Ermenistan Başbakanı Paşinyan kim?
Ermenistan'daki darbe girişiminin hedefindeki Başbakan Nikol Paşinyan kimdir? 2018'de değişim söylemiyle başa gelen ve Karabağ savaşı sonrasında geniş katılımlı protestolarla istifası istenen Paşinyan'ın geçmişini detay haberimizde inceledik.
Daha fazla özgürlük ve demokrasi söylemleri ile iktidara geldi. Azerbaycan topraklarının Ermenistan tarafından işgalinin meşrulaştırılması için pro-aktif bir politika izledi.
Ermenistan’ın 2018’de liderlik koltuğuna oturan Başbakanı Nikol Paşinyan kimdir?
1975 yılında dünyaya gelen Paşinyan, Ermenistan Devlet Üniversitesi’nde gazetecilik eğitimi aldı ancak mezun olamadı çünkü siyasi faaliyetleri nedeniyle 4 yılın sonunda okuldan uzaklaştırıldı. Uzun süre gazetecilik yapan Paşinyan, 2000 yılında Ermenistan’ın en yüksek tirajlı gazetesi “Armenian Times”ın yöneticiliğini yaptı. Bu sırada çok sayıda kişiye hakaret ettiği ve iftira attığı gerekçesiyle yargılandı ve suçlu bulundu.
1 Mart olayları olarak anılan gösteriler sırasında cinayet ve kitlesel kargaşa çıkarmak nedeniyle hakkında arama kararı çıkarılan Paşinyan önce kaçtı, daha sonra ise teslim oldu ve 2 yıl hapis yattı. Afla salıverilen Nikol Paşinyan’ın siyasi hayatı, 2012 seçimlerinde milletvekili olarak seçilmesiyle başladı.
Ülkeyi 10 yıl yöneten eski Cumhurbaşkanı Sarkisyan, Cumhurbaşkanlığı bitince başbakan olmayacağını söylemiş ancak parlamentodaki oylamada başbakan olarak seçildi. On binlerce kişi Sarkisyan’ın iktidarı bırakması talebiyle başkent Erivan’daki Cumhuriyet Meydanı’nı doldurdu.
Kamuflaj tişört giyen ve ateşli konuşmalar yapana Nikol Paşinyan, o gösterilerin öncülüğünü de üstlendi. Paşinyan’ın partisinin o dönemde parlamentoda 9 milletvekili bulunuyordu ancak 105 üyeli parlamento, göstericilerin desteğini alan Paşinyan’ı başbakan seçmek zorunda kaldı.
9 Aralık 2018’de yapılan erken milletvekili seçimlerini, Nikol Paşinyan’ın liderlik ettiği ittifak, yüzde 70,4 oy alarak ezici bir üstünlük kazandı. Nikol Paşinyan, “değişim” söylemiyle gündeme oturdu.
Paşinyan ve ekibine göre, önceki yönetim pasif bir politika izleyerek Ermenistan’ı bölgesel ve küresel ilişkilerde zor duruma düşürdü. Başbakan olduktan sonra ilk ziyaretini Ermenistan işgali altındaki Dağlık-Karabağ’a gerçekleştiren Nikol Paşinyan, Ermenistan-Azerbaycan sorununun çözümü için Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı Minsk Grubu çerçevesinde yürütülen barış görüşmelerini devam ettirdi fakat diğer taraftan da Ermenistan iç politikasında sorunun çözümü karşısında engel oluşturacak sert söylemler kullanmayı sürdürdü.
İşgal edilmiş Azerbaycan topraklarında 2020’nin Mart ve Nisan aylarında yapılan yasadışı seçimler Türkiye dahil birçok devlet tarafından kınandı ve uluslararası örgütler bu sözde seçimlerin barış görüşmelerine zarar veren nitelikte olduğunu açıkladı. Paşinyan ise tüm bu tepkileri hiçe saydı, provokatif eylemlerine devam ederek yasadışı seçim sonrası Azerbaycan’ın tarihi kenti Şuşa’da yemin törenine katıldı.
Paşinyan döneminde, işgal edilen Azerbaycan topraklarına dışarıdan getirilen Ermeniler yerleştirildi, o topraklarda yasadışı ekonomik faaliyetler devam ettirildi. Azerbaycan topraklarına bağlayan yolların yapımı sürdürüldü. Birçok uzman, Paşinyan’ın bu tutumunu Ermeni milliyetçilerin 90’lı yılların başındaki Miatsum yani işgal edilmiş Azerbaycan topraklarının Ermenistan'la birleştirilmesi planına benzetti.
İçeride ve dışarıda Paşinyan, “Sokaktaki devrim söylemlerini müzakere masasına yansıtmak istiyor” yorumları yapıldı. 45 yaşındaki Ermeni lider ve ekibi, tecrübesiz olmakla eleştirildi. Demokrasi ve ifade özgürlüğü kavramlarını öne çıkaran Paşinyan’ın, otoriterleşme eğilimi gösterebileceği öne sürüldü.
Ermenistan’da, önceki başbakan ve cumhurbaşkanı yolsuzlukla suçlanmış sokaklar tepkilerle dolup taşmıştı. Yolsuzluk ve kaçakcılığa karşı mücadele söylemleri ile bilinen Paşinyan’ın adı da yolsuzluk iddialarına karıştı. Afganistan merkezli sigara ve elmas kaçakçılığıyla suçlanan Ermenistan Başbakanı'nın, bu yolsuzluk için devletin imkanlarını ve uçaklarını kullandığı da öne sürüldü.
Ermenistan, Dağlık Karabağ savaşını kaybettikten sonra Paşinyan üzerindeki baskı arttı. Muhalefet sokağa indi dev gösterilerle Paşinyan'a istifa çağrısında bulundu. İstifa çağrılarına olumsuz yanıt veren Paşinyan'ın ordu ile arasındaki ilişkiler bozuldu. Ermenistan Başbakanı, Rus İskender füzelerinin başarısız olduğunu söyledi. Genelkurmay başkanı Onik Gasparyan'ı görevden aldı. Bunun üzerine ordu, Paşinyan'ın istifasını istedi.
Paşinyan ise bunu bir "darbe girişimi" olarak nitelendirdi, destekçilerini meydanlara çağırdı. "Ermenistan halkı askeri darbeye izin vermeyecek" diyerek ordunun taleplerini reddetti. "Seçimle geldim seçimle giderim" dedi.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
ABD Başkanlık Seçimlerinde Kritik Salıncak Eyaletler: Salıncak Eyaletler Nedir?
ABD bugün sandığa gidiyor: Seçim sonuçları ne zaman, saat kaçta belli olur?
ABD son seçim anketi! Amerika seçimleri kaç gün sürüyor? Amerika seçim sistemi hakkında bilgiler!
İspanya'da sel felaketi: Siyasi tartışmalar başladı
ABD başkanını nasıl seçiyor? En fazla oyu alsa bile seçimi kaybedebilir: İşte sandık sisteminin işleyişi…