seferinde iktidar ile muhalefet karşı karşıya geldi.

MARMARAY

Açılmadan önce büyük tartışmalara yol açtı. Hatta yapılamayacağını iddia edenler oldu. Ancak Marmaray şu anda Asya ile Avrupa arasındaki en önemli hatlardan biri haline geldi. Bir hayalin gerçekleşmesinin adı Marmaray'dı. Türkiye'nin 153 yıllık rüyası Marmaray 2013 yılında tamamlandı. Avrupa-Asya arasında yolculuk 4 dakikaya indi. Marmaray'ın açılışı yapılan kısmı için 5,5 milyar lira harcandı, banliyö hatlarının iyileştirilmesiyle birlikte toplam maliyet 8 milyar lira oldu. Marmaray projesi kapsamında iyileştirilmiş banliyö demiryolu sisteminin hizmete girmesiyle Gebze ile Halkalı arası yolculuk 105 dakikaya indi.

AVRASYA TÜNELİ

O da büyük tartışmaların ardından hayata geçirildi. Şu anda İstanbul için hayati önem taşıyan projelerden biri haline geldi. Avrasya Tüneli, 1 milyar 245 milyon dolarlık projeyle yapıldı. Projenin 5,4 kilometrelik bölümü, deniz tabanı altına özel bir teknolojiyle inşa edilen iki katlı tünelden ve diğer metotlarla inşa edilen bağlantı tünellerinden oluştu. Boğaz'ın iki yakasını hem yerin hem de denizi altından birleştirdi. Toplam 14,6 kilometrelik bir güzergahı kapsayan tünel bir ilkti. İstanbul'un Asya ve Avrupa yakaları ilk kez karayolu tüneliyle birleşmiş oldu. Sadece ilk yılında ekonomiye 1,2 milyar lira katkı sağladı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

İSTANBUL HAVALİMANI

Yapıldığı dönemde çok yoğun tartışmalara neden oldu. Seçilen yerin yanlış olduğu iniş kalkışa uygun olmadığı eleştirileri yapıldı. Büyük tartışmalara rağmen proje durdurulmadı. Dünyanın en büyük havalimanlarından biri İstanbul'a inşa edildi. 22 milyar euro gibi rekor bir bedelle yapılan büyük İstanbul Havalimanı 76.5 milyon metrekare alanda hizmete girdi. 4 etaptan oluşan 3. havalimanı, 200 milyon yolcuya hizmet verebilecek nitelikte. Büyük İstanbul Havalimanı, artık dünyanın en büyük lojistik merkezlerinden biri.

YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ

Ve çok tartışılan yatırımlardan biri daha Yavuz Sultan Selim Köprüsü. Çevre tartışmalarının odağındaydı. Gerilim yükseldi. Yapılabilir mi yapılamaz mı tartışmaların arasında başladı. Yavuz Sultan Selim Köprüsü, yaklaşık 3 yılda hizmete girdi. Şimdi, hem Yeni Havalimanı'ndan gelen yolculara kuçak açıyor, hem de Anadolu ile Avrupa arasında yeni bir kavuşma köprüsü konumunda. Dünyanın en geniş köprüsü Yavuz Sultan Selim. 3 gidiş, 3 gelişin yanısıra bir de demir yolu var ortasından geçen. 3 milyar dolara mal olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile İstanbul'un şehir içi araç yükünde yaklaşık yüzde 12 azalma görüldü.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

OSMANGAZİ KÖPRÜSÜ

Osmangazi Köprüsü de tartışılan köprülerdendi. Muhalefet ve iktidar yine karşı karşıya geldi. Fiyat tartışmasıyla gündeme geldi. Osmangazi Köprüsü, dünyanın en büyük orta açıklıklı asma köprüleri arasında 4. sırada. Toplam yatırım bedeli 9 milyar dolar. 252 metre kule yüksekliğine, 35,93 metre tabliye genişliğine, 1550 metre orta açıklığına ve 2 bin 682 metre uzunluğa sahip köprünün yapımında 8 bin işçi çalıştı. Köprü 3 gidiş ve 3 geliş olmak üzere 6 şerit olarak hizmet veriyor, İzmit Körfezi 4 dakikada geçilebiliyor. Osman Gazi Köprüsü, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi'nin en büyük ayağını oluşturmuş durumda.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ

Son tartışmalardan birinin odağında ise, Çanakkale Köprüsü var. Köprü Çanakkale'nin dokusuna uymaz tartışması gündemde. 1915 Çanakkale Köprüsü boğazı İstanbul dışında geçen ilk köprü niteliğinde. 10 milyar 354 milyon lira proje bedelli. "Dünyanın en uzun aralıklı köprüsü" iki yakanın birbirine, kenar açıklıklarıyla kendisinin toplam uzaklığı 3 bin 860 metre ve viyadükleriyle 5 kilometre üzerinde olacak köprünün iki ayak arasındaki açıklığı ise, Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. kuruluş yıldönümü olan 2023'ü taçlandırmak için 2 bin 23 metre olarak belirlendi.

BEĞENDİK KÖPRÜSÜ

Sadece İstanbul ya da Marmara değil, tüm Türkiye köprülerle donatılıyor. Büyüklü küçüklü onlarca köprü yapıldı, yapılmaya devam ediyor. O köprülerden biri Beğendik Köprüsü. Botan Çayı'nı aşıp Bitlis'in Hizan ilçesi ile Siirt'in Pervari ilçelerini birbirine bağlıyor. Köprü, 450 metre uzunluğu ve 165 metre yüksekliğiyle Türkiye'nin en yüksek köprüsü unvanına sahip. Artık Van-Pervari yolu 5 saatten 2 saate düştü.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

OTOYOL PROJELERİ DE TAM GAZ SÜRÜYOR

İstanbul-İzmir otoyolu artık hizmette. Niğde-Ankara otoyolu da büyük kolaylık sağlamış durumda. Çanakkale Köprüsü'yle, Ege'ye yeni soluk katacak Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale Savaştepe Otoyolu da büyük önemde. Zira artık Avrupa'dan gelen biri İstanbul'u görmeden karayoluyla Ege'ye inebilecek. Ege'deki üretici daha hızlı şekilde ürününü Avrupa'ya gönderebilecek.

YÜKSEK HIZLI TREN YATIRIMLARI

Türkiye'nin demir ağlarla örülmesi için de Ankara atakta. Üstelik bu kez yükske hızlı trenle. istanbul-Eskişehir-Ankara yüksek hızlı treni devrede. Tüm kısımlar tamamlandığında İstanbul Halkalı ile Ankara arası 3 saate inecek. Ankara-Konya yüksek hızlı tren hattı da büyük önemde. İki kent arası artık sadece 1,5 saat. Ankara-sivas yüksek hızlı tren projesi de gündemde. Sivas-Kars yüksek hızlı treni de çalışma aşamasında. Türkiye'nin son yıllarda sadece yüksek hızlı tren için yaptığı yatırım 20 milyar dolardan fazla.

SULAMA PROJELERİ DE TÜRKİYE'NİN ATILIM YAPTIĞI ALANLARDAN BİRİ

Türkiye'nin en büyük 2. sulama projesi olan Silvan Projesi, 8 baraj ve 23 sulama tesisinden oluşuyor. Bir kısmı tamamlandı. Atatürk Barajı'ndan sonra ülkenin en büyük sulama sahasına sahip olan Silvan Barajı ise, 8 milyon 680 bin metreküp gövde dolgu hacmine sahip olacak. temelden yüksekliğinin 175,50 metre olması nedeniyle, kendi sınıfında ülkenin ve Avrupa'nın en yüksek barajı özelliğinde. Barajda 7,3 milyar metreküp su depolanabilecek.

ILISU BARAJI

Ilısu Barajı da Güneydoğu ekonomisi açısından kritik görünümünde. Proje tartışma konusu oldu.12 bin yıllık geçmişi olan tarihi Hasankeyf zarar mı görecekti? Artuklu Hamamı, Eyyübü Camii, İmam Abdullah Zaviyesi ve binlerce yıla tanıklık eden diğer tarihi eserler. Hepsi yerlerinden alındı ve baraj gölüne bir kilometre uzakta oluşturulan yeni yerleşim yerine taşındı. Artık baraj su tutuyor. Barajın tamamlanmasıyla birlikte, ülke ekonomisine yıllık 2.5 milyar lira katkı sunması bekleniyor.

YUSUFELİ BARAJI

Artvin'deki Yusufeli Barajı da bölge için önemli. Çoruh Nehri üzerinde inşa edilen baraj, tamamlandığında yılda ortalama 1,8 milyar kilowatt enerji üretecek. Tesis işletmeye alındığında; çift eğrilikli beton kemer kategorisinde ise dünyanın üçüncü yüksek barajı olacak.

Sadece sulama, barajlar değil tüneller de önemli. Özellikle Karadeniz Bölgesi için. Bolu Dağı Tüneli uzun zamandır hizmette. Kolay kolay aşılmaz denilen Zigana da yeniden aşılmak üzere. Yeni Zigana Tüneli, Doğu Karadeniz Bölgesi'ni Orta Doğu, Kafkaslar ve İran'a bağlayan tarihi İpek Yolu'nun geçtiği güzergahta, tamamlandığında dünyanın ikinci, Avrupa'nın ise en uzun çift tüplü karayolu tüneli olacak. Her biri 14,5 kilometre ve toplam 29 kilometre uzunluğunda çift tünel inşa ediliyor. Yol 40 dakika kısaldı. Rize'nin merkezi ve Muradiye Beldesine bağlayan Salarha Tüneli de artık hizmette. 2 bin 977 metre uzunluğundaki tünelin ilk tüpü hizmete açıldı. 20 dakikalık yol 5 dakikaya indi. Şehrin iki yakası birleşti. Kızılcahamam-Çerkeş tüneli de artık İç Anadolu'da hizmette. Seyahat süresi 15 dakikadan 3 dakikaya indi.

TEK KUŞAK TEK YOL PROJESİ

Ama bu projelerin dışında Türkiye için hayati önemde iki proje daha var. 65 ülke ve 3 milyar nüfusu etkileyecek, "Tek Kuşak Tek Yol" projesinin kritik aşaması İstanbul'da tamamlandı. Proje kapsamında Çin'den Türkiye'ye gelen tren, Marmaray boğaz tüp geçidinden geçerek Avrupa'ya ulaştı. Tek Kuşak Tek Yol projesi, küresel ticaret dengeleri değiştirecek nitelikte. Pekin'den çıkan bir tren kesintisiz olarak Londra'ya ulaşabilecek durumda. Proje, ABD öncülüğündeki Atlantik gücüne de hem jeostratejik hem de ticari olarak önemli bir alternatif. 2049'da tümüyle bitmesi beklenen Tek Kuşak Tek Yol Projesi kapsamındaki orta koridor, tarihi İpek Yolu'nun modern versiyonu olarak anılıyor. Projenin hayata geçmesi için Çin ve bölge ülkelerinin 8 trilyon dolarlık yatırım yapması planlanıyor. Çin ve Türkiye arasındaki mutabakat uyarınca da ticaret yolları için 40 milyar dolarlık bir bütçe öngörüldü.

KANAL İSTANBUL

İhtiyaç mı, zorunluluk mu? Süveyş Kanalı ve Panama Kanalı gibi ticari geçiş koridorlarında bile gemi geçiş sayısının sırasıyla 17 bin ve 13 bin civarında. İstanbul Boğazı'ndan günümüzde ortalama yılda 50 bin gemi geçiş yapıyor. Bu sayının 2030'da 65 bin, 2050'de 95 bin, 2070'te 115 bine ulaşacağı tahminler arasında. Kanal İstanbul'un geçeceği güzergah toplam 152 milyon metrekarelik bir alanı kapsıyor. Bu alanın 37.5 milyon metrekaresi su yolu için kullanılacak. proje Küçükçekmece Gölü, Sazlısu Barajı ve Terkos Barajı güzergahlarından geçecek. Kanalın uzunluğu 40–45 km, genişliği yüzeyde 145–150 m, tabanda ise yaklaşık 125 m olacak. Suyun derinliği 25 m olacak. Bu kanalla birlikte İstanbul Boğazı tanker trafiğine tümüyle kapanacak, İstanbul'da iki yeni yarımada, yeni bir de ada oluşacak.

YATIRIM BOYUTU 130 ÜLKENİN MİLLİ GELİRİNDEN FAZLA

Marmaray ve Avrasya Tüneli. Büyük İstanbul Havalimanı, köprüler, Yavuz Sultan Selim, Osmangazi, 1915 Çanakkale ve Beğendik Köprüsü. İstanbul-İzmir, Niğde-Ankara, Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe otoyolu. Ankara-İstanbul yüksek hızlı treni. Silvan Sulama Projesi. Ilısu ve Yusufeli barajları.
Zigana, Salarha, Kızılcahamam Çerkeş Tüneli. "Tek Kuşak Tek Yol" projesi kapsamındaki tren projesi ve gündemdeki proje Kanal İstanbul liste uzadıkça uzuyor. Sadece bunlar değil dahası da var.
Türkiye'nin dev projelerinin maliyeti 138 milyar dolardan fazla. Bu 130 ülkenin milli gelirini geçen bir rakam.