NATO Katar'a üs mü kuracak? Al-Khater CNN TÜRK'e konuştu

Antalya Diplomasi Forumu'nun önemli konuklarından biri de Katar Dışişleri Bakan Yardımcısı Lolwah Rashid Al-Khater'dı. Al-Khater, CNN TÜRK'ten Büşra Arslantaş'ın sorularını yanıtladı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

"SÖZ KONUSU HABERLER YANILTICI"

BÜŞRA ARSLANTAŞ: Sayın Al-Khater, Türkiye'ye hoş geldiniz ve zaman ayırdığınız için teşekkürler. Türkiye ve Katar bir dizi alanda işbirliği yapıyor. İkili ilişkileri ayrıca soracağım ama bugünlerde dünya gündemindeki en sıcak başlıklardan biri ile Afganistan ile başlamama izin verin. 20 yıl süren savaşın ardından NATO'nun kararlı destek misyonunda yer alan ülkeler, 11 Eylül'de bölgeden çekilmesini tamamlayacağını açıklayan ABD ile eşgüdüm içinde çekilmeyi planlıyor. Basına yansıyan bazı haberlere göre NATO, Afgan askerlerinin eğitimi için Katar'da üs kurmak istiyor. Katar topraklarının NATO tarafından eğitim alanı olarak kullanılması konusunda rahat mı? Bu konuda somut bir ilerleme var mı?

LOLWAH RASHID AL-KHATER: Bugün beni burada özellikle de Antalya Diplomasi Forumu devam ederken ağırladığınız için çok teşekkür ederim. Bu umut vadeden foruma başarılar dilerim. Sorunuza gelince bence o haberler yanıltıcı. Benim böyle bir bilgim yok. Ama prensipte Afganistan'ın güvenliği ve istikrarına herhangi bir katkı sağlamaktan çekinmeyiz.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

"TÜRKİYE ÇOK KRİTİK BİR ROL OYNUYOR"

BÜŞRA ARSLANTAŞ: Katar'ın Afganistan barış görüşmeleri konusunda da kritik rol oynadığını biliyoruz. Ama maalesef nisan ayında İstanbul'da yapılması planlanan barış konferansı ertelendi. Sizce sırada ne var? Afganistan'da barış hala mümkün mü?

LOLWAH RASHID AL-KHATER: Bunun zor bir soru olduğunu söylemeliyim. Bu konuda iki etken var. Biri Taliban-Amerika Birleşik Devletleri ilişkileri. Diğeri Taliban ile Afgan hükümeti arasındaki ilişki. Taliban'la şubat ayında Doha'da imzalanan anlaşma kuşkusuz bir dönüm noktasıydı. Ve umuyorum ki bu anlaşmanın devamının yerine getirildiğini görebiliriz. İşin en zor kısmı ise Taliban. Biz Afganlar arasındaki diyaloğun sağlanması için arabuluculuk ediyoruz. Ve Türkiye de çok kritik bir rol oynuyor görüşmelerin sağlanması için. Maalesef şimdiye kadar gerçek bir ilerleme görmedik ama pozitif ve daha da önemlisi sabırlı olmalıyız.

"ÇATIŞMALARIN KAYNAĞI ETNİK YERLEŞMELER"

BÜŞRA ARSLANTAŞ: Bölge için bir diğer kritik başlık da İsrail-Filistin sorunu. Katar'ın bu konudaki arabuluculuk çabaları nasıl gidiyor ilerleme var mı?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

LOLWAH RASHID AL-KHATER: Son çatışmaların kaynağı etnik yerleşmelerdi ki maalesef bu Kudüs'te hala devam ediyor. Bu çözülmedi ve Gazze ile gerilime sebep oldu. Bence gerilimle ilgili 3 dönüm noktası var. Bunlardan ilki Katar-Mısır-ABD ve Tunus'un oynadığı rol sayesinde ateşkes ilan edilmesi. İkinci dönüm noktası ise çok önemli. Zorla yerinden edilmelere son verilmesi ki bu Kudüs'te yaşanıyor. Üçüncü dönüm noktası Gazze'nin yeniden imarı. Biz Katar olarak yarım milyon dolar taahhüt ettik. Ve ekibimiz alanda incelemeler yapıp nasıl en iyi şekilde katkı sağlayabileceğimizi anlamaya çalışıyor. Biz uluslararası toplumu da buna katılmaya davet ediyoruz.

"TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİMİZ ETKİLENMEYECEK"

BÜŞRA ARSLANTAŞ: En önemli başlıklardan biri de Doha ile Riyad arasındaki anlaşma. Son durum nasıl? Ve sizce bu adım Katar'ın Türkiye ile var olan ilişkilerini nasıl etkiler?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

LOLWAH RASHID AL-KHATER: Türkiye ile ilişkiler hiçbir zaman başka yollardan etkilenmeyecektir ve her zaman pozitif kalacaktır. Sizi temin ederim ki bizim için çok stratejik. İmzalanan deklarasyonla çok şey başardık. Hava, kara, deniz ablukası askıya alındı ki dahası da gelecek. Mısır, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap emirlikleri ile diplomatik ilişkiler yeniden tesis edildi. Bekleyen sorunların çözümü için ikili komiteler kurduk. Ve umuyoruz ki bu, bölgemiz için yeni pozitif dinamikler yaratacak. Bizim bölgemiz zaten birçok çatışmaya sahne olmuş umarım daha fazlasına ihtiyacımız yok.

"SADECE İNSANİ YARDIMLARA ODAKLANIYORUZ"

BÜŞRA ARSLANTAŞ: Türkiye ve Katar, Suriye'de siyasi çözüm için de çabalıyor ki Türkiye-Rusya-Katar üçlü toplantısı yapılmıştı. Bu inisiyatifi faklı kılan ne? Ve planınız nedir?

LOLWAH RASHID AL-KHATER: Bize göre Suriye'deki durum hiçbir zaman rekabete konu olmamalı. İnsani durum felaket ve siz ne yeni diye sordunuz. Burada yeni olan görüş ayrılıklarımıza bakmaksızın insani yardıma odaklanmak. Farklı ekipler bunun nasıl en iyi şekilde yapılabileceğini tartışıyor. Şimdi bu çok karmaşık bir süreç. Günün sonunda şeffaf bir süreç yürütmek ve o insanların güvenliğini sağlamaya çalışıyorsunuz. Bundan faydalanan kişilerin gerçekten o desteği aldığına emin olmalıyız.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

"BİZCE DE REFORM YAPILMASI ŞART VE GEREKLİ"

BÜŞRA ARSLANTAŞ: Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun yapısına ilişkin açıklamaları konusundaki görüşlerinizi de merak ediyorum. Cumhurbaşkanı cuma günkü konuşmasında "Reform gerekli ve ertelenmemeli" mesajını vermişti. Doha da bu konuda türkiye ile hemfikir değil mi?

LOLWAH RASHID AL-KHATER: Kesinlikle. Katar emirinin de defalarca söylediği gibi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun reforma gitmesi şart ve gerekli. Ve günün sonunda bizim uluslararası toplumda gördüğümüz dinamikler II. Dünya Savaşı sonrası dönemi hatırlatıyor. Şimdi sorunlar değişti ama soru şu ki neden hala aynı dinamiklere sahibiz? Günün sonunda uluslararası toplumda temsil edilmeyen onlarca ülke var ve buna bir çare bulunmalı.

"STADYUMDA ÇALIŞAN 3 İŞÇİYİ KAYBETTİK"

BÜŞRA ARSLANTAŞ: Son ama az değil. Katar gelecek yıl ilk kez dünya kupasına ev sahipliği yapacak. Bu orta doğuda da bir ilk olacak. Hazırlıklar kapsamında Türklerin de aralarında olduğu binlerce inşaat işçisi bölgede görev alıyor ama dayanılamaz koşullar ve insan haklarının ihlal edildiğine dair bir takım iddialar var. Bunlar doğru mu? Ve engellemek için ne yapıyorsunuz?

LOLWAH RASHID AL-KHATER: Dünya kupasının ilk kez Ortadoğu'da düzenleniyor olması bölgedeki herkes için gurur kaynağı olmalı. Ve bizim niyetimiz de bu. Bir dizi Türk şirketi bu mega projelerde bize destek veriyor. Şimdiden takvimden ileride gidiyoruz ve umarım ki salgın sonrası mükemmel bir dünya kupası düzenlenmesini sağlarız. 2022 Dünya Kupası'na dair yanlış bir ön kabul var. İngiliz The Guardian gazetesinin iddiasını hatırlıyor musunuz? Dünya kupası projelerinde 10 yılda 650 bin kadar kişinin öldüğünü öne sürdüler ki bu sayı kesinlikle doğru değil. Farklı ülkelerden gelen işçileri saydılar ki bu bana çok ayrımcı geliyor. Yaptıkları şuydu; geçen 10 yılda ölen herkesi sayıp inşaat işlerinde öldüğünü öne sürdüler. Bu süreçte maalesef iş kazası sebebiyle 3 kişiyi kaybettik. Bu çok acı ama bu Guardian'ın öne sürdüğü sayıdan oldukça farklı. Buna ek olarak, biz projelerde yer alan 30 kişiyi daha kaybettik. Ama bu kişiler iş sebebiyle değil, başka nedenlerle vefat etti. Bir kez daha söylemeliyim ki her can kaybı çok acı ve biz her zaman sağlık ve güvenlik tedbirleri üzerinde çalışıyoruz Katar olarak. Ve daha da önemlisi hatamızı kabul ediyoruz ve bu konuda reformlar yaptık yapıyoruz. Dünya kupası projelerinde bizlere destek veren Türk şirketlere teşekkür ederiz. Dünya kupası dışında ise Katar'da iş yapan 600'den fazla Türk şirketi olduğunu söyleyebilirim.

"TÜRKİYE KATAR'DA ÇOK POPÜLER"

BÜŞRA ARSLANTAŞ: Röportajımızı noktalamadan önce ikili ilişkilere dair mesaj vermek ister misiniz?

LOLWAH RASHID AL-KHATER: Tabi ki... 2014'ten bu yana liderler seviyesinde komite toplantıları yapıyoruz. 2017'de kendi krizimizi yaşadı, bize abluka uygulandı ve Türkiye hep yanımızdaydı. Hem hükümet hem de Türk halkı. Türkiye'nin Katar'da çok popüler olduğunu söylemeliyim. Katar da kendi kapasite ve yeteneği çerçevesinde katkıda bulunmaya çalışıyor ki 2018'de Türkiye'ye 15 milyar dolarlık yatırım yaptık ve kardeşlerimizi destekledik. Karşılıklı ilişkiler ve stratejik koordinasyon birden fazla dosya Suriye, Libya gibi devam ediyor. Türkiye bölgede çok önemli bir oyuncu ve NATO'nun çok önemli bir üyesi. Komşularımızdan yeni dinamikler görmeyi gerçekten çok istiyoruz. Bölgemizin ortak çıkarı için.