Son dakika: Uluslararası referandum gözlemcileri AGİT'ten sonuçlarla ilk açıklama
Anayasa Değişikliği Referandumunu gözlemlemek üzere Türkiye’de bulunan uluslararası gözlemciler referandum sonrası basın toplantısı düzenledi.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na göre (AGİT) Türkiye'de düzenlenen referandum, "uluslararası standartların gerisinde" kaldı.
AGİT üyelerinin düzenlediği toplantıdan satır başları;
Son dakika: Rusya'dan referandum sonuçlarına ilk yorum
- Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı/ Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Birimi (AGİT/ DKİHB) tarafından oluşturulan Sınırlı Referandum Gözlem Heyeti'nin (SSGH) düzenlediği basın toplantısında konuşan Heyet Başkanı Tana de Zulueta, "standart dışı sahada oyanandığı"nı söylediği referandumda, "evet" ve "hayır" taraflarının "eşit olmayan koşullarda" yarıştığını vurguladı.
- “Oy sayım prosedüründe son değişiklikler önemli bir güvenceyi ortadan kaldırdı. YSK'nın mühürsüz pusulalar hakkındaki kararı kanunla çelişkili” ifadesi kullanıldı.
- Referandumun kilit noktaları konusunda tarafsız bilgi sağlanmamış, STK'ların katılımı mümkün olmamıştır.
- Türkiye'de referandum OHAL ortamında gerçekleşti. Binlerce vatandaşın görevden alınması ve tutuklanması siyasi ortamı olumsuz etkilemiştir.
- Anayasa referandumu uluslararası standartlara uyumun gerisinde kaldı. Sayım sürecindeki son dakika değişiklikleri önemli bir güvenceyi ortadan kaldırmıştır. Bu duruma da muhalefet itiraz etmiştir.
- Personelimiz bir buçuk aydan beri Türkiye'de ve olan biten herşeyi gözlemledi. Venedik Komisyonu'nun raporunu ve bizim hazırladığımız raporları göz önünde bulundurmamız gerekiyor...
- Referandum sürecinde hukuki çevreler kısıtlıydı. Demokratik bir referandum için taleplerimiz oldu ancak sınırlı kaldı. İfade özgürlüğü ve toplanma özgürlüğü gibi özgürlüklerin de kısıtlandığını gördük. OHAL gereklerinin bazı uygulamalarda üstüne çıktığını gördük ancak itiraz etmek mümkün olmadı.
- Anayasa referandumunda anayasanın 72 maddesinin değişikliği tek bir paket olarak uygulandı. Bu durum uluslararası uygulamaya çok uygun değil. Seçmenlerin tek tek maddeleri ele alarak oy kullanması gerekiyordu ve oy pusulalarında tercih yer almadı. Aynı zamanda devlet seçmenlere 'tarafsız bilgi' sağlanması konusunda bir adım atmadı. Seçmenlerin 'seçim özgürlüğü' kısıtlandı.
- Referandumun teknik boyutları iyi uygulandı. Ancak seçim kurulları çok şeffaf değildi, halka kapalı bir takım uygulamalar oldu, sınırlı sayıda gözlemci vardı. YSK'ya yapılan itirazlara rağmen oturumlar kapalı yapıldı ve hakim ve savcıların referandum süresince baskı altında tutulması da yargının bağımsızlığı üzerinde etki yarattı.
- 58 milyon seçmen bu referandum için kaydedildi. 2,9 milyon seçmen de yurtdışındaydı. Ancak özellikle güvenlik tehditleri nedeniyle ikamet ettikleri yerlerden kaçmak zorunda kalanlar bu kayıt konusunda zorluklar yaşadı. Ve bu kişilerin oy kullanamadığı konusunda bize bilgi verildi.
- Her partiye aynı fırsatlar verilmezken, kampanyalar da sınırlı tutuldu. Kamapanyalar dengesi bir şekilde yürütüldü. Hayır destekçilerine 'terörist' denmesi, kampanyanın kirletilmesidir. Agit, kampanya standartlarının adil olmadığını vurgulamaktadır.
Uluslararası gözlem misyonu, AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (AGİT/DKİHB), Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin (AKPM) ortak çalışmasıdır.
Ayrıntılar geliyor...
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
İspanya'da sel felaketi: Siyasi tartışmalar başladı
ABD başkanını nasıl seçiyor? En fazla oyu alsa bile seçimi kaybedebilir: İşte sandık sisteminin işleyişi…
NASA’dan 50 yıl sonra Ay'a dönüş! 9 bölge belirlendi...
ABD basını: İran daha önce kullanmadığı silahlarla İsrail'i vuracak
ABD yarın kararını verecek: Trump mı, Harris mi? Son kozlarını oynadılar: İşte anketler...