Sosyal medya suç merkezi haline geldi… ABD medyanın tek hakimi mi olacak?

ABD Başkanı Donald Trump varlık fonu kurulmasını öngören kararnameyi imzaladı. Trump, bu fon ile birlikte Çin’in sosyal medya platformu TikTok için bir adım atacağını belirtiyor. Instagram, Google, X, Netflix hepsi Amerika'ya ait. TikTok ile beraber ABD medyanın tek hakimi mi olmak istiyor? Sosyal medya şirketlerinin tamamının ABD tarafından yönetildiği senaryo nasıl bir tehlikeye işaret ediyor? Sosyal medyanın bir suç merkezi haline geldiği de bir gerçek. Bir hesabın arkasına gizlenip kolayca dolandırıcılık ve hakaret gibi suçlar işlenebiliyor. Nasıl bir önlem alınmalı? CNN TÜRK'e konuk olan Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir, konuyla ilgili çok konuşulan köşe yazısının detaylarını ve tespitlerini canlı yayında anlattı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Özay Şendir'in konuya ilişkin Milliyet'teki köşe yazısı şöyle:

- Teknolojinin medyayı değiştirmesi kaçınılmaz bir gerçekti ama bugün tüm dünyada medyayı yok olma noktasına getiren şey, algoritmalar, özel kodlar ve kayıt altına alınan konuşmalarla kişiselleştirilmiş sosyal medya reklam düzeni. Apple, 3 Ocak 2025 tarihinde sanal asistan Siri’nin konuşmaları gizlice kaydettiği gerekçesiyle açılan ve 5 yıldır devam eden davada uzlaşma yoluna gitti ve 95 milyon dolar tazminat ödemeyi kabul etti. Arkadaşımızla telefonda konuştuğumuz tatil beldesinin, bir elektronik postada söz ettiğimiz araba markasının reklam olarak karşımıza çıkması durduk yere, ilahi bir güçle olmuyor. İspanya’dan Almanya’ya, ABD’den Yeni Zelanda’ya kadar medya kuruluşları bu piyasaları domine eden sisteme karşı davalar açıyorlar. Türkiye’de o yasal zemin hâlâ kurulamadı maalesef. Ülkelerin medya kuruluşları yok olduğunda gelecekte tek bir dünya devleti kurulması da dahil filmlerde gördüğümüz senaryolar gerçeğe dönebilir olacak.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

- Sosyal medya şirketleri tarafından hükmedilen medya dünyasının ne kadar sakıncalı olduğunu anlatmak için Gazze müthiş bir örnek. Gazze’de yaşanan katliama sosyal medya kullanıcıları kayıtsız kalmadı. Harabe haline dönmüş şehir, vurulan hastaneler, öldürülen bebekler, açlığa mahkum edilen yüzbinlerce insana dair milyonlarca paylaşım yapıldı. Biz bu paylaşımlarla vicdanımızı rahatlatırken, Facebook, Instagram, Whatsapp gibi devlerin çatı şirketi META, yazdığı özel bir kodla, sadece Hamas değil, tüm Filistin medyasının gösterimini azaltırken, İsrail medyasının gösterimini yüzde 100 arttırdı. Bu gerçeği BBC ortaya çıkardı. META o kadar rahat ki, bu süreçte Malezya Başbakanı’nı dahi sansürledi. Sadece Gazze değil başka bir örnek vereyim: Kara Kuvvetleri Komutanı Selçuk Bayraktaroğlu Paşa’yla beraber Irak’ın kuzeyindeki en ileri üs bölgelerimizden biri olan Zilok Üs Bölgesi’ne gitmiştim. Oradan paylaştığım, içinde çatışma, şiddet olmayan fotoğrafları da sorunlu buldu Instagram hazretleri. İnat ede ede, itiraz ede ede, topluluk kuralları sansürlerini kaldırttım. Sosyal medyanın egemen olduğu bir düzlemde ne Gazze’deki insanlık suçuna itiraz edebilirsiniz ne de terörle mücadele haberi verebilirsiniz.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

- Bu işin bir de ekonomik boyutu var. Türkiye’den sosyal medya devlerine giden reklam-tanıtım bütçesi 5 milyar dolara yakın bir bütçe. Türkiye’nin 2023-2024 sezonu fındık ihracatı 2.349 milyar dolar. İncir, üzüm dahil, kuru meyve ihracatımız 1 milyar 853 milyon dolar.

Dünya birincisi olduğumuz 3 tarım ürününün toplam ihracat getirisi, sosyal medya devlerine giden bütçe kadar bir rakama ulaşmıyor.

- Konvansiyonel medyanın yok oluşa yaklaşmasına dair dünyada çok tartışma ve hukuki süreç işliyor ama Türkiye’de meslek örgütleri dahil bu tehlikenin farkında olan çok az kişi ve kurum var. Biz daha çok yerel tartışmalarla ilgileniyoruz.