Yurt dışındaki Bakanlar, metal grevini erteleme kararına nasıl imza attı?

Metal işkolunda çalışan 150 bin işçinin grevini erteleyen Bakanlar Kurulu kararının usulsüz olduğu ileri sürüldü. İddiaya göre, erteleme kararının alındığı 9 Ocak'ta Bakanlar Kurulu'nun toplanmaması nedeniyle karar yok hükmünde. Ancak bu iddiadan daha çarpıcı olan ise, 3 Bakanın yurt dışında olduğu sırada alınan kararda, iki bakanın, Bülent Arınç ve Nurettin Canikli'nin kararı bizzat imzalamış görünmeleri.

Haberin Devamı

Cumhuriyet Gazetesinden Çiğdem Toker Birleşik Metal İşçileri Sendikası'nın grevinin Bakanlar Kurulu tarafından ertelenmesinin usülsüz olduğu iddiasını köşesine taşıdı. 30 Ocak tarihli Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayamlanan kararda, bir gün önceye atıfta bulunularak grev ertelemenin 29 Ocak'ta kararlaştırıldığı ve bununla Bakanlar Kurulu'nun "grevi 29 Ocak'ta başlar başlamaz ertelediğini" kastettiği belirtiliyor.

"Yok hükmünde" iddiası

Toker'in yazısına göre, kararın alındığı tarih olarak belirtilen 29 Ocak'ta Bakanlar Kurulu'nun toplanmamış olması ise, hukuken "yok hükmünde" olduğu iddialarına neden oldu.

Ancak hukuk sisteminde Bakanlar Kurulu kararlarının nasıl çıkarılacağı konusunda yazılı kurallar bulunmadığı belirtilen yazıda, kararların teamüller çerçevesinde alındığı ve acil durumlarda "eldeen imza alınmasının" da bu teamüller arasında bulunduğu ifade edildi. Yazısında, "Dolayısıyla, metal işçilerinin hak arayışının iktidar nezdindeki aciliyeti (!) düşünüldüğünde, imzaların 'elden' dolaştırılması da bir 'teamül' olarak kabul edilebilir. Nitekim sorulursa, hükümet yetkilileri de farklı bir yanıt vermeyecektir" diyen Toker, "mesele bu kadar basit değil" ifadesini kullanarak, şunları kaleme aldı:

Haberin Devamı

3 Bakan yurt dışındaydı

“Grev erteleme' kararının imzalar kısmına bakıldığında, 'elden' dolaştırma usulüne ne kadar uyulduğu konusunda, karşımıza başka bir tereddüt çıkıyor. Zira, grev erteleme kararının 'resmen' alındığı 29 Ocak 2015 tarihinde;

- Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, BM’nin Evrensel Periyodik İnceleme Mekanizması Çalışma Grubu 21. oturumu için, Cenevre’de.
- Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, Gürcistan’da.
- Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkmenistan’da.

Bakanlar kararı nasıl imzaladı?

Bu veriler ışığında dönüp karara yeniden baktığımızda, sadece Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu için açılan imza hanesinde, ona vekâlet eden Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’in imzasını görüyoruz. Buradan da geçen hafta Resmi Gazete’de yayımlanmış 'vekâlet'in gereği yerine getirilerek şekil şartına uyulduğunu anlıyoruz. (Çavuşoğlu da zaten o gün Türkmenistan’dan Etiyopya’ya geçtiği için fiziken Türkiye’de olmadığı kesin.)

Kararın hukuka uygunluğu açısından tartışmalı durum, diğer bakanlarda ortaya çıkıyor.

Grevin başladığı 29 Ocak’ta, gün boyunca, Cenevre ve Tiflis’teki temasları hakkında çok sayıda haber okuduğumuz, Başbakan Yardımcısı Arınç ile Gümrük ve Ticaret Bakanı Canikli, aynı gün alınmış 'grev erteleme' kararını, bizzat imzalamış görünüyorlar. Arınç ile Canikli’nin imza yerlerinde, bu seyahatler için vekâlet bıraktıkları Numan Kurtulmuş ile Faruk Çelik’in imzaları bulunmadığına göre, herhalde şöyle düşünmeliyiz:

Haberin Devamı

Ankara ile Cenevre uçakla 5-6 saat sürüyor. 29 Ocak akşamı sosyal medya hesabından o günkü temasları hakkında bilgiler veren Arınç, -artık gece yarısı mı yoksa sabaha karşı mı bilinmez-, Cenevre’den Türkiye’ye ayak basar basmaz ilk iş grev erteleme kararını imzalamış.

Aynı ihtimal Canikli için de geçerli...

Canikli’nin kararnamedeki imzasının varlığı, 29 Ocak’ta Tiflis’te bir dizi temaslarda bulunan bakanın, bu imzayı Ankara’ya döner dönmez havaalanında attığını düşündürüyor. (Acil durumlarda imzaların 'faks yoluyla' tamamlandığı seçeneceğini de göz ardı etmeyelim.)"

"Karar, önceden alnmış imzalarla boş kararnameye mi yazıldı?"

Çiğdem Toker yazısında, bakanların Türkiye'de bulunmadıkları sırada karara bizzat imza atmış olmalarına ilişkin bir başka yorumda daha bulundu. Toker'in o yorumu da şöyle:

Haberin Devamı

"AKP iktidarının hiyerarşik kültürüne daha uygun diğer olasılık ise şu:

30 Ocak sabahı her iki bakan da nasılsa Türkiye’de olacakları için, önceden alınmış imzalarla hazırlanan boş kararnamenin üstüne 'grev erteleme' kararı yazıldı ve Resmi Gazete’ye gönderildi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu yurtdışında olduğu için, sadece Çelik’in vekâletiyle imzası atılarak tamamlandı.

Bütün bu trafik nedeniyle, 29 Ocak 2015’in 'mükerrer'ine yetiştirilemeyen karar, zor bela ertesi günün 'mükerrer' Resmi Gazetesi’ne gönderildi.

Grev erteleme kararının yargıya taşınması halinde, bütün bu olgular, maddi veriler ışığında zaten değerlendirilecektir.

Kararın, şekil şartı kadar önem taşıyan, gerekçesi ise çok daha kritik bir inceleme alanı. 'Milli güvenlik' kavramını daha önce 'Yurt ölçüsünde beliren iç ve dış tehlikelere karşı, devlet tüzelkişiliğinin savunma ve güvenlik altına alınmasıdır' diye tanımlayan Danıştay, metal işçilerinin hak arayışını engelleyen hükümetin, hangi 'iç ve dış tehlikeleri' gözettiğini de irdeleyecektir kuşkusuz."

Haberin Devamı

IŞİD: "Kobani'den geri çekildik"

Tuğçe'nin ölümüne küpesi neden olmuş

CHP İç Güvenlik Paketi'ne itiraz etti