İş Bankası kredi faizlerini düşürdü
Bir taraftan "yüksek faiz", bir taraftan "kredi verirken fazla ihtiyatlı davranıyorlar" eleştirileri... Tartışmaların odağındaki bankacılık sektörü eleştirilere yanıt verdi, hatta onlar da kendilerini eleştirmeye başladı. İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, "Kriz beklentisiyle aşırı temkinli hareket edenler krizi bizzat hazırlarlar" derken, kredi faizlerini indirmeye başladıklarını açıkladı.
İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, bankanın yavaşlamak işareti gösteren olan ekonomiye destek olmak kredi faizlerini düşürdüğünü açıklarken, hükümet ve cumhurbaşkanının borçlanma maliyetlerinin düşürülmesi talebine de paralel bir adım attı.
Daha önce Ağustos ayında konut kredisi faizlerini düşüren İş Bankası, konut faizlerini tekrar düşürmenin yanı sıra, küçük işletme kredisi, taşıt kredisi, ihtiyaç kredisi ve kredi kartları faizlerinde indirime gitti.
Bali, bugün düzenlenen basın toplantısında ekonomik büyüme verilerinin yavaşlamaya işaret ettiğini ve hem yurtdışı kaynaklı finansal hem de jeopolitik durumun büyüme açısından sınırlayıcı olduğuna dikkat çekti.
Bali, "Çok boyutlu, çok içiçe geçmiş belirsizlik barındıran bir konjonktürde bulunuyoruz. Gelişen bir ülke olarak dış dünya bize pek olumlu bir konjonktür vaad etmiyor. Fed faiz artırımı, gelişmiş ülkelerde ekonomik büyümenin canlandırılamıyor oluşu, Brexit... artan jeopolitik problemler dinamik bir ortam yaratıyor. Bunun bize yüklediği sorumluluklar var" dedi.
Hükümetin ekonomik aktiviteyi canlandırmak için bir dizi tedbir aldığını ve bunlarla uyumlu politikalar izleyeceğini belirten Bali İş Bankası ve bankacılık sektörü geneline işaret ederek, "Ölçekleri itibariyle ekonomi üzerinde sistemik etkiler yaratma imkanı olan kurumlara düşen, o krizin etkilerini kimseye yaşatmayacak şekilde adeta bir dalgakıran şeklinde krize karşı davranış geliştirmek olmalıdır... bütün bir ekosistemin sağlığı da böyle davranmaktan geçiyor" dedi. Bali sözlerini şöyle sürdürdü:
"Açıklıkla ifade edeyim, böyle politikaların kredi politikalarımızda, kredi yeniden yapılandırma politikalarımızda ve fiyatlama politikalarımızda faiz başta olmak üzere bir karşılığı olur."
İş Bankası'nın bir haftalık bir hazırlık sonucu kredi faizlerini düşürme kararı aldığını belirten Bali, 100,000 TL'ye kadar esnaf ve küçük işletme kredilerinde aylık faizin yüzde 1.25'ten yüzde 0.99'a indirildiğini ifade ederek, "Yıllık bileşik maliyetlere bakıldığında (faizi) 3 puandan fazla indiren yaygın bu kredi paketini gündeme koyuyoruz" dedi.
Yeni konut kredilerinde aylık faizi Ağustos ayında yüzde 0.95'e indiren İş Bankası, 120 aya kadar olan vadelerde aylık faizi yüzde 0.90'a düşürdü.
Yeni taşıt alımı için verilen kredilerde aylık faiz yüzde 1.18'den yüzde 1.10'a indirilirken, ihtiyaç kredilerinde yüzde 1.39-1.20 arasındaki aylık faiz yüzde 1.35-1.15 aralığına indirildi.
Bireysel ve ticari kredi kartlarında TCMB tarafından azami yüzde 2.02 olarak belirlenen ve bankalar tarafından bu düzeyde uygulanan faiz de yüzde 1.90'a indirildi.
Hızlı büyüme için kredilerin ve özkaynağın artması gerekiyor
Türkiye'nin hedeflediği yıllık yüzde 5 ekonomik büyüme düzeyini yakalamak için kredilerin en az yüzde 15 büyümesi gerektiğini belirten Bali, kredilerde artış için ise özkaynak büyümesinin sürmesi gerektiğine dikkat çekti.
"Yasal sermaye yeterlilik sınırı yüzde 12... sermayelerin bu şekilde korunması lazım ki ilave kredi verme kapasitesi desteklenebilsin" diyen Bali, bankaların özkaynak biriktirebilmesini ve kredi maliyetini etkileyen başlıca unsurlardan birinin aracılık maliyetleri olduğunu belirtti.
Bali sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bunu etkileyen önemli unsurlardan biri aracılık maliyetlerinin yüksekliği. Sadece mevduat faizinin üzerine plasman yaparken en az vergisel ve mevduat ile ilgili yükler için 4-5 puan eklemeniz gerekiyor, (diğer giderleri ekleyince) 7-8 puana varan aracılık maliyetleri ortaya çıkıyor. bunların azaltılması, makul hale getirilmesi lazım."
İş Bankası 2016 programından sapmıyor
Bankanın yıllık hedeflerini tutturacağının ipucunu veren Bali, bu yıl için belirledikleri plandan sapmadıklarını ifade etti.
Bali, "Jeopolitik risklerideki bu kadar artış, not hareketleri, rejime darbe girişimine kadar tutun, bu iki çeyreklik dönemde bilançomuzdan aldığımız güç, aktif kalitemizden aldığımız imkanlarla 2016 için yılın başında belirlediğimiz programdan sapmadan ülke ekonomimizi desteklemeye devam ettik" dedi.
Mevduat maliyetinde olağandışı seyir yok
Bali gazetecilerin bazı bankaların mevduat faizlerini artırmalarına rağmen bankacılık sistemi geneline bakıldığında mevduat maliyetinde olağandışı bir seyir olmadığını ifade etti.
Yurtdışı borçlanma maliyetlerinin eurobond tarafında çok sınırlı, sendikasyon tarafında ise bunun biraz daha üzerinde olmasına rağmen çok hafif artışlar olduğuun ifade eden Bali, "Sendikasyon yenilemede sorun yok" dedi.
Bali son olarak hükümetin darbe girişiminden sorumlu tuttuğu Fethullah Gülen cemaati ile bağlantılı olduğu iddia edilen 200'den fazla şirkete el konulmasının etkileri hakkındaki soruya, "Bankacılık sistemi kayyım atanan şirketlerle ilgili majör bir soruna maruz kalmadan işleri yürütebilyior. Önemli olan bu şirketlerin muhafaza edilmesi, Türkiye'de faaliyetine devam edebilmesinin sağlanması" dedi.
Öte yandan BDDK Bankacılık sektörünün Ocak-Eylül dönemi net kârı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 55 artışla 29.04 milyar lira olduğunu açıkladı.
Sadece Eylül ayına bakıldığında ise bankaların net kârı Ağustos ayına kıyasla yüzde 34 gerileyerek 2.49 milyar lira oldu.
Aylık verilere göre sektörün kredileri Eylül sonunda geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 8.6 artarak 1.61 trilyon liraya ulaştı. Artış oranı Ağustos sonuyla kıyaslandığında yüzde 1.3 oldu.