Aziz Sancar'a Nobel ödülü kazandıran çalışması ne?

Nobel ödülü, 9 yıl önce Orhan Pamuk'un edebiyat ödülünü kazanmasının ardından Türkiye doğumlu bir bilim insanına verildi. Prof. Dr. Aziz Sancar, kimya alanında Nobel ödülünü 2 kişiyle paylaştı. Peki Sancar'a Nobel'i kazandıran çalışması ne hakkında? Sancar, ultraviyole yani morötesi ışınların DNA'ya verdiği hasarı ve vücudun bu hasarı tamir sürecini haritalandırdı. Alanı değiştiren bu gözlem, kanserli hücreleri daha kolay öldürme şansının doğması olarak değerlendiriliyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Türkiye 9 yıl aradan sonra bir Nobel ödülü ile daha ayağa kalktı. Mardin doğumlu bilim insanı Aziz Sancar, kimya alanında Nobel ödülünü 2 bilim insanıyla paylaştı. Nobel'i kazanan üç ismin ortak noktası, genetik bilgiyi taşıyan DNA'nın hasar gördükten sonra vücudun onu nasıl tamir ettiği ile ilgili araştırma yapmaları.

Nobel ödüllü Sancar'ın eşi: "Destek verildiğinde bir göçmenin neler yapabileceğini gösteriyor"

İnsan vücudunun yapıtaşı bilindiği gibi hücreler. DNA, hem hücreler bölünüp yenilenirken hem de güneş ışınları veya radyasyon gibi dışarıdan gelen sebeplerle zarar görüyor. Ama, hücreler bir şekilde DNA'yı tamir edip yoluna devam ediyor. İşte Sancar'a Nobel ödülü kazandıran çalışması da o tamirle ilgili. Sancar tüm alanı değiştiren çalışmasında, güneşte de bulunan ultraviyole, yani morötesi ışınların zarar verdiği DNA'nın hücre tarafından nasıl tamir edildiğini haritalandırdı.

Aziz Sancar CNN Türk'e konuştu

İşte Aziz Sancar'ın köyü...

Sancar'ın çalışmasının odak noktası DNA'nın yapıtaşı olan nükleotidler. Morötesi ışınlar nükleotid adı verilen bu yapıtaşlarında hasara neden oluyor. Sancar'ın gözlemiyle ortaya çıkarılan süreçte enzimler hasarlı bölgeyi tespit ediyor, izole edip çıkarıyor. Daha sonra çıkarılan yeri dolduruyor ve hasarı tamir ediyor. Bu işlemde hücre üç enzimi kullanıyor. İşlemin adı, "Çıkarma Yoluyla Nükleotid Tamiri".

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Aziz Sancar'ın hayali kaleci olmakmış!

Peki bu çalışma insanlığa ne katıyor? Bu tamir sisteminde bozukluk olan kişiler güneş ışığına karşı aşırı hassas ve cilt kanserine yakalanma olasılıkları yüksek. Bu mekanizmanın onarılması bu kanser türüne yakalanma olasılığının önüne geçilebilir. Araştırma, diğer kanser türlerine karşı da umut verici sonuçlar içeriyor. Bilindiği gibi, kansere karşı kullanılan ilaçlar DNA'da hasar yaratıyor. Ama, vücut bozulan sağlam hücereler gibi kanserli hücrelerin DNA'sını da onarıyor. Aziz Sancar'a göre, eğer bu onarım mekanizmasını durdurmayı başarırsak, kanserli hücreleri daha kolay öldürme şansı doğacak. Yani, bilim dünyası kanseri yenme yolunda bir adım daha atacak.