İklim uzmanından CNN TÜRK'te "Türkiye" uyarısı: "REZERVLERİ DOLDURUN"

ABD tarihin en büyük yangınıyla mücadele ederken bu yangının bu derece büyümesinin nedenleri de araştırılıyor. Hollanda merkezli Club of Rome İklim Araştırmacısı Leon Simons, CNN TÜRK Dış Haber Muhabiri Elif Zeynep Özipekçi'ye konuştu. Yangınların hem dünya hem de Türkiye için yaklaşan yeni felaketlerin habercisi olduğunu kaydetti.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

ABD, tarihin en büyük yangınlarıyla mücadele ediyor. Bu yangınlar neden bu kadar büyüdü? Ve küresel ısınmayla nasıl bir ilişkisi var?

"YANGINLAR ABD TARİHİNİN EN BÜYÜĞÜ"

Leon Simons: Gerçekten de bu yangınların ABD tarihindeki en büyük doğal afet olduğu tahmin ediliyor. Elbette, bunun nedeni bu yangınların çok sayıda çok pahalı evin olduğu bir bölgede meydana gelmesi. Ancak aynı zamanda bu yangınların gerçekten aşırı olması, bölgede çok fazla kuraklık olması. Son 2 yıldır hava çok kurak ve bu nedenle ağaçlarda, toprakta, yerde ve rezervuarlarda çok fazla su yok. Bu da ağaçları ve evleri çok güçlü bir yangın için yakıt haline getiriyor, özellikle de çok güçlü rüzgarlar varsa. Ki bu yılın bu zamanı için normaldir, yangını körüklüyor. Öyle bir yangınla karşılaşıyorsunuz ki yaklaşık bin derecelere çıkıyor ve rüzgarla sıçrıyor. Yani bununla savaşamazsınız. İtfaiyeciler bununla savaşamaz. Bu çok büyük. İklim değişikliğinin rolüyse şu; elbette yaydığımız sera gazlarını atmosfere ekliyoruz. Sera gazı 2 katına ulaştı. Bu, dünya sisteminde çok daha fazla ısının biriktiği anlamına geliyor. Bu da su sıcaklığını artırıyor. Deniz sıcaklığı yükseldiği zaman atmosferi, rüzgarları ve atmosferin sıcaklığını da yükseltir. Atmosferin sıcaklığı ne kadar yükselirse su tutma kapasitesi de artar. Yani her bir derece için yüzde 7 daha fazla su tutabilir. Bu, daha fazla aşırılık, çok aşırı yağış anlamına gelir ki bunu elbette, geçtiğimiz yıllarda gördük. Ama ayrıca hava kuruysa, daha fazla su da emebilir. Yerden ve ağaçlardan ve çevreden daha fazla su çekebilir. Bu da toprak ve yeryüzünün daha da kurak hale gelmesi anlamına gelir. ABD'de de gördüğümüz bu. Ağaçlarda ve topraktaki su öyle çekildi ki çıra haline gelip yandı. Ama Los Angeles yetkilileri buna hazır değildi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Her zaman iklim değişikliğinden insanların haberdar olmadığını söylüyorsunuz. Bu yangınların büyümemesi için ne yapılmalıydı ve eğer halk haberdar olsaydı ne yapardı?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

"SERA GAZLARIMIZ 2 KATINA ULAŞTI"

Leon Simons: Yani tabii ki sera gazı emisyonunun küresel ısınmaya neden olduğunu biliyoruz. Şu anda olan bu. Yani tabii ki sera gazı ısınmasını azaltmak için fosil yakıtlardan vazgeçmeliyiz ama yapmıyoruz. Ve tabii ki yapabileceğiniz bir şey de uyum sağlamak. Örneğin bu bölgede ev olmamalı, taşınmak veya kasırgalara, yangınlara veya aşırı hava olaylarına daha yatkın bölgelerde yaşamamak gerekiyor. Örneğin iklim bilimine inanan insanlar bu bölgeden taşındı ve yangın riski olduğu için burada yaşamak istemiyorlar. Ama iklim değişikliğine inanmayan Mel Gibson ve 14 milyon dolar değerindeki evi yanıyor. Yani tabii ki bu dalga geçilecek bir şey değil ama önümüzdeki değişimlere uyum sağlamayınca başımıza bu gelir. Trump da iklim değişikliğine inanmıyor ama doğa bizim neye inandığımızı umursamaz. Doğa sadece hareket eder. Ve iklim değişikliğine inanıp inanmamanız, yangının umurunda olmaz.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Los Angeles bir kıyı şehri. Okyanusların son 15 yılda önceki 150 yıldan daha fazla ısındığından bahsettiniz. Pasifik okyanusunun ısınması bu yangını ne kadar etkiledi?

Leon Simons: Kuzey yarımkürede çok sayıda nakliyenin gerçekleştiği bir bölge var. Yani gemiler, Amerika Birleşik Devletleri'nden Asya'ya ve Kuzey Amerika'dan Avrupa'ya gidiyor. Bu gemiler çok fazla kükürt emisyonu yayıyor. Kükürt güneş ışığını yansıtıyor ancak aynı zamanda bulutları daha beyaz yapıyor ve daha fazla güneş ışığı yansıtıyor. Şimdi 2015'te ve 2020'de bu kükürt emisyonlarını azaltmak için düzenlemeler yapıldı. Bu da güneş ışığının uzaya ne kadarının geri yansıtıldığı konusunda bir azalmaya neden oldu. NASA uydu verilerinde artık okyanuslar tarafından daha fazla ısının emildiğini görüyoruz. Ayrıca bahsettiğiniz gibi son 15 yılda deniz yüzeyi sıcaklığı daha fazla ısınıyor. Okyanuslar 150 yıldır hiç olmadığı kadar sıcak. Bundan 3 buçuk ay sonra, 1 Mayıs'ta kükürt emisyonlarını tekrar yüzde 80 oranında azaltmak için başka bir düzenleme olacak. Bu da Akdeniz'in tamamında bölgesel olarak daha da hızlandırılmış bir ısınmaya neden olacak. İlişkili risklere gerçekten hazırlıklı olmamız gerekiyor. Çünkü bu çok fazla ek aşırı hava olayı olacak. Daha hızlı ısınma. Bunun Akdeniz, Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu'nun bölgesel iklimi üzerinde ne tür etkileri olabileceğinin gerçekten farkında olmalı ve incelemeliyiz. Elbette, Akdeniz'i çevreleyen tüm bu ülkeler, Akdeniz çok daha fazla ısınırsa etkilenecek. deniz ısındığında, aynı hacim için atmosferden 3000 kat daha fazla enerji tuttuğunu belirtmek önemlidir. Yani bu gerçekten suyun içinde çok fazla enerji yapar. Ve tabii ki bu örneğin geçen yıl İspanya'da gördüğümüz gibi aşırı hava olaylarına neden olabilir. Şehir buna göre inşa edilmemişti ve İspanya'nın doğu bölgesi buna hazırlıklı değildi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Türkiye de bölgedeki bu anlamda en tehlikeli ülkelerden. Çünkü Boğaz, en çok gemi trafiğinin olduğu alan. Sülfürün gemilerden çıkarılmasıyla Akdeniz'in daha fazla ısındığını göreceğimizi söylemiştiniz. 2025 yazında yangın döneminde Türkiye olarak biz ne göreceğiz?

"TÜRKİYE'NİN SU REZERVLERİNİN DOLU OLMASI GEREKİYOR"

Leon Simons: Yani her zaman söylediğimiz şey, özellikle gelecek hakkında tahminlerde bulunmanın çok zor olduğudur. Akdeniz'in çok hızlı ısınacağını söyledim. Ve gördüğümüz tam olarak bu oldu. Sanırım geçen yıl Akdeniz'de önceki yıllardan yaklaşık yarım derece daha sıcaktı. Eğer tüm deniz şu kadar kısa bir süre içinde bu kadar ısınırsa bu gerçekten endişe verici olur. Akdeniz'deki kükürt emisyonlarını tekrar tekrar azaltmaya devam ettikçe bu daha fazla ısınmaya neden olacak. Tabii ki tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz. Çünkü hava durumu ve değişkenlik de var. Ama gerçekten daha aşırı yağışlara hazırlanmamız gerekiyor. Yani aşırı hava durumu daha aşırı olacak. Bu, iklim değişikliğiyle ilgili genel bir kuraldır. Kuruysa daha da kurur. Islaksa daha da ıslak olur. Güçlü, daha güçlü rüzgarlar yüzünden. Daha güçlü, daha güçlü kuraklıklar olur. Yani buna hazırlanmamız gerekiyor. Türkiye'de odaklanmanız gereken şeyleri tam olarak bilemem ama su rezervuarlarınızın tam dolu olması gerekiyor. Çünkü kuraklık gelebilir. Şimdi iklimimiz hızla değiştiği için daha önce sahip olduğumuz iklim için normal olmayan afetler yaşayacağımızı biliyoruz. Yani evet ve sistemler, şehirler, su şebekeleri genellikle buna hazır değil. Şu an yaşadıklarımız sadece başlangıç. Daha fazlasını göreceğiz, çok daha fazlasını.