‘Yakala, kısırlaştır, tut, sahiplendir’ modeli! Saldırgan köpek düzenlemesi Meclis’te…
AK Parti, saldırgan başıboş sokak hayvanlarına yönelik yasal düzenlemeyi Meclis Başkanlığı’na sundu. Düzenleme, yerel yönetimlere sahipsiz hayvanlar için belirli oranda bütçe ayırma ve kullanma ile barınak kurma yükümlülüğü getiriyor. Saldırganlaşmış, kuduz riski taşıyan ya da popülasyonu kamu güvenliğine tehlike oluşturan sahipsiz hayvanlar uyutulabilecek. Yükümlülüğünü yerine getirmeyen belediye başkanı ve yetkililerine yönelik hapis cezası getirilecek.
Uzun süredir tartışılan saldırgan sokak hayvanlarına yönelik teklif Meclis'e geldi. Detayları AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler paylaştı.
Yasa teklifine göre, sahipsiz hayvan popülasyonunun kamu güvenliği bakımından tehlike oluşturması ile hayvandan hayvana ve hayvandan insana bulaşan hastalık görülmesi ötanaziye sebep olabilecek. Ötanaziye yani hayvanların uyutulmasına barınaklardaki veterinerler karar verebilecek.
Belediyeler yasa ile ‘yakala-kısırlaştır-sal’ metodu yerine 'yakala-kısırlaştır-tut/sahiplendir' modeline geçiş yapacak. İl Özel İdareleri sorumluluk bölgelerindeki sahipsiz hayvanları en yakın bakımevine götürmekle sorumlu olacak. Sahipsiz hayvan popülasyonunun kontrol altında tutulabilmesi için yerel yöneticilere ötanazi imkanı da getirilecek.
Hayvan bakımevlerine alınan hayvanlardan rehabilite edilenler sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılacak. 17 maddelik teklif ile gerçek ya da tüzel kişilik tarafından sahiplenilmeyen ve bakanlık veri tabanına kaydedilmeyen evcil hayvanlar sahipsiz hayvan olarak tanımlanıyor.
Yasa ile il ve nüfusu 25 binden fazla ilçe belediyeleri bütçelerinin binde beşini, büyükşehirler ise binde üçünü bakımevlerine ayıracak. Kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Belediyelere 2028 yılı sonuna kadar barınak kurmaları için zaman da tanınacak. Hayvanlarını sokağa terk edenlere 60 bin lira ceza kesilecek.
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler detayları şu ifadelerle anlattı;
Taraf olduğumuz ve 2003 yılında TBMM’de kabul edilen ev hayvanları ve evcil hayvanların korunmasına dair uluslararası sözleşme var. Bu sözleşme devamında iç hukukta idari yargıya, Danıştay'a intikal etmiş, hükme bağlanmış olay, karar var.
5199 sayılı Kanun'un uygulaması ile 2004 yılından bugüne kadar yaklaşık 20 yıllık tarihinde raporlara baktığımızda 2.5 milyona yakın sahipsiz sokak köpeğinin kısırlaştırıldığı, aşılandığı, 550 bine yakın sahipsiz köpeğin sahiplendirildiği noktasında rapor var.
Ülkemizde kuduz riski temaslarla ilgili sağlık kuruluşlarına başvurular artmış durumda. 2018-2022 arasında bu sayı 267 bin civarındayken, bu rakam 400 binlerin üzerine çıkmış durumda. İçişleri Bakanlığımızın yayımlamış olduğu raporlara göre sahipsiz köpeklerin sebep olduğu trafik kazasının meydana geldiği ve şehir içinde muhacir alanlarda sürü halinde gezen sahipsiz köpekler dolayısıyla meydana gelen kazalarda geçen yıl itibarıyla vefat eden vatandaş 50-55 civarında, binlerce vatandaş yaralandı. Hayvandan hayvana, hayvandan insana geçen parazitsel hastalıklar var. Çocukların, insanların yürüyüş yaptığı, spor yaptığı alanlarda sürü halinde köpek olması nedeniyle dışkı nedeniyle hayvansal hastalığın toplumu tehdit edecek hale geldiğini görüyoruz. Parazitsel hastalıklar nedeniyle çocukların akciğer, karaciğer ameliyatı yaptığı derecesinde hastalıklara yol açtığını biliyoruz.
Tarım ve Orman Bakanlığının güçlü tanıtım uygulama desteği yanında mevcut sahipsiz köpeklerin bulundukları yerden alınması, yaşam alanı oluşturulması, sahiplendirme teşviki, bu barınaklarda ameliyathane kurulması, sahiplendirme noktasında çok güçlü destek vereceği programı hayata geçiriyoruz.
Kuduz riski taşıyan, saldırganlaşmış, rehabilite imkanı olmayan ve anatomik yapısı bozulmuş, ırksal olarak sahiplendirme olanağı olmayan hayvanların hayatına -uluslararası literatürde birçok noktada hukuki ve sağlık kavramı yönüyle ötenazi- sağlıklı hayvanların daha iyi imkanlarda bakılması için son verme imkanı tanıyoruz.
Kanunun açık emrine rağmen büyükşehirlerde bütçe büyüklüğünün binde 3’ü, nüfusu 25 bin üstünde binde 5’ini mutlaka ayırması, hayvan bakımı noktasında bütçe kullanması gerekirken maalesef yapamayanlar da var. Bu kanunun açık emrine rağmen bu uygulamayı yapmayanlara 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörüyoruz. Sahiplenen köpeği doğrudan belli bir süre sonra sokağa atan insanları yaptırıma tabi tutuyoruz. Hayvan başına 60 bin TL idari para cezası öngörüyoruz. İlçede belediye görevlileri toplayıp atarak kurtulmaya çalışıyorlar. Hayvan başına 50 bin TL yaptırım getiriyoruz.
Bütçe imkânları hemen kullanılacak. Çok iyi örnekler var. Bu süreçte bizleri raporla nasıl bir çalışma yürüttüğü konusunda aydınlatan Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’e teşekkürler.
Evrensel bir kavram. Herhangi bir hayvanı öldürmenin cezası 1 yıldan 4 yıla kadar hapis. Burada ötenazi kavramı, hayvanlara acı çektirmeden, eziyet etmeden hayatına son vermektir.