Eski ABD Avrupa Kuvvetleri Komutanı'ndan CNN TÜRK'te önemli mesajlar
Eski ABD Avrupa Kara Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Ben Hodges, CNN TÜRK'ten Hilken Doğaç Boran'a konuştu. Korgeneral Hodges, Ukrayna'nın Rusya'yı yıl sonuna kadar işgalin ilk başladığı sınırlara geri iteceğini söyledi. Hodges ayrıca, "Tahıl anlaşması Türkiye olmadan mümkün olmazdı" dedi. Çin konusunda ise "Çin'in isteyeceği son şey bizi karşısına almak. Bizimle karşılaşmaya hazır değiller" ifadelerini kullandı.
Hilken Doğaç Boran: Son röportajımızdan bu yana Ukrayna'da cephe hattı neredeyse hiç oynamadı. Ancak savaş meydanı baştan aşağı değişti. Ukrayna Ordusu'nda artık Batı yapımı ağır toplar ve ABD menşeli HIMARS çok namlulu roketatar sistemleri var. 'Rus güçleri yaz sonuna kadar 24 Şubat sınırlarına geri püskürtülecek' demiştiniz. Hala bu tahmininizin arkasında mısınız?
"RUSYA'NIN LOJİSTİK SİSTEMİ ZORDA"
Ben Hodges: Ben hala Ukraynalıların Rusya'yı 23 Şubat sınırına geri iteceğini düşünüyorum. Bu yıl sonuna kadar bunu başaracaklar. Burada önemli olan Batı'nın birlikte hareket etmesi. Yaptırımlar sürmeli, söz verilen yardımlar yapılmalı. Değişimi bugünden görüyoruz. Rusya'nın lojistik sistemi zorlanıyor. Kayıplarını telafi etmek için birçok adım atmak zorunda kalıyorlar. Mühimmat depolarını topçu ve roketatar sistemlerinin menzili dışındaki noktalara taşıyorlar. Bu da lojistik sorununu daha da kötüleştiriyor. Bence sonbaharda Rus halkı üzerindeki yaptırımların etkisi daha da artıracak. Böylece Kremlin üzerindeki baskı da artacak. Yani tahminimi biraz değiştirmeliyim. Eylül'de olmayacak ama bu yılın sonuna kadar olması mümkün.
Hilken Doğaç Boran: Karadeniz için kapsamlı ve uzun vadeli bir strateji oluşturulması gerektiğini savunuyorsunuz. Bu bağlamda Ukrayna, Türkiye, BM ve Rusya tarafından yapılan anlaşmayı nasıl buluyorsunuz? Sizce anlaşma bölgede entegrasyonun artmasını sağlayacak bir adım olabilir mi?
"TAHIL ANLAŞMASI TÜRKİYE'SİZ MÜMKÜN OLMAZDI"
Ben Hodges: Bunu zaman gösterecek. Bir kere bu anlaşma Türkiye'nin bölgede oynadığı hayati rolü ortaya koyuyor. Türkiye'nin liderliği, desteği ve iş birliği olmadan bu mümkün olmazdı. Türkiye çok önemli bir rol oynuyor yani. Ama Rusya'nın taahhütlerini tutup tutmayacağı belirsiz. Anlaşmanın imzalanmasından saatler sonra Odesa'ya füze saldırısı düzenlemeleri, sabrımızı ve dirayetimizi sınayacaklarını gösteriyor. Rusya’ya neredeyse hiç güvenmiyorum. Bence Türkiye burada çok önemli bir rol oynuyor. Rusya üzerinde baskı oluşturma ve sözünü tutturma konusunda. Burada bir ihtimal var yani. Ayrıca milyonlarca muhtaç kişiye tahıl ulaştırmak onların hayatta kalmasını sağlayacak. Ama bu, bize Rusya'nın kendi amacına ulaşmak için bu tarz bir sevkiyatı bile silah olarak kullanabileceğini gösteriyor. Bunu hiçbir zaman unutmamalıyız.
Hilken Doğaç Boran: Balkanlar'a dönmek istiyorum. Sırbistan ve Kosova arasında gerilim yakın zamanda Kosovalı Sırpların yeni sınır yasalarına tepki göstermesi üzerine tavan yaptı. Sırp lider Vuçiç, Kosovalı Sırplara yönelik zulüm olursa savaş çıkar mesajını verdi. NATO Kosova Barış Gücü "İstikrar tehlikeye girerse müdahaleye hazırız" açıklaması yaptı. Uzmanlar, Moskova'nın geleneksel müttefiki Sırbistan'ın Balkanlar'da sorun çıkartmasının Rusya'nın işine geldiği şeklinde yorumlar yaptı. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
"SIRBİSTAN'IN ASKERİ HAMLE YAPMA İHTİMALİ DÜŞÜK"
Ben Hodges: Bu çok iyi bir soru. İki, üç önemli nokta var. Bir defa Sırbistan'ın Cumhurbaşkanı Vuçiç'in NATO'nun karşılık vereceğini bildiğinden eminim. Bu yüzden kendisi bunu istemez diye düşünüyorum. Sırbistan Genelkurmay Başkanlığı ki onların arasında oldukça kalifiye subaylar var, bunu ona söylemiştir. Bu yüzden Sırbistan'ın askeri bir hamle yapma ihtimalini düşük buluyorum. Evet Rusya buradan fayda sağlıyor, buna katılıyorum. Balkanlar'da ya da bölgede istikrar ve barış olması onlar için hiçbir fayda sağlamıyor. En son isteyecekleri şey Balkan gençlerinin Batı'ya yakınlaşmak istemesi. İstikrarı bozmak bu yüzden işlerine geliyor. Kiliseyi, eski gazi teşkilatlanmalarını ve başka yöntemleri kullanarak Sırbistan'da yaşananları manipüle ediyorlar. Bu noktada NATO'nun Kosova Gücü misyonunun önemi bir kez daha ortaya çıkıyor. Bölgede kalıcı varlıkla barış ve istikrar sağlıyor. Bu güç olmasaydı olaylar yıllar önce kontrolden çıkardı. İttifak burada çok ufak bir yatırımla bölgeye istikrar ve güvenlik sağlıyor. Türkiye de bölgede çok önemli geleneksel bir rol oynuyor. Umarım bu yetkisini ve prestijini bölgeye yardımcı olmak için kullanır. Son olarak bana en ilginç gelen kısımdan bahsedeyim. Kosova NATO misyonunun liderliğini Macaristan üstlendi. Çünkü Macaristan, Balkanla da istikrarsızlık ve sorunların başlarını ağrıtacağını biliyor. Ama Macaristan Başbakanı Kremlin'in Karadeniz bölgesinde faaliyetlerine de açıktan destek verdi. Burada NATO müttefikimiz ve bölge lideri Macaristan'ın bir şansı var. Gerçek önceliklerinin ne olduğunu gösterebilirler. Budapeşte için ilginç bir ikilem kesinlikle.
Hilken Doğaç Boran: Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Tayvan'ı ziyaret etti. Ziyaret, Pekin'den sert tepki çekti. Çin Ordusu, Pelosi'nin uçağı Taipei'ye indikten dakikalar sonra ada ülkesi civarında askeri tatbikatlar yapacağını duyurdu. Sizce bu gövde gösterileri ABD ve Çin güçlerini karşı karşıya getirir mi?
"ÇİN BİZİMLE KARŞILAŞMAYA HAZIR DEĞİL"
Ben Hodges: Henüz değil. Pelosi'nin ziyareti konusunda karışık hislerim var. Bir yandan oldukça kıymetli bir adım, verdiğimiz desteği gösteriyor. Temsilciler Meclisi Başkanı ülkemizin yasama organının lideri. Bu çok güçlü bir ziyaretti, ama eşi benzeri görülmemiş bir şey değildi. 25 yıl önce de bir Meclis Başkanı bunu yaptı. Kongre üyeleri sürekli gidiyor. Bence Çin kendi iç politika sebeplerinden dolayı bu mesele hakkında geçmişe kıyasla daha abartılı bir tepki verdi. Tabii ki Başkan Şi üçüncü kez aday olmayı planlıyor. Çin'in birçok sorunu var. Ekonomi ve sağlık başta olmak üzere. İçeride desteğini artırmak için bir şey yapması gerekiyordu. Ama bence burada kendini rezil etti. Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun şu an en son isteyeceği şey ABD ve Pasifik bölgesindeki müttefiklerimizle çatışmaya girmek. Buna hazır değiller. Bence ciddi anlamda ABD, İngiltere, Avustralya ve Japonya donanmaları ile savaşacak bir güce ulaşmaları için 4 ya da 5 yıl geçmesi gerekiyor. Henüz hazır değiller. Bence burada büyük bir gaf yaptılar. Başkan Pelosi ile gurur duyuyorum. Bunu başardı. Güçlü bir mesaj verdi. ABD hava sahaları ve uluslararası denizler konusunda uluslararası hukuka hep saygı gösterdi. Bunu bir daha kanıtlamış oldu. Pekin’in kimin bölgeye girip giremeyeceğini dikte edemeyeceğini gösterdik. Burada ABD uçaklarının yakınından uçan Çin, gemiler ile profesyonel olmayan, riskli hamleler yapan da Çin. ABD'nin diğer demokratik ülkeler adına uluslararası sularda seyahat özgürlüğü hakkını kullanması çok önemli. Bahsettiğiniz 4 başlıktan 3'ü müttefikimiz Türkiye'nin bölge, prestij ve tarih açısından ne kadar önemli ortaya çıkartıyor. Bu bir fırsat. Ankara bölgede pozitif bir nüfuz unsuru olabilir. Genel gidişatın böyle olduğunu düşünüyorum. Ama hala her hafta petrol, doğal gaz ya da tahılın Rusya'dan Türk limanlarına geldiği haberlerini görüyoruz. Çalıntı tahıl, Kırım'dan Türk limanlarına geliyor. Bence bu uygun değil ve umarım Ankara bunu durdurabilir.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
İsrail basınında SON DAKİKA skandal analiz: “Trump yönetimi, Türkiye’den bunları talep etmeli…”
Herkesi milyarder yapabilir! NASA peşine düştü: Yeni hedefi Dünya’yı sarsacak…
Dünyanın konuştuğu 'ateşkes' iddiası... Netanyahu kamuoyuna nasıl duyuracağını düşünüyor! Dikkat çeken '60 gün detayı'...
Görüntüler Pakistan'dan! Imran Khan destekçileri sokağa indi
İsrail yasaklı silahlı kullanıyor... Lübnan: Fosfor bombalarıyla vurdu!